آوا هاشمیچالشهای مربوط به زمان بیهوشی خرگوش‌ها
در این مقاله چالش‌های مربوط به زمان بیهوشی خرگوش‌ها بررسی خواهد شد:
بسیاری از دامپزشکان و صاحبان خرگوش، بیهوشی خرگوش‌ها را بهعنوان فرآیندی با ریسک بالا تلقی نموده‌اند. اما پیشرفت‌های اخیر در داروهای بیهوشی و نظارت، این نمونه (paradigm) را به چالش کشیده است. علیرغم ایمنی ذاتی بسیاری از داروهای جدیدتر، معمولاً عامل بیهوشی مقصر هر مشکلی است که اتفاق میافتد.
عوامل دیگری وجود دارند که می‌توانند ریسک بیهوشی را (بهویژه در خرگوش‌ها) افزایش دهند. استرس، hypoxia و بیماری قبلی (بهویژه اگر بیش از یکی از این عامل‌ها در یک حیوان موجود باشند) بزرگ‌ترین تهدیدها به شمار میروند. ایمنی بیهوشی را می‌توان با در نظر گرفتن عامل‌های ریسک بهبود بخشید و گام‌هایی برای به حداقل رساندن آن‌ها طی کرد.
سر و صدای بلند، محیط‌ها یا مناظر ناآشنا، بو و صدای شکارچیان برای خرگوش‌هایی که در انتظار جراحی یا در حال ریکاوری هستند، استرس زا خواهد بود.
محدودیت باعث آزادسازی کاتکول آمین درونزا و نامنظم شدن ضربان قلب میشود. درد نیز استرس زاست و اشتها را کاهش داده، جنبش روده را کند نموده. و ممکن است منجر به ایستایی روده و درنهایت ایجاد لیپیدوز کبدی کشنده شود. به نظر می‌رسد خرگوش‌ها در برابر اثرات درد پس از جراحی و مخصوصاً جراحی شکم و کندن دندان پیشین آسیب پذیر باشند.
Hypoxia بهآسانی در خرگوش‌ها ایجاد میشود. گنجایش ریه خرگوش‌ها کوچک است و لولهگذاری درون نایی دشوار است. آناتومی دهان، حلق، بینی و نای منجر به تحقق غشاءهای themucous، حلق، بینی و حنجره نمی‌شود. بنابراین مفهومسازی و آگاهی در مورد رنگ غشاء موکوس و نیز باز نمودن دهانه حنجره دشوارتر است. ترکیب و ساختار گونه‌های بینی کوتاه مانند کوتوله هلندی ممکن است عملکرد تنفس و تبادل گاز (همانند روشی که در سگ‌های سر پهن رخ می‌دهد) را مختل کند.
میزان tidal خرگوش‌ها:
در مقایسه با سگ‌ها و گربه‌ها تنها ۱۰-۱۵ میلیلیتر/کیلوگرم است. (جیلت، ۱۹۹۴) و شش‌ها میزان اندکی را در مقایسه با محتویات شکم اشغال می‌کنند. جنبش Inspiratory و بازدمی در اصل ناشی از حرکت دیافراگم است. و فعالیت عضلات میاندنده و میزان “پر بودن” شکم اثر مهمی بر سهولت تنفس دارد. موقعیت یابی خرگوش‌های بیهوش با وزن امعا و احشا شکمشان در برابر دیافراگم می‌تواند با حرکت تنفسی تحت تأثیر قرار بگیرد. به طوریکه ممکن است بیماری‌های مسبب effusion شکم یا انبساط رودهای به وجود آیند.
وجود بیماری ریوی که ناشی از عفونت Pasteurella multocida است، می‌تواند تبادل دمای alveolar را مختل کند. علاوه بر این مشکلات، حبس نفس، واکنش خرگوش بیهوششده سطحی به بوی بخار خواهد بود. حبس نفس با bradycardia و hypercapnia مرتبط است.
در پژوهشی که توسط فلکنل و همکاران (۱۹۹۶) صورت گرفت. مشخص شد که دوره حبس نفس که بین ۳۰ ثانیه تا دو دقیقه طول می‌کشد. واکنشی به isoflurane و halothane دریافتشده از ماسک یا فضای القاءشده است. برخی عامل‌های بیهوشی (medetomidine/ketamine) باعث فروریزی تنش اکسیژن شریانی می‌شوند (هلبرکرز و همکاران، ۱۹۹۷) و ریسک hypoxia را افزایش می‌دهند.
بسیاری از خرگوش‌هایی که تحت بیهوشی عمومی قرار گرفته‌اند، سالم نبوده‌اند و احتمال اینکه خرگوش ابتدا بهطور صحیح بی حرکت شده باشد، محسوس است. مشکلات دندان یا اختلالات معدهای-رودهای می‌توانند موجب سوءتغذیه و ناتوانی شوند. برخی خرگوش‌هایی که مبتلا به مشکلات دندان هستند، بزاق زیادی ترشح می‌کنند که می‌تواند منجر به dehydration و کاهش الکترولیت شود.
خرگوش‌های چاق
در حالت سکون ضربان قلب بالایی دارند و ممکن است hypertension یا هیپرتروفی قلبی را بروز دهند (کارول و همکاران، ۱۹۹۶). Hyperinsulinaemia، قند خون بالا و افزایش تری گلیسیرید سرم خون در خرگوش‌های چاق رخ می‌دهد. و لیپیدوز کبدی بهراحتی پس از یک دوره کوتاه بدون غذا اتفاق میافتد. (به ویژه اگر خرگوش دچار استرس شده باشد).
خرگوش‌های چاق کاندیداهای ضعیف جراحی هستند. حتی خرگوش‌های به ظاهر سالم نیز ممکن است از عفونت‌های نهفته مانند pasteurellosis یا encephalitozoonosis رنج ببرند. نارسایی Congenital قلبی مانند نارسایی دیواره شکمی رخ می‌دهد و گاهی اوقات cardiomyopathy (بهویژه در گونه‌های غولپیکر مانند گوش آویزان فرانسوی) ایجاد میشود. تکرار بیهوشی با تزریق کتامین/ xylazineبا بیماری قلبی و مرگ مرتبط است. مارینی و همکاران (۱۹۹۹) فرض کردند که تکرار اپیزودهای hypoxaemia منجر به مرگ و بافت مردگی میشود که ناشی از فیبروز میوکاردیال است. خرگوش، گردش موازی میوکاردیال محدودی دارد؛ بنابراین مستعد کمخونی موضعی ناشی از vasoconstriction است.
در این مقاله چالش‌های مربوط به زمان بیهوشی خرگوش‌ها بررسی شد.
وبسایت و اینستاگرام ما را دنبال نمایید
به روز ترین کلینیک دامپزشکی تهران، کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱
طب خرگوش
نویسنده:پروفسور مولی وارگا
مترجم:آقای دکتر احمدرضا الهیار ترکمن
قبل از انجام هرگونه اقدام با دامپزشک خود مشورت نمایید؛ادمین و سایت روژان پت هیچگونه مسئولیتی در قبال اقدامات خودسرانه و عواقب ناشی از آن ندارد.
Fatemeh hashemi
