آوا هاشمیآیا شما هم به تمیزی آکواریوم خود اهمیت می‌دهید؟ به نظر می رسد هرچه یک آکواریوم تمیزتر باشد، برای ماهی‌ها، مرجان‌ها و سایر ساکنان مخزن بهتر خواهد بود. اما در واقع همه ماهی‌ها و سایر گیاهان آبزی، برای رشد خود به باکتری‌های مفید نیاز دارند. اما باکتری های خوب آکواریوم چه کاری انجام می‌دهند؟ چگونه می‌توانید مطمئن شوید که در آکواریوم شما باکتری‌های مفید برای ماهی‌ها وجود دارند؟
وجود باکتری در آکواریوم مفید است یا مضر؟
با شنیدن کلمه باکتری، برخی افراد بلافاصله یاد میکروب ها می‌افتند. در واقع میکروب های بیماری زا می توانند برای سلامتی بسیار خطرناک باشند. اما انواع باکتری‌های مفیدی هم وجود دارند که می‌توانند برای سلامتی موجودات زنده بسیار سودمند باشند. در حقیقت بدون آنها زندگی بر روی کره زمین امکان‌پذیر نخواهد بود. در ضمن بدون وجود باکتری‌های مفید و خوب در آکواریوم، ماهی‌ها عمر زیادی نخواهند داشت.
بنابراین وجود این موجودات میکروسکوپی،نه تنها لازم است، بلکه برای ادامه حیات ماهی‌ها لازم هم هست.
باکتری ها عنصر اصلی فیلتراسیون بیولوژیکی
همه مخازن برای پرورش ماهی‌های سالم و کمک به حفظ کیفیت آب به یک فیلتر بیولوژیکی خوب نیاز دارند. باکتری‌های مفید بخش کلیدی فیلتراسیون بیولوژیکی آب، برای ماهی‌ها هستند. در مخازن ماهی، دو نوع باکتری ضروری وجود دارد. گونه های Nitrosomonas و گونه های Nitrobacter.
این باکتری‌ها در محیط و سطوح جامد موجود در آکواریوم مانند شن، سنگ‌ها، گیاهان آبزی و تزئینات داخل مخزن زندگی می کنند.
هر دوی این نوع باکتری‌ها بخش مهمی از چرخه نیتروژن هستند. این چرخه‌ای است که انواع زباله های داخل مخزن را تجزیه می کند.
زباله های داخل آکواریوم عبارتند از:
- فضولات ماهی، مدفوع و فلس مرده
- غذاهای خورده نشده یا اضافی
- گیاهان مرده یا در حال پوسیدگی
- ماهی‌های مرده
باکتری‌های مفید بخش کلیدی فیلتراسیون بیولوژیکی آب، برای ماهی‌ها هستند.
با پوسیدگی مواد زائد، آمونیاک تولید میشود که برای ماهی‌ها بسیار سمی است و میتواند منجر به آسیب‌دیدگی باله‌های ماهی‌ها، التهاب آبشش‌ها، تورم چشم‌ها، بی‌اشتهایی یا کم اشتهایی ماهی‌ها، رشد جلبک‌ها و در نهایت مرگ ماهی‌ها شود. حتی وجود مقادیر کمی آمونیاک در آب هم میتواند برای ماهی‌ها بسیار خطرناک باشد.
اما باکتری‌های مفید برای ماهی‌ها آمونیاک را به نیتریت تجزیه می کنند. نیتریت ها هم برای ماهی‌ها بسیار سمی هستند، اما انواع دیگر باکتری ها نیتریت ها را به نیترات ها تجزیه می کنند. نیترات برای ماهی آنقدرها سمی نیست. سایر روش های فیلتراسیون هم می‌توانند به حذف نیترات‌ها برای حفظ کیفیت آب در سطوح مناسب برای ماهی‌های سالم کمک کنند.
افزودن باکتری‌های خوب به آکواریوم برای ماهی‌ها
راه های مختلفی برای تکثیر باکتری‌های خوب در آکواریوم شما وجود دارد. تا اطمینان حاصل شود که چرخه نیتروژن برای سلامت ماهی‌ها در حال پیشرفت است. در نتیجه جان ماهی‌های شما از سطوح بالای مواد شیمیایی سمی، محافظت می شود.
گزینه های آسان و موثر عبارتند از:
قرار دادن ماهی‌های «استارتر» در آکواریوم که می‌توانند سطوح بالاتر آمونیاک و نیتریت را تحمل کنند. به محض اینکه این ماهی‌ها در مخزن مستقر میشوند، فرآیند طبیعی بیولوژیکی فیلتراسیون و رشد باکتری‌ها آغاز می شود.
ریختن یک فنجان شن از یک مخزن سالم، چرخه‌ای متعادل را در یک مخزن جدید ایجاد می کند. به این صورت که شن های مخزن دیگر، بلافاصله جمعیت باکتریایی را وارد مخزن جدید میکنند. در ضمن از انباشته شدن زباله‌ها در آکواریوم جدید جلوگیری می کنند.
یک پد فیلتر جدید را قبل از استفاده در یک مخزن جدید در آب مخزن سالم و متعادل دیگری بشویید. باکتری‌های مخزن متعادل به پد فیلتر جدید می‌چسبند. بنابراین این باکتری‌ها به جایی که به آنها نیاز است، یعنی به آکواریوم جدید انتقال می یابند.
افزودن ترکیبات پروبیوتیک از پیش ساخته شده توسط باکتری‌های مفید به آب آکواریوم هم روش بسیار خوبی خواهد بود. این مخلوط ها در فروشگاه های حیوانات خانگی و فروشگاه های آکواریومی موجود است.
باکتری های خوب آکواریوم:
نیتروسوموناس(Nitrosomonas) : این دسته از باکتری ها آمونیاک دفعی ماهیان را به نیتریت تبدیل میکنند
نیتروباکترها (Nitrobacter) و نیترواسپایرا(Nitrospira) : این باکتری ها نیتریتی که حاصل از تجزیه ی آمونیاک هست را به نیترات تبدیل میکنن و معمولا داخل فیلتر ها یافت میشوند
البته دکتر Tim Hovanec ادعا میکند که این باکتری های گروه Nitrosococcus هستندکه آمونیاک رو به نیتریت تبدیل میکنن نهNitrosomonas و همچنین Nitrospira ها نیتریت رو به نیترات تبدیل میکنن نه Nitrobacter ها
تولید کننده ی نیترات (Nitrifying bacteria): باکتری های هوازی هستند که آمونیاک رو به نیتریت و نیتریت رو به نیترات تبدیل میکنند
مصرف کننده ی نیترات (deNitrifying bacteria): باکتری های بی هوازی هستند که با تغذیه از نیترات و مصرف اکسیژن در نهایت گاز نیتروژن تولید میکنند که در آب هایی که اکسیژن کمی دارند یا کلا اکسیژن ندارند فعال هستند.
باکتری های کنترل کننده ی ضایعات(Waste control bacteria): این باکتری ها ارگانیسم های مرده را تجزیه میکنند مثل جسد ماهیان یا گیاهان پوسیده
باکتری های مضر آکواریوم:
Cyanobacteria: جلبک آبی سبز.که مخفف اسمش BGA هست
Flexibacter columnaris : که تازگی بهFlavobacterium columnare تغییر نامگذاری شدند این باکتری های رایج همان باکتری هایی هستند که ظاهر قارچی روی ماهی ایجاد میکنن اما در واقع باکتری هستند نه قارچ. همچنین این بیماری با نام های کلومناریس قارچ و کپک دهان و باله و فلکسی باکتر و بیماری پنبه روی بدن رایج هست.
Pseudomonas fluorescens : این باکتری ها عامل پوسیدگی باله های ماهی هستند.
Mycobacteriosis : عامل بیماری سل ماهی , بیماری باکتریایی که با رشد ندول ها (nodules ) در بافت ها بخصوص ریه ها ایجاد میشوند.
Anaerobic bacteria: باکتری های بیهوازی که در اعماق بستر زندگی میکنن و از نیترات تغذیه میکنند اما با این وجود گاز سمی هیدروژن سولفید تولید میکنندکه زمانی که شما بستر رو بهم میزنید آب مثل باطلاق میشود.
Aeromonas : باکتری هایی که اغلب کشنده هستند.
Vibrio bacteria : با نام بیماری Vibriosis باکتری منفی که با غذا وارد سیستم گوارش ماهی شده و باعث آسیب دیدن ماهی میشود.
Corynebacterium : باکتری های گرم مثبت معمولا بی ضرر هست اما میتواند باعث ایجاد بیماری شود.
وبسایت و اینستاگرام ما را دنبال نمایید
به روز ترین کلینیک دامپزشکی تهران، کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱
قبل از انجام هرگونه اقدام با دامپزشک خود مشورت نمایید؛ادمین و سایت روژان پت هیچگونه مسئولیتی در قبال اقدامات خودسرانه و عواقب ناشی از آن ندارد.
