آوا هاشمیفرآیندهای جراحی در خرگوشهای مبتلا به بیماری دستگاه ادراری
در این مقاله فرآیندهای جراحی در خرگوشهای مبتلا به بیماری دستگاه ادراری بررسی خواهد شد:
برخی خرگوشها به ویژه خرگوشهای چاق یا آنهایی که افت وزن داشتهاند، چینهای پوستی عمیقی ایجاد میکنند که genitalia را میپوشاند. چینهای پوستی به راحتی عفونی میشوند (به ویژه اگر خرگوش مشکل urinating داشته باشد) و به این ترتیب پوست perineal همیشه مرطوب است. پوست عفونی شده و ملتهب دردناک بوده و خرگوشهای مبتلا میل یا توانایی تمیز کردن مؤثر یا قرار گرفتن در یک وضعیت درست برای ادرار را ندارند.
همه موارد سوزش ادرار نیاز به معاینه تحت بیهوشی دارند.
در چند وضعیت ممکن است مسیر جریان ادرار تغییر کند و جراحی صحیح میتواند مؤثر واقع شود. جراحات جنگیدن و زخمهای prepuce ممکن است مسیر جریان ادرار را تغییر داده و ادرار مستقیماً روی پوست یا رانها بریزد. برداشتن ناحیه پشتی پوست تا دهانه ادرار بهعنوان روشی برای درمان این وضعیت بیان شده است (جنکینز،۱۹۹۷).
قطع کردن دم لازم است. جراحی در خرگوشهای مبتلا به بیماریهای غیر قابل درمان تجویز میشود زیرا آنها قادر به بلند کردن hindquarters و نشستن درست برای دفع ادرار نیستند. نمونههای این دست شامل خرگوشهای مبتلا به spondylosis یا زخم pododermatitis است. ناحیه هلالی شکل پوست اطراف دم به همراه دم جدا میشود، به طوریکه مقعد و سوراخ ادرار به سمت عقب کشیده شوند. دم از مهرههای coccygeal سوم یا چهارم قطع میشود.
Urolithiasis
Urolithiasis بیماری مستقلی از ادرار لجنی خرگوشها است ولی ممکن است با دو بیماری مرتبط باشد. چندین عامل، زمینه را برای ابتلا به urolithiasis در هر گونه فراهم میکنند. هر عاملی که غلظت ادرار را افزایش داده و یونهای سنگی شکل ایجاد کند یا تشکیل کریستال را افزایش دهد، ممکن است موجب افزایش کریستالها و تشکیل سنگ شود. تجزیه و تحلیل تشکیل سنگ، ترکیبات آن را مشخص نموده و نشانه های علل بالقوه را فراهم میکند.
خرگوشها به لحاظ اینکه ادرارشان حاوی کریستالهای زیادی است، با سایر گونهها متفاوت هستند.
کریستالهای اکسالیت و struvite ممکن است در ادرار خرگوش نرمال یافت شوند. اسید اوریک (محصول انحطاطی نهایی متابولیسم پیورین) در گونههای مختلف پستاندارن به شکل متفاوتی کنترل شده است. در سگ و گربه بیش از ۵۰ درصد اورات تصفیه شده مجدداً جذب و کمتر از ۴۰ درصد ترشح میشود.
در خرگوش، بیش از ۱۰۰ درصد بار فیلترشده دفع شده و نشان دهنده این است که urate توسط کلیه در ادرار ترشح میشود. میزان دفع بالای اسید اوریک به دلیل مکانیسم تبادل یورات- آنیون رخ میدهد و در سایر گونهها به غیر از خرگوش وجود دارد (بریور و کاریوس، ۱۹۹۴). رسوبات کربنات کلسیم ممکن است به میزان زیادی در ادرار خرگوش نرمال یافت شوند.
Urolithiasis
معمولاً در خرگوشهای خانگی اتفاق میافتد و به احتمال زیاد کربنات کلسیم ماده تشکیل دهنده uroliths است. موارد ثبت شده urolithiasis به دلیل سنگهای کربنات کلسیم هستند (گاریبالیدی و پیسکیوت- گواد، ۱۹۸۸؛ واری و پیپیر، ۱۹۹۴). معمولاً تشکیل کربنات کلسیم uroliths به میزان کربنات کلسیم مازاد در اوره (که ناشی از سطح کلسیم بالای رژیم غذایی است) رخ میدهد. ارتباط میان urolithiasis و جذب بالای کلسیم رژیم غذایی ثابت نشده است. از لحاظ آزمایشگاهی، جذب اجباری رژیم غذایی حاوی کلسیم زیاد موجب calcification آئورت و کلیه میشود (کامفیوس و همکاران، ۱۹۸۶) و میزان کلسیم زیادی در ادرار ایجاد میکند ولی urolith را شکل نمیدهد.
در عوض urolithiasis در خرگوشهایی که دستگاه ادراریشان به صورت مکانیکی مسدود شده است، ایجاد میشود. در پژوهشی که توسط ایتاتانی و همکاران (۱۹۷۹) صورت گرفت، مشخص شد که انسداد موقت دستگاه ادراری فوقانی خرگوش که رژیم غذایی نرمالی دارد، موجب تشکیل سریع urolith در ۱۰۰ درصد موارد میشود. سنگها متشکل از کربنات کلسیم، اکسالیت کلسیم و فسفات کلسیم هستند. انسداد مکانیکی دستگاه ادراری ممکن است ناشی از چسبندگیها، آبسهها، تومورها یا ادرار لجنی باشد. سایر عوامل نیز ممکن است در بروز بخشی از uroliths نقش ایفا کنند، مانند رژیم غذایی دارای اکسالیت زیاد، جذب کم آب، تغییرات pH ادرار، احتباس ادرار و آماس مثانه.
سنگهای مثانه
باید با جراحی بیرون آیند. در برخی موارد، سنگها urethra را مسدود میکنند و باید قبل از برداشته شدن در مثانه retropulsed شوند. معمولاً calculi کلیوی به همراه calculi کیستی بروز مییابد. معاینه دقیق رادیوگرافیهای شکم برای بررسی وجود calculi قبل از انجام جراحی لازم است. calculi کلیوی pelvis کلیوی را مسدود نموده و درنهایت منجر به نارسایی کلیوی میشود.
تخلیه مثانه
قبل از cystotomy و از طریق cystocentesis توصیه میشود. فشار دستی مثانه ممکن است منجر به پارگی مثانه شود (به ویژه اگر گردنه آن با urolith مسدود شده باشد). خط میانی شکم بین ناف و pubis شکاف داده میشود. سپس مثانه قبل از شکاف طولی بیرون آورده میشود. از بخیههای شکم بند برای بیرون نگه داشتن مثانه از شکم استفاده و uroliths خارج میشود. ترمیم مثانه با استفاده از یک لایه بخیه منقطع و ساده و بدون سوراخ کردن لومن مثانه به انجام میرسد.
الگوی بخیه باید لبههای دیواره مثانه را که حاوی submucosa است، کنار هم قرار دهد و اطمینان حاصل شود که درزگیری نفوذناپذیر است و بهسرعت بهبود مییابد. بخیه Gambee اصلاح شده مناسب است. خرگوشها در معرض بروز calculi در امتداد خط بخیه cystotomy هستند (کامینسکی و همکاران، ۱۹۷۸). تشکیل سنگ ممکن است معکوس پذیر بوده و مقاومت calculi به طول عمر مواد بخیه استفاده شده بستگی دارد (موریس و همکاران، ۱۹۸۶). در خرگوشها، مثانه سریعاً بهبود مییابد. epithelialization خط بخیه پس از ۳ روز رخ میدهد (هانک و همکاران، ۱۹۹۴).
در این مقاله فرآیندهای جراحی در خرگوشهای مبتلا به بیماری دستگاه ادراری بررسی شد.
وبسایت و اینستاگرام ما را دنبال
نمایید
به روز ترین کلینیک دامپزشکی تهران، کلینیک
دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱
این مقاله برگرفته از کتاب مرجع طب خرگوش (textbook of rabbit medicine – second
edition) می باشد.
نویسنده: پروفسور مولی وارگا
مترجم: دکتر احمدرضا الهیار ترکمن
مقاله فوق با اخذ مجوز از نویسنده و مترجم منتشر شده است، لذا قبل از انجام هرگونه اقدام با دامپزشکخود مشورت نمایید؛ سایت کلینیک دامپزشکی روژان و نویسنده، هیچگونه مسئولیتی در قبال اقدامات خودسرانه و عواقب ناشی از آن ندارد. هر گونه کپی برداری به صورت کلی یا جزیی، مطابق ضوابط و قوانین،مشمول پیگیری می باشد
Fatemeh hashemi
