آوا هاشمیدر این مقاله برنامه واکسیناسیون سگ بررسی خواهد شد:
برنامه صحیح واکسیناسیون و ضد انگل کدام است؟
بسته به هر منطقه جغرافیایی و بنابه بیماریهای شایع دران منطقه برنامه واکسیناسیون و ضد انگل نیز فرق میکند.
دو نوع واکسن از لحاظ اهمیت وجود دارد:
الف- واکسنهای الزامی (که به انها واکسنهای هسته یا اصلی نیز میگویند): این واکسنها در تمام دنیا با یک برنامه و یکسان تزریق میشوند. واکسنهای اصلی سگ شامل:۱-دیستمپر ۲-هپاتیت ۳-پاراانفولانزا ۴-پاروویروس ۵-هاری هستند. واکسنهای الزامی در گربه شامل ۱-کلسی ویروس ۲- هرپس ویروس ۳- پان لوکوپنی ۴-هاری میباشند. همچنان که از اسمشان پیداست تزریق واکسنهای اصلی برای تمام سگها وگربه ها الزامی است.
ب- واکسنهای اختیاری (که به انها غیر هسته یا غیر اصلی نیز میگویند): یعنی این واکسنها بنا بر صلاحدید دامپزشک بر اساس بیماریهای شایعان منطقه تزریق میشوند. مثل لپتوسپیروز در سگ یا FeLV-FIV در گربه.
واکسیناسیون سگ:
حال بپردازیم به زمان تزریقها در سگ.
برای اینکه کار اسان تر شود سگها میبایست به دو گروه سنی تقسیم شوند.
- سگهایی که وقتی به دامپزشک آورده میشوند کمتر از ۱۶ هفته (۴ ماه) سن دارند.
- سگهایی که وقتی به دامپزشک آورده میشوند بیشتر از ۱۶ هفته سن دارند.
برنامه واکسیناسیون این دو گروه با هم متفاوت است. واکسن هاری خود بحث جدایی دارد که در آخر به ان میپردازیم.
-
اگر شما سگی دارید که کمتر از ۱۶ هفته سن دارد:
واکسنهای الزامی (بجز هاری میبایست) اولین تزریقش در ۶-۸ هفتگی باشد وتزریق بعدی ۹-۱۱ هفتگی وبعدی ۱۲-۱۶ هفتگی انجام بگیرد. در نژادهای مستعد به پاررویروس مثل ژرمن شپرد و روتوایلر دوز چهارم بعد از آخرین واکسن نیز توصیه میشود. بنابراین تا پایان چهار ماهگی حداقل سه بار میباست واکسنهای الزامی تکرار شوند. اگر ما بین این تزریقها وقفه بیفتد امکان ابتلا به بیماری وجود دارد. بعد از آخرین تزریق تا یکسال پس از ان تزریقی لازم نیست. یکسال بعد تزریق یاداوری یا همان بوسترانجام میشود و بعد از ان یاداوری ها هر ۳ سال یکبارتکرار میشوند.
-
اگر شما سگی دارید که بیشتر از ۱۶ هفته سن دارد و تا حالا واکسن نخورده یا نمیدانید ایا واکسن خورده است:
یک دوز واکسن الزامی (بجز هاری) در اولین مراجعه و ۳-۴ هفته بعد از ان تکرار شود. یاداوری ها ۱ سال بعد و بعد از ان هر ۳ سال یکبار است.
حال نوبت هاری است:
هاری نیز جز واکسنهای الزامی است. اولین دوز در ۱۲-۱۶ هفتگی و بعد از ان هر یک سال یکبار تا آخر عمر تکرار شود. برنامه واکسیناسون هاری بسته به توصیه کارخانه سازنده ومیزان شیوع بیماری هاری دران منطقه دارد. مثلاً بعضی از واکسنهای هاری هر ۳ سال یکبار هستند (البته ین نوع واکسن در ایران معمول نیست) و بعضی ۱ سال یکبار.
نکته ۱: بر روی بروشور واکسنها توصیه شده که هر سال واکسیناسیون تمدیدشود. فراموش نکنید کارخانهها بنگاههای تجاری هستند و اگر بنا باشد بنویسند هر ۳ سال یکبار سودشان یک سوم کاهش مییابد.
نکته ۲: در ایران واکسن لپتوسپیروز (معمولاً بر چسب زرد رنگ داخل شناسنامه) نیز همزمان با واکسنهای اصلی تزریق میشود که کاری کاملاً اشتباه است.
بهتراست بگویم یک اشتباه جا افتاده میباشد که اگر هر دامپزشکی به اینکار تن ندهد انگشت کم فروشی به طرفش میگیرند. واکسن لپتوسپیروز جز واکسنهای اختیاری بوده و واکسن الزامی محسوب نمیشود.
در کتاب مرجع دامهای کوچک “اتینجر” سال ۲۰۱۰ نیز اشاره به خطرناک بودن واکسن مخصوصاً در نژاد داشهوند و پاگ نموده وگفته فقط در مواردیکه خطر بیماری بسیار زیاد است از این واکسن استفاده شود.
در ضمن تزریق این واکسن در تولههای کمتراز ۱۲ هفته یا سگهای سبکتر از ۶ کیلو میتواند حساسیت زا و باعث عوارض شدید (شوک) شود.
این واکسن بیشتر در مناطق مرطوب و بارانی کاربرد دارد چون لپتوسپیروز یک بیماری وابسته به آب است. اگر دامپزشک صلاح ببیند میباست اولین دوز را در ۱۲ هفتگی و تکرارش را ۳-۴ بعد انجام دهد. یاداوری این واکسن اگر بیماری در منطقه شایع باشد هر ۱ سال یکبار است در غیر این صورت تزریق یاداوری پیشنهاد نمیشود.
نکته ۳: واکسن کرونا ویروس جز واکسنهای اختیاری است که برای مدتی نیز در ایران تزریق میشد. جالب است بدانید کتابهای مرجع دامپزشکی هیچ کدام تزریق این واکسن را پیشنهاد نمیکنند.
نکته ۴: قبل ازاولین واکسیناسیون اصلی وتا ۴-۵ روز بعد ازان توله را بیرون نبریدویا با سگهای غریبه در ارتباط نگذارید.
در این مقاله برنامه واکسیناسیون سگ بررسی شد.
وبسایت و اینستاگرام ما را دنبال نمایید
به روز ترین کلینیک دامپزشکی تهران، کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱
آنچه صاحب سگ باید بداند
آقای دکتر احمد رضا الهیار ترکمن و دیگران
قبل از انجام هرگونه اقدام با دامپزشک خود مشورت نمایید؛ادمین و سایت روژان پت هیچگونه مسئولیتی در قبال اقدامات خودسرانه و عواقب ناشی از آن ندارد.
Fatemeh hashemi
