آوا هاشمیحفظ بیهوشی در خرگوش
در این مقاله حفظ بیهوشی در خرگوش بررسی خواهد شد:
لوله گذاری درون نایی
لوله گذاری درون نایی در خرگوش‌ها به دلیل دشواری مشاهده حنجره آسان نیست اما روشی مهم برای سرپرستان است. دهان خرگوش زیاد باز نمی‌شود و انتهای بزرگ زبان که با nasopharynx زیادی اشغال شده است، مانع امکان بررسی حنجره می‌شود. امکان بررسی حنجره بدون لارینوسکوپ، اتوسکوپ و اندوسکوپ وجود ندارد.
حتی با این نوع تجهیزات نیز همچنان دیدن حنجره در گونه‌های کوچک دشوار است. rima glottidis یا مدخل حنجره نسبتاً کوچک است و فقط در لوله درون نایی کوچک امکان ورود وجود دارد. لوله‌های Uncuffed با حداکثر قطر درونی موردنیاز هستند. به عنوان یک قانون کلی باید گفت که یک خرگوش ۲.۵ کیلوگرمی را می‌توان با لوله uncuffed 2.5 میلیمتری لوله گذاری کرد.
برای لوله گذاری خرگوش‌ها می‌توان از چند روش استفاده کرد. برای جلوگیری از آسیب iatrogenic به حنجره یا حلقوم یا ایجاد تنگی نفس و آسیب خشک نای لازم است، مراقبت انجام شود. لوله گذاری درون نایی در خرگوش‌های بزرگ آسان تر است.
لوله گذاری کورکورانه
امکان لوله گذاری خرگوش بدون دیدن حنجره وجود دارد. پس از ایجاد بیهوشی، خرگوش به سمت جناغ سینه قرار داده شده و گردن کشیده و خط راستی از دهان به حنجره ایجاد می‌شود. نیاز به استفراغ زیان بار نیست زیرا حرکت فک را تحریک می‌کند، مگر اینکه بیمار عمیقاً بیهوش شده باشد.
لوله درون نایی uncuffed برای خرگوش‌ها اندازه گیری می‌شود تا طول موردنیاز برای رسیدن به حنجره و لمس آن فراهم شود. روش دقیق مکان یابی انتهای لوله، قرار دادن یکی از گوش‌ها در انتهای لوله و گوش دادن به صداهای تنفس است. زمانی که صداهای تنفس شنیده شدند، لوله به آرامی در خلال هر دمیدن پیش می‌رود. پیش بردن لوله نباید بهزور انجام شود زیرا ممکن است آسیب شدیدی وارد کند.
دیدن حرکات تنفس خرگوش هنگام وارد نمودن لوله می‌تواند کمککننده باشد. تا زمانی که نوک در مدخل حنجره قرار بگیرد، صداهای تنفس بلندتر می‌شوند. در این نقطه صداهای تنفس به اوج خود می‌رسند. اگر صداهای تنفسی حین پیشروی بیشتر لوله قطع شوند، می‌توان تقریباً مطمئن شد که لوله از نای عبور کرده است که ممکن است در این مورد مقاومت نیز ایجاد شود. اگر لوله از طریق rima glottidis وارد حنجره شود، خرگوش معمولاً سرفه کرده و صداهای تنفس از طریق لوله به گوش می‌رسند. Condensation انتهای لوله روی سطح میز جراحی از موقعیتیابی صحیح اطمینان می‌دهد. اگر لوله ناگزیر وارد مری شد، می‌توان نای را لمس نمود. اگر تلاش اول ناموفق بود، این رویه با استفاده از لوله کوچکتر تکرار می‌شود.
لوله گذاری از طریق دیدن حنجره
در خرگوش‌های بزرگ، می‌توان حنجره را از طریق اتوسکوپ، لارینگوسکوپ و اندسکوپ مشاهده نمود. اتوسکوپها و لارینگوسکوپهای ویسکوسین (اندازه ۰-۱) برای استفاده از paediatric طراحی شده‌اند و لارینگوسکوپ Flecknell که به۱طور خاص برای خرگوش‌ها طراحی شده است، همگی مناسب هستند. ممکن است دیدن حنجره با این روش در گونه‌های کوتوله به دلیل حنجره کوچک آن‌ها دشوار باشد.
برای لوله گذاری خرگوش، می‌توان با کشیدن گردن آن را به پشت یا متمایل به سمت جناغ سینه قرار داد. شاید نیاز به palate نرمی برای قرار دادن دور از epiglottis با انتهای لوله درون نایی و قبل از مدخل مثلثی شکل باشد تا بتوان حنجره را مشاهده نمود. می‌توان از Introducers برای تسهیل لوله گذاری استفاده نمود. سوند درجه کوچک ادرای (۳-5F) از طریق لوله درون نایی قبل از ورود به حنجره کشیده می‌شود و می‌توان آن را برای هدایت لوله بعدر از ورود استفاده کرد (گیلروی، ۱۹۸۱). همچنین، اندوسکوپ کوچک ۱.۹ میلیمتری نیمهسفت (Needlescope, Storz) را می‌توان به عنوان introducer استفاده کرد تا مشاهده همزمان را فراهم کرده و لوله درون نایی را در حنجره هدایت کند.
تجهیزات راه هوایی Supraglottic
بسیاری از بیهوشی‌های انتخابی در داروهای انسانی در انگلستان، نیاز به استفاده از راه‌های هوایی ماسک حنجرهای یا تجهیزات کنترلی supraglottic برای کنترل راه هوایی دارند (کوک و هاووس، ۲۰۱۱). تجهیزات راه هوایی Supraglottic وسایلی هستند که اکسیژن را فراهم نموده و بیهوشی گازی را بدون ورود به نای فراهم می‌کنند. سیستم V-gel (که بهویژه برای خرگوش‌ها طراحی شده) شامل انتهای شکل دادهشده خاصی است که وارد حنجره شده و روی glottis ساکن می‌شود.
ماسک‌ها از پلاستیک‌های نرمی ساخته شده‌اند و زمانی که روغن کاری می‌شوند، موجب اصطحکاک بسیار اندک شده و برای تناسب کامل با باز بودن نای seal کافی جهت جلوگیری از جذب محتویات معده و امکان IPPV طراحی شده‌اند (کروتاز، ۲۰۱۰). مزیت اصلی این سیستم سهولت ورود و استفاده است ولی تولیدکنندگان توصیه نموده‌اند که capnography را برای تأیید قرارگیری به کار برد و این امر می‌تواند با احساس تنفس در انتهای لوله (بهویژه در خرگوش‌های بزرگ) به دست آید.
لوله گذاری بینی
لوله بینی جایگزینی برای لوله درون نایی است که روی گذرگاه‌های بینی قرار می‌گیرد. لوله‌های کوچک و نرم بینی شکمی که ۱.۰ تا ۱.۵ میلیمتر کوچکتر از لوله‌های درونی نایی هستند (محصولات دامپزشکی کوک) مناسب هستند. این روش به نرخ جریان بالا نیاز دارد تا بتواند فشار مثبت را ایجاد نموده و ترکیب بیهوشی در nasopharynx موفقیت آمیز باشد. لوله گذاری بینی در خرگوش‌های کوچکی که لوله گذاری‌شان از طریق حنجره دشوار است، مفید خواهد بود. معمولاً اگر ریشه‌های دندان پیشین در گذرگاه‌های بینی نفوذ کرده باشند، عبور دادن لوله بینی در خرگوش‌ها امکان پذیر نیست. رویکرد دیگر پیش بردن لوله درون نایی از طریق گذرگاه‌های بینی و حنجره در نای است (ماسون، ۱۹۹۷). لولهگذاری بینی ریسک ایجاد پاتوژنهایی مانند P. multocida را از حفره بینی به نای و درنهایت ریه دارد.
در این مقاله حفظ بیهوشی در خرگوش بررسی شد.
وبسایت و اینستاگرام ما را دنبال نمایید
به روز ترین کلینیک دامپزشکی تهران، کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱
طب خرگوش
نویسنده:پروفسور مولی وارگا
مترجم:آقای دکتر احمدرضا الهیار ترکمن
قبل از انجام هرگونه اقدام با دامپزشک خود مشورت نمایید؛ادمین و سایت روژان پت هیچگونه مسئولیتی در قبال اقدامات خودسرانه و عواقب ناشی از آن ندارد.
