در این مقاله همه چیز در خصوص مغز پرندگان زینتی و اعصاب جمجمه ای بررسی شده است، با ما همراه باشید؛
مغز پرندگان زینتی
به نوعی مغز پرندگان مرغی شبیه مغز پستانداران است، به ویژه در مغز پسین (rhombencephalon) و مغز میانی (مزن سفالن). فشارهای تکاملی بیشترین تفاوت در مغز پیشانی (تلن سفالن و داین سفالن) ایجادکرده است، به خصوص در اندازه و موقعیت نئو کورتکس. در پستانداران نئوکورتکس سطحی بزرگ تکامل یافته است، در حالی که در پرندگان بسیار کوچک تر است و در عمق نیمکره مغزی است. قسمت مغز پسین (rhombencephalon)، که در ادامه نخاع میباشد، از یک بصل النخاع بزرگ، یک پل کوچک و مخچه تشکیل شده است.
بصل النخاع:
بصل النخاع حاوی قلب، تنفس، مراکز استفراغ و وازوموتور را در بر میگیرد و از این رو با عملکردهای مستقل (غیر ارادی) تنفس، نرخ ضربان قلب و فشار خون سروکار دارد. اعصاب جمجمه ای V تا XI inclusive) ) از قسمتهای شکمی و جانبی مدولا بوجود میآید. مخچه به بخش پشتی مدولا و لوب نوری (در زیر) توسط دو پایه مغزی متصل است. این شامل جسم سه لوبی میانی بزرگ (vermis) است که کنار دو نیمکره مخچه قرار گرفته است. مخچه در بسیاری از گونهها نسبتاً بزرگتر از پستانداران است که نیاز به هماهنگی دقیق هنگام پرواز و هنگام استفاده از منقار و زبان برای دستکاری اشیاء را نشان میدهد.
مغز میانی:
مغز میانی (مزن سفالن) عمدتاً شامل تکتوم مزن سفالی (اپتیک) یا لوب نوری میباشد. این لوب نوری نسبتاً بزرگتر از پستانداران است، که اهمیت بینایی برای پرندگان را نشان میدهد.
دو عصب جمجمه ای (III و IV) از کنار بخش شکمی مغز میانی ایجاد میشود، و مخچه توسط پایه مغزی فوقانی به مغز میانی وصل شده است.
داین سفالن یک گستره ای از مغز میانی است. در بخش پشتی غده پینه آل از اپی تالاموس ایجاد میشود. و در مثلثی که توسط این دو نیمکره مغزی و مخچه تشکیل شده است قرار میگیرد.
غده پینه آل از طریق چشم و مغز به نور پاسخ میدهد، و در ریتم روزانه و فصلی در پرندگان نقش دارد.
قسمت شکمی کیاسمای نوری به مسیرهای نوری چپ و راست منتهی میشود؛ بلافاصله از قسمت دمی تا این قسمت، سطح شکمی هیپوتالاموس و هیپوفیز میباشد.
تالاموس:
تالاموس در داخل داین سفالن قرار دارد و به عنوان رله برای مسیرهای آوران بالارونده به نیمکرههای مغز عمل میکند. به همین ترتیب در بینایی و شنوایی علاوه بر عملکردهای دیگر نقش دارد.
هیپوتالاموس:
هیپوتالاموس در قسمت شکمی داین سفالن قرار دارد، با نوروهیپوفیز و سپس هیپوفیزپیوسته است.
در همه عملکردهای مستقل مانند ترموژولوگرافی، تنفس، گردش خون، عطش، اشتها، تولید مثل و رفتار غالب است.
تلن سفالن:
تلن سفالن شامل نیمکرههای مغزی و پیاز بویایی میباشد. پیاز بویایی نسبتاً کوچک است و از پیشانی منقاری بیرون زده است. نیمکره مغزی چپ و راست از قسمت شکمی با شکاف میانی از هم جدا شدهاند (به ویژه هنگامی که با مغز پستانداران مقایسه میشود). قشر نازک مقدار زیادی از ماده خاکستری را پوشانده است که بخش عمده ای از نیمکره را تشکیل میدهد (در مقابل، قشر پستانداران بسیار ضخیم تر است). از قسمت دمی نیمکرههای مغزی با لوب نوری مغز میانی همپوشانی دارند. نیمکرههای مغزی نقش کلیدی در توسعه رفتارهای پیچیده در پرندگان دارند، به ویژه آنهایی که با یادگیری درگیرند.
مغز:
مغز توسط همان سه لایه مننژ محصور کننده نخاع محصور میشود، یعنی سخت شامه، عنکبوتیه و نرم شامه. سخت شامه بجز جایی که سینوسهای وریدی سخت شامه و پریوستوز را جدا میکنند به پریوستوم متصل است. چینهای دور پیشانی را از لوبهای نوری و لوبهای نوری را از مخچه جدا میکند، فضای زیر عنکبوتیه در پایه پشتی مخچه تا بصل النخاع کمی گسترش مییابد، مگنا سیترن را تشکیل میدهد. اگرچه CSF را میتوان از این سیسترن در foramen magna به دست آورد به همین دلیل،، این روش به دلیل مجاورت سینوس وریدی مهره خطرناک است.
اعصاب جمجمه ای
پرندگان نیز مانند پستانداران ۱۲ جفت اعصاب جمجمه ای دارند.
عصب بویایی (I):
اتصال عصب حسی اپیتلیوم بینی به پیاز بویایی مغز پیشانی از طریق فورامن بویایی میباشد (هیچ صفحه cribriform وجود ندارد در حالی که در پستاندارن وجود دارد).
هر دو حفره بینی توسط شاخههای جداگانه عصب دار میشوند که در یک عصب واحد در استخوان بینی ترکیب میشوند؛ این سپس در امتداد مرز پشتی سپتوم بین اربیتال تا فورمن بویایی و سپس لوب بویایی میچرخد.
عصب بینایی (II):
عصب حسی از شبکیه به کیاسمای نوری بزرگترین اعصاب جمجمه است، طبیعت بصری پرندگان را نشان میدهد. آن در جمجمه در فورمن نوری نفوذ میکند، در این بخش تجلی مییابد
کیاسمای نوری به عنوان مسیری نوری تا تالاموس ادامه مییابد. اعصاب نوری نسبتاً کوتاه هستند، و باید توجه داشته باشید هنگام تحریک یک چشم عصب بینایی چشم دیگر به طور اتفاقی کشیده نشده است
عصب Oculomotor (III):
عصب حرکتی از مغز میانی ایحاد میشود و از جمجمه یا از طریق فورامن نوری یا oculomotor خارج میشود پس از خارج شدن اعصاب به شاخه پشتی (عضله لواتور پلک فوقانی و عضله رکتوس پشتی) و یک شاخه شکمی رکتوس شکمی، رکتوس داخلی و عضلات مورب شکمی تقسیم میشود. شاخه بطن نیز عصب iridociliary را بیرون میدهد که پس از دریافت یک شاخه عصب سه قلو (V)، عصب دهی پاراسمپاتیک به عنبیه و مژگان را فراهم میکند.
عصب حلزونی (IV):
حرکتی از مغز میانی پشتی، که از طریق فورامن trochlear داخل چشم خارج میشود و عضله مورب پشتی را عصب دهی میکند.
عصب تری ژمینال (V):
عصب از ساقه مغز درلبه دمی لوب نوری ایجاد میشود. تقریباً بلافاصله به عصب چشمی و نوری تقسیم میشود و با اعصاب فک بالا و فک پایین ترکیب میشود. عصب چشمی عصب حسی اصلی حفره بینی و دیواره گوی (ball) چشم است این بخش تأمین کننده عنبیه و جسم مژگانی (همراه با عصب Oculomotor III) مخاط بینی و لبه و نوک منقار فوقانی، کام، پلک فوقانی و پوست مجاور، و حفره بینی منقاری میباشد.
اعصاب ترکیبی فک بالا و فک پایین را قبل یا بلافاصله پس از خروج جمجمه از طریق فورمن مکسیلا-مندیبولار و گاهی اوقات فورامن فک پایین از هم جدا میکند. عصب فک بالا، هم چنین یک عصب حسی، به سه شاخه تقسیم میشود: عصب supraorbital تأمین کننده پلک بالا و ستیغ؛ عصب infraorbital تأمین کننده پلکهای پایین؛ و عصب نازوپالاتین غدد اشکی و غدد مخاط بینی را تأمین میکند. مندیبولار، در درجه اول یک عصب حسی است، عضلات جوش، پوست در امتداد مندیبول و کف حفره دهان را عصب دهی میکند.
عصب Abducent(VI):
این عصب حرکتی از بصل النخاع منقاری ایجاد میشود و از طریق فورامن abducent خارج میشود. آن عضله راست روده جانبی و عضلات پرده nictitating را عصب دهی میکند.
عصب صورت (VII):
این عصب حرکتی در درجه اول از بطن مرکزی شکمی ایجاد میشود، وارد قسمت داخلی مجرای آکوستیک میشود و سپس در امتداد کانال فاسیال عبور میکند. همان طور که از صورت خارج میشود فورامن عصب آن را به عصب کام و عصب هیومندیبولار تقسیم میکند.کام به یک شاخه پشتی (گانگلیون ethmoidal، عصب دهی کننده پرده ethmoidal، عصب دهی پرده nictitating، غده نمک، و غدد بینی میباشد) و یک شاخه شکمی (گانگلیون sphenopalatin، عصب دهی غدد بینی و بخش دمی کام را انجام میدهد) تقسیم میشود. hyomandibular عضلات منقبض کننده فک پایین و ماهیچه stylohyoid را عصب دهی میکند.
عصب Vestibulocochlear (VIII):
یک عصب حسی است که از بصل النخاع ایجاد میشود، این عصب به قسمت دهلیزی و بخش حلزونی تقسیم میشود.
عصب Glossopharyngeal:
این عصب از بصل النخاع شکمی جانبی با اعصاب واگ و ضمائم ایجاد میشود. به سه شاخه تقسیم میشود: عصب زبانی (حسی از اپیتلیوم زبان و جوانههای چشایی، حرکتی تا غده بزاقی زیر زبان). عصب laryngopharyngeal ماهیچههای حلق و حنجره را عصب دهی میکنند؛ و عصب oesophageal پایین رونده گردنه مری و نای را عصب دهی میکند.
عصب واگ (X):
این عصب از بصل النخاع ایجاد میشود و از جمجمه از طریق فورمن خارج میشود. در کنار رگ jugular گردن میچرخد و بعد از عبور از ورودی قفسه سینه، تقسیم میشود به: عصب دهی تا جسم کاروتید؛ فیلامنت های غده ای تا تیموس، تیروئید، غده اولتیموبرانشیال و غده پاراتیروئید، یک عصب آئورت؛ عصب قلبی جمجمه ای، عصب recurrent که چینه دان، مری، عضلات نای و عضلات سوتکی را عصب دهی میکند، عصب pulmoesophageal (مری و ریهها)، rami (ریهها)؛ و اعصاب بخش دمی قلب.
قسمت راست و چپ تنه واگ سپس متحد میشوند تا پیش معده، معده، دئودئوم و کبد را عصب دهی کند.
عصب ضمائم (XI):
این عصب از هر دو بصل النخاع و ستون فقرات فوقانی به وجود میآید. قسمت نخاعی به طور تصادفی از طریق مگنوم فورامن عبور میکند و با بقیه عصب آناستوموز میدهد، که سپس بخش فوقانی را با عصب واگ خارج میکند. آن ماهیچه cucillaris capitus را عصب دهی میکند. (در پرندگان معادل با عضله ذوزنقه ای است).
عصب Hypoglossal(XII):
از قسمت شکمی بصل النخاع ایجاد میشود و از طریق فورمن hypoglossal خارج میشود، این عصب با اولین عصب ستون فقرات فوقانی آناستاموز میدهد تا عصب hypoglossocervical و سپس با اعصاب واگ و glossopharyngeal اناستاموز میدهد. آن سپس به عصب فوقانی بالارونده (عضلات نای) laryngolingual ramus (عضلات زبان) و راموس نای (عضلات سوتکی). تقسیم میشود. این یک عصب حرکتی است.
در این مقاله همه چیز در خصوص مغز پرندگان زینتی و اعصاب جمجمه ای بررسی شد.
جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما سر بزنید.
بهترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟
کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱