در این مقاله همه چیز در خصوص مسمومیت سربی پرندگان زینتی بررسی شده است، با ما همراه باشید؛
مسمومیت سربی
تعریف/ مرور کلی:
سرب یک سم کشنده و قوی و نیز یک سم تجمعی است. اگر مقدار زیادی از سم به سرعت جذب گردد، مسمومیت حاد ایجاد میشود؛ ولی مقدار کم به تدریج، تا زمانی که بافت به اندازه کافی برای بیماری بزرگ شود، در بدن جمع میگردد. سه نوع عضو در بدن، هدف سم سرب قرار میگیرند: سیستم عصبی، سیستم گوارشی و مغز استخوان اریتروپویتیک.
منبع معمولاً ناشناخته است و میتواند گلوله سرب، روغن و نفت سربی، سیم گالوانیزه، رنگهای سربی، بتونه سرب، لحیم کاری، فویل برخی بطریهای مشروب، جوشکاری قفسهای فرفوژه دار، وزنههای سربی (دیواره و ماهیگیری)، زنگولههای دارای زبانه سربی، شیشه دارای سرب، سرامیکهای نامناسب براق شده، باتریها، اسباب بازی پرندگان دارای سرب، جواهرات لباس یا پشت آینهها باشد.
پاتوفیزیولوژی:
سرب از طریق ترکیب عملکرد تیز کنی آن و pH پایین (۲–۳.۵) در شکم حل میشود. پس از حل شدن، در سراسر موکوس روده جذب شده و به متاپروتئین میچسبد تا در کل بدن توزیع گردد. سرب در اتصال myoneurological با کلسیم به رقابت پرداخته و موجب انسداد عصبی عضلانی میشود و مولکولهای چسبندگی سلول و گیرندههای گلوکوکورتیکوئید در سلولهای عصبی و گلیال را متأثر میکند. این همچنین اسید آمینو لاوین دهیدراز و هم سنتتاز را سرکوب نموده و منجر به تجمع اسید آمینولاوین و پروتوپروفرین IX در گلبولهای قرمز شده و آبشار سنتز heme میگردد. این امر به نوبه خود تولید گلبول قرمز را کاهش داده و کم خونی ایجاد میکند.
ارائه بالینی:
علائم عصبی چند کانونی شامل تحریک پذیری بیش از حد، آتاکسی، فلج عضلانی و سکته ناقص، تشنج، افتادگی بال، و کجی سر میگردند. علائم معدی روده ای شامل انسداد روده، استفراغ/ برگشت و اسهال با رنگ غیر نرمال (سبز تا سیاه) هستند. ممکن است علائم کلیوی با ادرار زیاد و عطش بیش از حد و هماتوریا در برخی طوطیها به ویژه طوطیهای آمازون و گالا بروز یابند. کم خونی منجر به بدحالی، افسردگی و ضعف میگردد.
تشخیص:
آسیب شناسی بالینی:
هماتولوژی کم رنگی خون، کم خونی انحطاط شونده را نشان میدهد. بالون کردن گلبول قرمز رایج است ولی پاتوگنومتیک نیست. بیوشیمی بالا رفتن غلظت LDH, AST, CK و اسید اوریک را نشان داده و نشان دهنده بالا رفتن کاتوبولیسم پروتئین و اختلال عملکرد کلیه است. در پرندگان آبی، مهار دلتا اسید آمینولاولین دهیدروژناز تا سطح <86 IU/l نشان دهنده مسمومیت ناشی از سرب است. تعیین سرب خون شاخص قابل اعتمادی برای مسمومیت است به طوری که ۹۰ درصد سرب موجود در گردش خون در گلبولهای قرمز وجود دارد. هنوز در مورد این که چه چیز سطح سرب نرمال خون را تشکیل میدهد، تردید وجود دارد. شاید بهتر باشد بگوییم در برخی سطوح پایین، علائم بالینی بعید است مشاهده گردند. ارزیابی اینکه چه چیزی این سطوح نرمال را در بیمار متأثر میکند دشوار است.
- سطح خون “نرمال” <0.7 μmol/l (μg/dl5، ۰.۱۴۵ ppm) است.
- ۷–۱.۷ μmol/l (35.2 μg/dl، ۰.۳۵۲ ppm) حاکی از در معرض قرار گرفتن بیماری است.
- <7 μmol/l مسمومیت سربی را تأیید میکند.
تصویربرداری تشخیصی:
رادیوگرافیهای صاف و هم سنجی معمولاً اتساع پیش معده و سایر علائم انسداد روده را نشان میدهند. ذرات Radiodense ممکن است در چینه دان، پیش معده و شکم وجود داشته باشند ولی عدم حضور این ذرات مانع تشخیص مسمومیت سرب نمیشود.
هیستوپاتولوژی:
انکلوژن های اسید فست درون هسته ای در سلولهای اپی تلیالی لوله کوچک پروکسیمال یافت میشوند. هم چنین ممکن است انحطاط نورونی (کورتکس مغز، لوبهای بینایی، بصل النخاع) و انحطاط Zenker میوکاردیوم، سنگدان و عضلههای سینه وجود داشته باشد (انحطاط هیالین و از دست دادن ماهیچه مخطط).
مدیریت:
کلاسیون: کلسیم EDTA در دوز ۲۰-۴۰ mg/kg IM q12h خورانده میشود و گزارشهایی مبنی بر دوز های بالاتر از ۱۰۰ mg/kg q12h بدون هیچ علائمی از مسمومیت کلیوی وجود دارند. یونهای فلزی، کلسیم را در CaEDTA جابجا نموده تا ترکیب آب-حل شدنی از کلیه دفع گردد. نویسنده ترجیح میدهد دوبار در روز درمان را انجام دهد تا بیمار بدون علائم شود (معمولاً ۳-۵ روز) سپس هفته ای دوبار این کار را انجام دهد تا سطوح سرب خون به محدوده نرمال (معمولاً بیش از شش هفته) برسند. واکنش معمولاً سریع و به همراه بهبود بالینی در ظرف ۲۴-۳۶ ساعت قابل توجه است. D-penicillamine یک کلاتور مؤثر است ولی ممکن است موجب تهوع و استفراغ در برخی پرندگان گردد.
از بین بردن ذرات از دستگاه معدی روده ای:
بسیاری از ذرات کوچک از طریق دستگاه معدی روده ای در ۴-۵ روز عبور میکنند. ذرات بزرگتر ممکن است نیاز به واکشی آندوسکوپی یا flush و مکش همزمان با آب گرم داشته باشند. Proventriculotomy را میتوان به عنوان آخرین چاره بکار برد.
درمان مراقبتی:
بیماران نیاز به حمایت نوشیدن آب، حمایت تغذیه ای و حمایت گرمایی دارند. تزریق خون ممکن است در بیماران مبتلا به کم خونی حاد نیاز شود.
در این مقاله همه چیز در خصوص مسمومیت سربی پرندگان زینتی بررسی شد.
جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما مراجعه کنید.
تذکر مهم : این مطلب برگرفته از کتاب طب پرندگان زینتی است. نکته قابل توجه این است که تشخیص و درمان هر بیماری ای الزاما بر عهده دامپزشک است. و درمان های نامبرده شده در مقالات وبسایت صرفا جهت آشنایی افراد با برخی مطالب ابتدایی است. بدیهی است که کلینیک و سایت روژان پت هیچ گونه مسئولیتی در خصوص انجام اعمال خودسرانه افراد ندارد.جهت دریافت اطلاعات بیشتر درمورد منابع ما به این مقاله مراجعه کنید.
بهترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟
کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱