در این مقاله دستگاه تولید مثل نر پرندگان مورد بررسی قرار خواهد گرفت:

دستگاه تولید مثل نر پرندگان

مانند جنین ماده، جنین نر در ابتدا بیضه سمت چپ بزرگترنمو پیدا می‌کند. برخلاف تخمدان سمت راست با این حال، بیضه سمت راست به رگرسیون نمی‌پردازد، در حالی که بیضه سمت چپ اغلب بزرگ‌تر از سمت راست در پرنده نابالغ است، این بعد از بلوغ تغییر می‌کند به طوری که هر دو هم اندازه می‌شوند. بیضه هاتوسط مزورشیومکه احاطه شده‌اند، آویزان شده‌اند، اما با کیسه‌های هوایی شکمی خنک نمی‌شوند. قسمت عمده بیضه از هزاران توبول منی ساز پرپیچ با آناستوموزهای زیاد ساخته شده است. هیچ لوبولیشنی که در پستانداران دیده می‌شود، وجود ندارد، زیرا هیچ گونه سپتومی وجود ندارد.

بیضه ها:

اندازه بیضه با توجه به فعالیت جنسی به دلیل افزایش طول و قطر لوله منی ساز و تعداد بیشتر سلول‌های بینابینی افزایش می‌یابد. بیضه در تونیکا آلبوژینا پوشانده شده است، شبکه plexinform وجود ندارد. لوله‌های منی ساز توسط اپیتلیوم سنگفرشی پوشیده شده‌اند که توسط سلول‌های زایا و حامی (سلول‌های سرتولی) ساخته شده‌اند که پشتیبانی مکانیکی برای سلول‌های زایا را فراهم می‌کنند، هورمون‌های استروئیدی تولید می‌کنند و ممکن است نقش فاگوسیتیک داشته باشند.

بین لوله‌ها، سلول‌های بینابینی (سلول‌های لایدیگ) وجود دارد، که هورمون‌های آندروژنی به خصوص تستوسترون تولید می‌کنند. هم چنین ممکن است ملانوسیت ها در فضاهای بینابینی برخی از گونه‌ها وجود دارد که به بیضه یک رنگ سیاه می‌دهد.

سه مرحله اسپرماتوژنز وجود دارد:

تکثیراسپرماتوگونیا؛ رشد آن‌ها به اسپرماتوسیت های اولیه؛ و بعد بلوغ اسپرماتوسیت های اولیه به اسپرماتوسیت های ثانویه و سپس اسپرماتیدها، که سپس به اسپرماتوزوآ نمو می‌یابند. اسپرماتوزوآ بالغ جدا و از یک لوله مستقیم کوتاه به داخل بیضه rete عبور می‌کند، که یک کانال نامنظم با دیواره نازک در بخش پشتی میانی بیضه، مجاور اپیدیدیم می‌باشد. (rete در همه گونه‌ها وجود ندارد.)

اپیدیدیم:

در قسمت پشتی میانی بیضه قرار دارد و در مقایسه با پستانداران نسبتاً کوچک است. اپیدیدیم در طول فعالیت‌های جنسی بزرگ می‌شود، اما سر، بدن و دم مشخصی ندارد که به دلیل مجراهای کوچک افران می‌باشد، که از rete testis ایجاد می‌شود، و وارد کل طول آن می‌شود. آن‌ها به مجراهای کوچک و در آخر به مجرای اپیدیدیمال اتصال می‌یابند.

مجراهای کوچک دفران از اپیدیدیم تا کلوآک عبور می‌کنند، و به کلوآک در اورودئوم می‌رود.در اورودئوم آن وارد دریچه مجراهای کوچک دفران می‌شود، یک اتساع دوکی شکل در عضله کلوآکی تعبیه شده است. در passerines انتهای دمی مجرای دفران توده ای پیچشی به نام گلوموس سمینال تشکیل می‌دهد. این در فصل زاد و ولد بزرگ می‌شود تا به کلوآک فشارآورد، و یک promontory کلوآکی تشکیل می‌دهد، که به قسمت دمی دریچه فشار می‌آورد. این مکان اصلی ذخیره اسپرماتوزوآ در این پرندگان می‌باشد.

فیزیولوژی تولید مثل

بیشتر پرندگان بارورهای فصلی هستند و تنوع زیادی بین گونه‌ها در استراتژی‌های تولید مثل آن‌ها وجود دارد. این تنوع مبتنی بر عوامل محیطی استفاده شده برای القای تولید مثل، مرحله رشد و نمو در بیرون آمدن جوجه و مراقبت گسترده والدین می‌باشد.

مکانیسم‌های کنترلی این تولیدمثل فصلی با هر دو عوامل درون زا و برون زا هستند. درک کمی از عوامل درون زا وجود دارد، اما در حقیقت این واقعیت منعکس شده است که بسیاری از پرندگان اسیر که در شرایط محیط زیست مداوم نگهداری می‌شوند هنوز هم باروری فصلی را، مانند پرندگان مهاجر در طیف گسترده ای از تغییرات محیطی نشان می‌دهند و پرندگان گرمسیری تنوع کمی در دوره نوری دارند. عوامل اگزوژن بهتر درک می‌شوند. آن‌ها می‌توانند یا فاکتورهای نهایی باشند، که برای مواردی انتخاب می‌شوند که شرایط بهینه برای بقای زاده وجود داشته باشد (به عنوان مثال در دسترس بودن مواد غذایی) یا عوامل تقریبی که از سال به سال دیگر متفاوت است.

این عوامل تقریبی به عوامل زیر تقسیم می‌شوند:

• عوامل پیش بینی کننده اولیه که شروع کننده نمو غدد جنسی در پیش بینی تولید مثل هستند (مثلاً دوره نوری)
• عوامل ضروری مکمل که عوامل پیش بینی اولیه و شروع مراحل نهایی نمو گناد را تکمیل می‌کنند. این‌ها شامل نشانه‌های اجتماعی (به عنوان مثال، پرهای تولید مثلی، در دسترس پذیری همسر، رفتار معاشقه)، رفتار قلمرو داری، آب و هوا (به عنوان مثال باران) و تغذیه (به ویژه افزایش چربی و قندها در رژیم غذایی) باشند.
• هماهنگ سازی و ادغام عواملی که ترتیب توالی رفتار تولید مثلی را تنظیم می‌کنند (به عنوان مثال تعامل اجتماعی بین یک جفت).
• عواملی اصلاحی که می‌توانند باعث اختلال در چرخه تولید مثل شوند (به عنوان مثال از دست دادن همسر یا اختلال در محل لانه سازی).

همه این عوامل دارای تعدیل کننده هورمونی هستند. ورود آن‌ها به هیپوتالاموس بر روی انتشار هورمون آزاد کننده گنادوتروفین (GnRH) تأثیر دارد، که به نوبه خود هیپوفیز را تحریک می‌کند تا هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) و هورمون لوتئین کننده (LH) رها کند. در مرغ، FSH رشد تخمدان و اویداکت، گامتوژنز و استروئیدوژنز را پشتیبانی می‌کند، در حالی که LH استروئیدوژنز را حمایت می‌کند.

این استروئیدوژنز رهاسازی استروژن را بررسی می‌کند، که بر روی رشد فولیکولی و اویداکتی، متابولیسم کلسیم و vitellogenesis تأثیر می‌گذارد.

برخی از رفتارهای ثانویه جنس ماده نیز تحت تأثیر استروژن هستند (مثلاً رفتار معاشقه و لانه سازی). در مردان FSH رشد لوله‌های منی ساز را آغاز می‌کند و منجر به افزایش اسپرماتوژنز می‌شود، در حالی که LH نمو سلول‌های سازنده تستوسترون لیدیگ را پیش می‌برند. این به نوبه خود خصوصیات ثانویه مردانه از قبیل تغییرات پرهای زینتی، فعالیت لانه سازی، رفتار معاشقه و رفتار قلمروداری را ایجاد می‌کند.

پروژسترون توسط سلول‌های گرانولوزا در فولیکول‌های بزرگ تولید می‌شود که نمو آن‌ها تحت تأثیر LH می‌باشد.

این به نوبه خود باعث افزایش تولید LH از هیپوفیز درست قبل از تخمک گذاری می‌شود. این افزایش LH تولید پروستاگلاندین PG) F2α را از فولیکول‌های تخمدان تحریک می‌کند، باعث ایجاد فولیکول استیگما و پارگی فولیکول می‌شود و اجازه تخمک گذاری را می‌دهد. پروژسترون تخمک گذاری بیشتر را مهار می‌کند و باعث تغییرات رفتاری و جسمی مرتبط با انکوباسیون و مراقبت از نوزادان می‌شود.

PGF2α و PGE (1 و ۲) توسط F1 و فولیکول‌های پس تخمک گذار رها می‌شوند (اولین نسل فولیکول‌ها در طول تخمک گذاری تولید می‌شوند.

PGE2 و PGF2αدر سایت‌های خاصی در غده پوسته ای و واژن اتصال می‌یابند؛ PGF2α ترجیحاً در غده پوسته ساز متصل می‌شود، به PGE2 اجازه می‌دهد تا اثرات آن را تقویت کند و اجازه می‌دهد تا ریلکسیشن مهبل در هنگام oviposition انجام شود. بنابراین،PGE (1 و ۲) اجازه ریلکسیشن اسفنکتر رحم- واژن را می‌دهد، در حالی که PGF2α انقباضات غده پوسته ساز را تحریک می‌کند. انقباض رحم ترشح AVT از هیپوفیز را تحریک می‌کند، که انقباض بیشتر و انتشار PG های رحمی را تحریک می‌کند.

تخم‌ها به طور پی در پی گذاشته می‌شوند تا زمانی که یک clutch تشکیل شود:

اگر تخم‌ها برداشته شوند، لایه‌های مشخص نشده هم چنان تخم گذار هستند، در حالی که لایه‌های تعیین شده فقط مجموعه ای از تعداد تخم‌ها را می‌گذارند. انکوباسیون توسط فقط مرغ (در ۲۵٪ از گونه‌ها) مشترک (۵۴٪) فقط نرها (۶٪) یا با استراتژی‌های مختلط انجام می‌شود. سطح پرولاکتین پلاسما در هر دو جنس در طی انکوباسیون (جوجه کشی) بالا می‌رود، که سپس بازخورد مهاری در انتشار GnRH دارد.

در این مقاله دستگاه تولید مثل نر پرندگان مورد بررسی قرار گرفت.

وبسایت و اینستاگرام ما را دنبال نمایید

به روز ترین کلینیک دامپزشکی تهران، کلینیک دامپزشکی روژان

۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱