همه چیز درباره واگیرشناسی خرگوش
در این مقاله، به بررسی کامل واگیرشناسی خرگوش (rabbit epidemiology) خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا با جزئیات بیشتری از این موضوع آشنا شوید.
واگیرشناسی:
زمانی که تعداد مناسبی از باکتری P. multocida (پاستورلا مولتوسیدا) بین خرگوشها انتقال یابد، عفونت نیمه بالینی (subclinical infection) در دستگاه تنفس فوقانی (upper respiratory tract) ایجاد میشود. این باکتری در غشاءهای موکوس (mucous membranes) تکثیر یافته و آنها را میپوشاند، ولی در سینوسها (sinuses) نادر است (ویتاکر، ۱۹۸۹). بیماری بالینی (clinical disease) زمانی رخ میدهد که توزیع متعادلی میان پاکسازی موکوس سیلاری (mucociliary clearance) و تکثیر باکتری برقرار شود. عواملی مانند بارداری (pregnancy)، زایمان (parturition)، شیردهی (lactation)، پرورش ضعیف (poor husbandry)، ازدحام (overcrowding)، استرس (stress)، کمبود تغذیه (nutritional deficiencies)، زمینههای ژنتیکی (genetic backgrounds) و serotype (سروتیپ) باکتریایی ممکن است دوره بیماری را متأثر ساخته و مشکل را در کلونی خرگوش (rabbit colony) نسبت به خرگوش خانگی بالغ (adult pet rabbits) شدیدتر کنند.
باکتری Pasteurella multocida در خرگوشهای تازه متولدشده (newborn rabbits) اندکی پس از تولد از مادهخرگوش آلوده (infected doe) منتقل میشود و عفونت در حفره بینی (nasal cavity) آنها سکنی میگزیند. عوامل پیشزمینهای (predisposing factors) زیادی در خرگوشهای جوان وجود دارد که ازجمله آنها میتوان به سن از شیر گرفتن (weaning age)، وجود عفونت واژینال (vaginal infection) و شیوع عفونت در کلونی اشاره کرد. به نظر میرسد حساسیت ژنتیکی (genetic susceptibility) نسبت به pasteurellosis وجود داشته باشد؛ بهطوریکه خرگوشهای Chinchilla (چینچیلا) نسبت به Beverans آبی حساستر به نظر میرسند (مانینگ و همکاران، ۱۹۸۹). شیوع بیماری تا حدود ۵ ماهگی (۵ months of age) با افزایش سن افزایش مییابد.
انتقال و عوارض عفونت:
عفونت پس از مهاجرت به دستگاه تنفس فوقانی، به سایر قسمتهای دستگاه تنفس (respiratory system) و bulla صماخی (tympanic bulla) سرایت نموده. و ممکن است سبب rhinitis (رینیت) بالینی، آماس ملتحمه چشم (conjunctivitis)، ذاتالریه (pneumonia)، التهاب نای (tracheitis)، dacryocystitis (داکریوسیستیت) یا otitis media (اوتیت میدی) شود. برخی خرگوشها علیرغم وجود P. multocida در سوراخ بینی (nasal openings) بدون نشانه باقی میمانند. این خرگوشها ناقل (carriers) بوده و عفونت را به جانوران دیگر منتقل میکنند. سایر جانوران در برابر کشت بینی منفی هستند ولی P. multocida در bulla صماخی جای میگیرد.
انتقال بیماری ممکن است بین خرگوشها از طریق تماس مستقیم (direct contact) و انتشار هوایی (airborne transmission) رخ دهد. خرگوشهای غیر مبتلا ظرف ۸ روز تا ۳ هفته (۸ days to 3 weeks) در تماس مستقیم با خرگوشهای آلوده به pasteurellosis مبتلا میشوند (مانینگ و همکاران، ۱۹۸۹). همچنین، انتشار فیزیکی (physical spread) خرگوشها از طریق فاصله چند فوتی (a few feet distance) انتقال عفونت را تعلیق میکند (لکلیس و کوربت، ۱۹۸۳). انتقال fomite (فومیت) ثابت شده و منابع آلوده آب (contaminated water sources) منبع آلودگی هستند (ویتاکر، ۱۹۸۹).
سخن پایانی:
در نتیجه، واگیرشناسی خرگوش یک حوزه مهم در علم دامپزشکی (veterinary science) و پرورش خرگوشها (rabbit breeding) است. که درک آن میتواند به بهبود سلامت و رفاه این حیوانات کمک کند. شناسایی و کنترل عفونتهای ناشی از Pasteurella multocida نه تنها برای جلوگیری از خسارتهای اقتصادی در صنعت پرورش خرگوش اهمیت دارد، بلکه برای حفظ سلامت عمومی نیز ضروری است. توجه به عوامل پیشزمینهای و انجام اقدامات پیشگیرانه (preventive measures) میتواند به کاهش شیوع این بیماری کمک کند. با آگاهی و آموزش مناسب، میتوان به مدیریت بهتری در این زمینه دست یافت و از بروز عفونتهای شدید جلوگیری کرد. بنابراین، در راستای حفظ سلامت خرگوشها و بهبود شرایط پرورش آنها، باید همواره به مسائل واگیرشناسی توجه ویژهای داشته باشیم.
در این مقاله همه چیز در خصوص واگیرشناسی خرگوش بررسی شد.
جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما مراجعه کنید.
تذکر مهم : این مطلب برگرفته از کتاب طب خرگوش است.
بهترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟
کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳