در این مقاله همه چیز در خصوص واکسن خرگوش بررسی شده است، با ما همراه باشید؛
واکسیناسیون:
واکسیناسیون Myxomatosis:
Myxomatosisیک بیماری شایع در خرگوشهای وحشی است که میتواند از طریق ناقلان حشره مانند ککها، پشهها و نیز تماس مستقیم به خرگوشهای خانگی منتقل شود (چاپیوس و همکاران، ۱۹۹۴؛ هولیهانولاوسون، ۱۹۴۵).
خرگوشهایی که در باغچهها نگهداری میشوند و با خرگوشهای وحشی ملاقات دارند، بیشترین ریسک ابتلا را هستند. Myxomatosis عضوی از خانواده poxvirus است و تقریباً خطری جهانی برای کلیه خرگوشهای واکیسنه نشده دارد. شیوع myxomatosis به صورت فصلی اتفاق میافتد و در اواخر تابستان به اوج خود میرسد. از لحاظ تاریخی،انگلستان یک واکسن زنده (Nobivac Myxo) از ویروس ضعیف شده فیبریوم Shope را که در خط سلول کشت شده، تهیه کرده است. ویروس فیبریوم Shope از لحاظ طبیعی خرگوش Sylvilagus floridanus دم پنبه ای را که در آمریکای شمالی زندگی میکند، آلوده می کند. از نظر آنتی ژن، این امر به ویروس myxoma مرتبط است و cross-immunity اتفاق میافتد.
ویروس فیبریومShope قابل انتقال بهOryctolagus cuniculus خرگوش اروپایی است که فیبریوم بی خطر محلی را تولید میکند. عیب این واکسن این است که ایمنی کمتری نسبت به واکسنهای ویروس myxoma ضعیف شده دارد و دوره ایمنی اش کوتاه است. با ارائه واکسیناسیون، بیماری هموراژیک ویروسی/ myxomatosis (VHD) ترکیبی، واکسیناسیون myxomatosis خود اتکا احتمالاً از فروش خارج میشود. در بخشهای دیگر اروپا، واکسنهای ویروس زنده myxoma اصلاح شده و به کار می رود. این کارها علت سرکوب ایمنی است که میتواند منجر به بیماری در خرگوشهای بزرگ شود. واکسینه ترکیبی جدید (Nobivax Myxo-RHD؛ بیماری هم وراژ یک خرگوش (RHD) شبیه به VHD است) از گونه ضعیف شده myxomatosis و پروتئین کپسید ویروسVHD آلمان ساخته شده است.
در ادامه:
در مدت تست کارایی، ۱۰۰ درصدخرگوشهایواکسینه شده در برابر چالش strainmyxomatosis محافظت میشوند (n=11) ولی برخی از آنها تب خفیفیمی گیرند. همه خرگوشها از چالش VHDنیز محافظت شده و هیچ کدام از خرگوشها هیچ گونه نشانه بالینی را بروز نمیدهند ولی هم هخرگوش های واکسینه نشده در ظرف مدت ۷۲ ساعت میمیرند. همه خرگوشهای واکسینه شده در مقایسه با خرگوشهای واکسینه نشده ،titre مهاری هم آگلوتیناسیون در برابر VHD نشان میدهند. ثابت شده است که واکسینه شدن برای خرگوشهای مزرعه مؤثر است و بیماری تنفسی در آنها شایع است و پس از استفاده از برخی واکسنها بروز بالینی دارند.
واکسینهها همچنین برای گونههای کوتوله ایمن است (اپیبیوهمکاران ۲۰۱۲). واکسن برای خرگوشهای بالای ۶ هفته و در بازه ایمنی ۱۲ ماهه مجاز است. لازم است تا به تزریق زیرپوستی در پس گردن جانوران سالم توجه نمود. برخی از آنها پس از تزریق و در مدت¬زمان واکسینه، پوستشان ۱ تا ۲ سانتیمتر متورم میشود. این موارد بدون درمان برطرف میشوند. Nobivac Myxo-RHD باید پس از ۱۴ روز از آبستنی به کار رود و ایمنی آنها در نرها آزمایش نشده؛ بنابراین هنوز استفاده از آن در موجودی پرورشی پشتیبانی نشده است.
بیماری هموراژیکویروسی:
بیماری هموراژیکویروسی (بیماری هموراژیک خرگوش) یک بیماری عفونی شدید و کشنده برای خرگوشهاست که ناشی از calicivirus خاصی است. ویروسVHD از طریق دهان، بینی و انتقال parenteral منتشر میشود و در ادرار و مدفوع خرگوشهای مبتلا وجود دارد. این ویروس به مدت طولانی در خارج از بدن میزبان زنده میماند. تصور بر این است که پروندگان وحشی این عفونت را از اروپا به خرگوشهای وحشی این کشور انتقال داده اند. خرگوشهای صحرایی منبع حیات وحش این کشور را تشکیل دادهاند و ویروس را بدون اثر بالینی حمل میکنند. VHD ممکن است مستقیماً از تماس با خرگوش وحشی و صحرایی یا از طریق پاپوشها و لباسها منتقل شود.
غذاهای آلوده از جمله چمنها و دانههایی که خرگوشهای وحشی در آنها چرا میکنند، میتوانند منبع آلودگی باشند. آغلها و قفسهایی نگهداری خرگوشها میبایست قبل از ورود خرگوش گند زدایی شوند. در حالت ایده آل فقط حیوانات واکسینه شده باید وارد محوطههای آلوده شوند. ویروسVHD میتواند به مدت ۱۰ تا ۱۹ ماه در دمای اتاق و خارج از بدن میزبان زنده بماند. قرار دادن خرگوش ماده در معرض ۲ درصد پتاسیم peroxymonosulphate (Virkon) به مدت ۲ ساعت، ویروسراغیرفعال نمیکند ولی ۴ درصدمحلولمیتواندمؤثرباشد. همچنین ۱ درصد سدیم هیدروکسیدیا ۱۰ درصد رنگ زدای خانگی، گندزدای مؤثری است (گودلی، ۲۰۰۱؛ گورسکی و همکاران، ۱۹۹۴).
و در ادامه:
دو نوع واکسیانسیون در برابر VHD در انگلستان موجود است (Cylap، Fort Dodge؛ Lapinject، CEVA). هر دوی این واکسینهها به غیر فعال شدن ویروس کمک میکنند. خرگوشهای بالای ۱۰ هفته را میتوان با دوز یکسانی واکسینه نمود. واکسینه نمودن حیوانات آبستن با واکسن VHD مفید است. Boosters سالانه ارائه میشوند. کل ۱ میلی لیتر دوز باید به صورت زیر پوستی تزریق شود. تزریق درون پوستی بدون دقت ممکن است منجر به واکنش بافتی (در انسانها و خرگوشها) شود.
پس از تزریق زیر پوستی،باید محل واکسینه را کاملاً ماساژ داد و صاحب خرگوش نیز به صورت دوره ای چند ساعت بعد این کار را انجام دهد. در این روش، واکسن در بافتهای زیر پوستی منتشر میشود و احتمال واکنش بافت کمتر است. برخی خرگوشها ناحیه ای دارند که دچار آماس پوستی و سوختگی شده و بنابراین مهم است اطمینان حاصل شود که صاحبان خرگوش از این ریسک اطلاع دارند. براساس دادههای به دست آمده، خود تزریقی ناگهانی واکسن میتواند منجر به واکنش شدید در انسانها شود که در نتیجه آنان گشتشان را از دست میدهند.
تزریق هم زمان myxomatosis و واکسن VHD:
تزریق کننده ممکن است در یک جلسه مشاوره واکسنهای myxomatosis و VHD را هم زمان تزریق کند. دادههایی وجود دارند که اثر واکسیناسیون هم زمان را تأیید میکنند ولی تأیید نتایج موجود نیست زیرا نوع واکسنها تفاوت دارند. در حال حاضر، سازندگان این دو واکسن در مورد مصونیت هم زمان این دو واکسیناسیون توصیههایی نمودهاند. ازآنجایی که این دو واکسن ممکن است موجب واکنش پوستی شوند، توصیه میشود که واکسیناسیون خرگوش در موضعهای سفتی انجام شود تا واکسینه شدن خرگوش صورت پذیرد.
واکسنهای ترکیبیmyxomatosis و VHD:
واکسن نوترکیب جدید برای کنترل myxomatosis و VHD تولید شده است (NobivacMyxo-RHD، MSD حیوان سالم). این واکسن سالییک بار اجازه تزریق دارد و دوره ایمنی هر دو عنصر را تأیید میکند. تکنولوژی نوترکیب، امکان تزریق ژن پروتئین کپسیدرا از ویروسVHD به گونه ضعیف شده آزمایشگاهی myxomatosis میدهد که ایمنی دو برابری ایجاد میکند. این واکسن با اثرات بخش معکوس مرتبط نیست و شرایط اولیه را بدتر نمیکند. استفاده از این واکسن در حیوانات جوان و مسن مزرعه مفید است. گاهی اوقات واکنشهای موضعی کوچک پوست (لکه پوست ضخیم¬شده بدون زخم) در محل تزریق دیده شدهاند (۱ تا ۲ سانتیمتر قطر تقریباً یک هفته پساز تزریق) ولی این مشکل بدون درمان و ظرف چند روز برطرف میشود.
شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه خرگوشهایی که قبلاً با واکسن myxoma واکسینه شدهاند یا با myxomatosis زنده ماندهاند، ممکن است به واکسن VHD واکنش نشان ندهند. این موارد احتمالاً در انگلیس نادر هستند زیرا واکسنهای مشتق شده از myxoma استفاده نمیشوند ولی احتمالاً خرگوشهای وارد شده از اروپا آلوده هستند. توصیه فعلی این است که برای واکسیناسیون این خرگوشها نوع دیگری از واکسن VHD به کار رود.
نکات کلیدی واکسیناسیون:
• خرگوشهای خانگی انگیلس در برابر دو بیماریmyxomatosis و هموراژیک ویروسی (VHD) واکسینه میشوند.
• واکسن Myxomatosisرا میتوان از هفته پنجم به بعد به خرگوش تزریق کرد. واکسن VHD از ۱۰هفتگی به بعد تزریقمیشود.
• واکسن Myxomatosis نباید به خرگوش ماده باردار تزریق شود. VHD را میتوان در دوره آبستنی تزریق نمود.
• واکسن VHD باید به صورت کاملاً زیر پوستی تزریق شود تا با ماساژ محل تزریق منتشر شود.
• تزریق هم زمان واکسنهای myxomatosis و VHD توصیه نشده است. حداقل دو هفته باید بین دو واکسیانسیون فاصله باشد.
• واکسن Myxomatosis که در اواخر بهار تزریق میشود، باعث محافظت از خرگوش در فصل تابستان (که بیماری در خرگوشهای وحشی شایع است) میشود.
• واکسن نوترکیب جدیدmyxomatosis/VHD اکنون موجود است و دوره یک ساله ایمنی را در برابر این دو بیماری ایجاد میکند.
در این مقاله همه چیز در خصوص واکسن خرگوش بررسی شد.
جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما مراجعه کنید.
تذکر مهم : این مطلب برگرفته از کتاب طب خرگوش است. نکته قابل توجه این است که تشخیص و درمان هر بیماری ای الزاما بر عهده دامپزشک است. و درمان های نامبرده شده در مقالات وبسایت صرفا جهت آشنایی افراد با برخی مطالب ابتدایی است. بدیهی است که کلینیک و سایت روژان پت هیچ گونه مسئولیتی در خصوص انجام اعمال خودسرانه افراد ندارد.جهت دریافت اطلاعات بیشتر درمورد منابع ما به این مقاله مراجعه کنید.
بهترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟
کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱