تولید مثل خرگوش (عوامل موثر بر جفت گیری ،آبستنی و زایمان ،آبستنی کاذب و…)

تولید مثل خرگوش:

خرگوشها تخمک‌گذاری القایی دارند . این بدین معنی است که برای تخمک گذاری ، حضور جنس نر ویا تحریک جفت‌گیری لازم است . سیکل فحلی در خرگوش‌ها خیلی واضح نیست ، بلکه آنها یکریتم تولید مثلی دارند که شامل دو فاز است :

یک فاز پذیرش ۱۴ ـ ۱۲ روزه کهدر این مدت خرگوشها تمایل به جفت‌گیری دارند
و یک فاز عدم پذیرش ۲ ـ ۱ روزه کهدر این مدت اجازه جفت‌گیری داده نمی‌شود .

تخمک‌گذاری تقریبا ً ۱۰ ساعت پساز جفت‌گیری و در نتیجه تحریک انجام شده ، صورت می‌پذیرد . در هنگام جفت‌گیریمی‌بایست خرگوش ماده را به قفس نر منتقل نمود ، در غیر اینصورت ممکن است نزاع صورت گرفته و یا اینکه خرگوش نر تمایلی به جفت‌گیری نداشته باشد . عواملی وجود دارند کهبر طول این دو فاز مؤثر هستند که از جمله آنها می‌توان به وارد زیر اشاره نمود:

تغذیه:

که اگر مناسب نبوده وانرژی ، پروتئین و مواد معدنی کافی را تأمین ننماید ، باعث طولانی‌تر گشتن فاز عدمپذیرش می‌گردد .

نور:

با افزایش طول روز فعالیت جنسی آغاز می‌گردد . اصولا برای اینکه فاز پذیرش آغاز گردد حداقل به ۱۴ ساعت روشنایی نیاز می‌باشد و اینامر نشان‌دهنده آنستروس فصلی در خرگوش است ، بدین ترتیب که در شرایط نگهداری حیواندر خارج از منزل ، حول و حوش ماههای اسفند و فروردین تولید مثل آغاز گردیده و حوالیماههای شهریور و مهر خاتمه می‌یابد . در شرایط نگهداری حیوان داخل منزل محدودیت تولید مثلی فوق وجود ندارد و در تمام طول سال ریتم تولید مثلی می‌تواند حضور داشته باشد .

درجه حرارت:

با افزایش درجه حرارت ، فعالیت جنسی افزایش می‌یابد که البته مناسب ترین دما در این حالت ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتیگراد می‌باشد .

تحریکات جنسی:

در گله‌هایی که خرگوش های نر و ماده  به صورت  توأمان نگهداری شده و حضور یکدیگر را حس می کنند ، فاز پذیرش جنسی زودتر آغاز می‌گردد .

اندازه:

خرگوشهای نژاد کوچک زودتر (حدود ۴ ماهگی) از نژادهای بزرگ (حدود ۶ ـ ۵ ماهگی) به بلوغ جنسی می‌رسند .

جنس:

خرگوش های ماده نسبتبه نرها زودتر بالغ می‌شوند .

آبستنی و زایمان:

طول دوره آبستنی در خرگوش ۳۰ تا ۳۲ روز است . حدودروز ۲۸ پس از جفت‌گیری می‌بایست یک جعبه زایمان (Nest box) در داخل قفس خرگوش مادهقرار داد . چرا که در هفته آخر آبستنی خرگوش ماده ، موهای ناحیه شکم خود را کنده وبعنوان بستر در داخل جعبه زایمان قرار می‌دهد . در این حالت دهان حیوان پر ازگلوله‌های مو می‌باشد و این عمل لانه‌سازی (Nest building) وی ممکن است با خارشاشتباه گردد . زایمان معمولا ً در طول شب صورت می‌گیرد و نوزادان بدون مو و فاقدقدرت بینایی و شنوایی و به تعداد ۸ ـ ۵ عدد بدنیا می‌آیند . چشمهای آنها در حدود ۱۰روزگی گشوده می‌شود و از روز سوم پوشش بدنشان شروع به رشد می‌کند . بچه خرگوشهامعمولا در حدود ۳ هفتگی از جعبه زایمان خارج شده و بتدریج شروع به خوردن غذاهایجامد می‌کنند . طول شیرخوارگی معمولا ۴ تا ۶ هفته است .

آبستنی کاذب:

طول آبستنی در خرگوش ۳۲ ـ ۳۰ روز است . حال اگر خرگوش ماده جفت‌گیری نکند ولی به علت تحریک جنسی تخمک آزاد گردد ، در این صورت جسم زرد ایجاد شده و بر روی تخمدان باقی می‌ماند که باعث ایجاد علایم آبستنی در حیوانی که جفت‌گیری نکرده می‌گردد . این حالت معمولا ً ۱۸ روز طول می‌کشد .

مشکلات احتمالی:

در صورت مشاهده علائم زیر با دامپزشک خود مشورت نمایید:

بی اشتهایی

آبریزش از بینی و یا چشم

ریزش زیاد بزاق از دهان

دشواری در تنفس (عطسه، سرف، خس خس)

اسهال

اتساع شکم و درد در ناحیه شکم

عدم دفع ادرار و یا مدفوع

ریزش موهای نواحی خاصی از بدن

خارش پوستی

در این مقاله همه چیز در خصوص تولید مثل خرگوش بررسی شد.

جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما سر بزنید.

بهترین کیلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟

کیلینیک دامپزشکی روژان

۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱