فیبر برای خرگوش (الزامات رژیم غذایی خرگوش)

فیبر هضم شدنی و غیر قابل هضم

فیبر رژیم غذایی، عنصر مهمی از رژیم غذایی خرگوش‌هاست. این ماده به ­صورت “بخشی از ماده خوراکی خورده­شده که قابل شکستن به آنزیم نیست و عصاره‌های حیوانی مونوگاستریک هستند و از روده کوچک و بزرگ به­صورت هضم­نشده عبور می‌کنند” تعریف شده است (بلود و استادرت، ۱۹۹۹). این تعریف در جانوران نشخوارکننده و مخمرها گمراه­کننده است زیرا فلورای روده شکسته می‌شود و برخی مولکول‌ها توسط تخمیر میکروبی “هضم” می‌شوند.

اهمیت فیبر رژیم غذایی برای خرگوش‌ها:

فیبر رژیم غذایی را می‌توان به دو دسته تقسیم نمود: فیبر غیر قابل هضمی که مستقیم از دستگاه گوارش و بدون ورود به میان¬روده عبور می‌کند و فیبر تخمیرشدنی (قابل هضم) که مستقیماً وارد میان روده شده و بستری برای فساد و تخمیر باکتریایی توسط میکروفلورای caecal فراهم می‌کند. فیبر غیر قابل هضم برای موارد زیر اهمیت دارد:
•تحریک حرکت روده¬ای که مواد خورده شده و مایعات را برای تخمیر به میان روده می‌فرستد.
•فراهم کردن ماده خوراکی برای جلوگیری از مشکلات رفتاری و خستگی مانند جویدن خز.
•فراهم کردن تمرین دندان و روکش دندانی بهینه.
•تحریک اشتها و بلعیدن کائکوتورف ها.
فیبر تخمیرشدنی برای موارد زیر اهمیت دارد:
•فراهم کردن بستری برای میکروفلورای caecal
•فراهم کردن pH بهینه caecal و تولید اسیدهای چرب سبک
•جلوگیری از تکثیر باکتری بیماری زا در میان روده
•افزایش محتویات فیبری کائوکوتروف که با شرکت سازگار باشند.

فیبر قابل هضم:

بنابراین، در علفخواران، فیبر یا “قابل هضم” است یا “غیر قابل هضم” و قابلیت هضم در گونه‌ها و فیزیولوژی­ های گوارش متفاوت است. اصطلاح فیبر “تخمیرشدنی” را نیز می‌توان برای توصیف فیبر قابل هضمی که توسط تخمیر میکروبی شکسته می‌شود، به کار برد. در خرگوش‌ها، فیبر در روده پروکسیمال به تکه‌های بزرگ و کوچک تفکیک می‌شود. تکه‌های بزرگ‌تر از ۰.۵ میلی­متر وارد میان­روده نمی‌شوند و به­سرعت و به­ شکل غیر قابل هضم دفع می‌شوند. این عنصر فیبر غیر قابل هضم رژیم غذایی است. تکه‌های کوچک‌تر از ۰.۳ میلی­متر به درون میان­روده رفته و توسط تخمیر باکتریایی هضم می‌شوند. این عنصر رژیم غذایی با عنوان فیبر تخمیرشدنی یا هضم­شدنی شناخته می‌شود. در میان­روده، قابلیت هضم فیبر به ترکیب شیمیایی و اندازه تکه بستگی دارد. میزانی تجزیه تکه­های فیبر توسط باکتری به ساختار مولکولی و ویژگی‌های شیمیایی فیبر و ناحیه مسطحی که باکتری می‌تواند بچسبد، بستگی دارد.

فیبر ار چه چیزی تشکیل شده؟

فیبر از دیواره‌های سلولی گیاهان تشکیل شده است. دیواره‌های سلولی گیاه متشکل از کربوهیدرات‌های پیچیده­ای همچون پلی ساکاریدها، الیگوساکاریدها، سلولز، همی سلولز، صمغ‌ها و پکتین است که در ماتریکس لیگنین جاسازی شده‌اند. بسیاری از این مولکول‌ها می‌توانند شکسته شده و توسط تخمیر caecal هضم شوند. برخی عناصر مانند الیگوساکاریدها قابل حل در آب هستند ولی بساری از عناصر مانند پکتین­ها، سلولز و همی سلولز قابل حل نیستند.

همی سلولزها و پکتین­ها موادی هستند که سلول‌های گیاهان را به هم می‌چسبانند. سلولز یک پلیمر خطی گلوکز است که اسکلت بسیاری از ساختارهای گیاه و سلول‌های گیاه را تشکیل می‌دهد و می‌توانند ارتباط نزدیکی با لیگنین داشته باشند. لیگنین کربوهیدرات نیست ولی ساختار پیچیده همبندی است که بسیاری از واحدهای phenylpropanoid (پلیمر ساختاری است که در گیاهان یافت شده و از اسید آمینه فنیل آلانین مشتق شده است) را می‌سازد (مک دونالد و همکاران، ۱۹۹۶). لیگنین و سلولز برای ایجاد استحکام ساختاری گیاهان ترکیب می‌شوند.

پیوندهای قوی شیمیایی بین لیگنین و پلی ساکاریدهای گیاه و پروتئین‌های دیواره سلول وجود دارد که قابلیت هضم این ترکیبات را کاهش می‌دهد. معمولاً لیگنین به­طور­کامل غیر قابل هضم است و محتویات لیگنین گیاهان با افزایش سن، افزایش می‌یابد. لیگنین به میزان زیادی در چوب، پوسته‌ها و کاه وجود دارد؛ بنابراین فیبر را در خرگوش‌ها می‌توان به­صورت غیر قابل هضم یا غیر قابل تخمیر طبقه­بندی کرد. فیبر غیر قابل هضم متشکل از تکه‌های بزرگ‌تر از ۰.۳ تا ۰.۵ میلی­متر است. ترکیب شیمیایی آن‌ها مهم نیست زیرا این تکه‌ها به میان­روده باز نمی‌گردند. این تکه‌ها عمدتاً از لیگنین و سلولز ساخته شده‌اند. فیبر قابل تخمیر متشکل از تکه‌های کوچک‌تر از ۰.۳ تا ۰.۵ میلی­متر است و قابلیت هضم به میزان زیادی متأثر از ترکیب شیمیایی است.

همی سلولز، سلولز و لیگنین برای تشکیل تکه‌ها به هم پیوسته‌اند. قابلیت هضم با کاهش اندازه تکه‌ها توسط خرد شدن، افزایش می‌یابد.

هضم فیبر قابل هضم در میان ­روده

در خرگوش‌ها، شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه هضم فیبر احتمالاً در روده کوچک و معده توسط فعالیت آنزیم‌هایی مانند پکتین­ها و زایلنازها (گیدنی و همکاران، ۱۹۹۸) انجام می‌شود. بااین­حال، بخش عمده­ای از هضم فیبر توسط فلورای میکروبی در میان­روده اتفاق می‌افتد. قابلیت هضم در میان­روده بستگی به ماهیت ماده گیاهی و در محدوده کوچک‌تر به فرآیندهای پردازش بستگی دارد. همی سلولزها و پیکتین­ها راحت­تر از سلولز (که نیاز به فساد توسط باکتری سلولوئید دارد و برای پیوستن باکتری به دیواره قبل از شروع فساد به زمان نیاز دارد) شکسته می‌شوند. فساد سلولز به دلیل ساختار پلیمری خطی‌اش طولانی­تر از همی سلولز است (گیدنی و همکاران، ۱۹۹۸)؛ بنابراین کمتر از همی سلولز تخمیرپذیر است.

سلولز هم از نظر فیزیکی و هم شیمیایی ارتباط نزدیکی با سایر ترکیباتی مانند همی سلولز و پکتین دارد و قابلیت هضم آن‌ها را متأثر می‌سازد. همچنین سلولز با لیگنین می‌تواند ترکیب شود. قابلیت هضم فیبر در میان­روده نرخ رشد و اشتهای خرگوش را تغییر می­دهد. خرد شدن لیگنین باعث می‌شود  درون­برد غذا در میان­روده در مقایسه با سلولزی که تخمیرپذیرتر است، به­راحتی عبور داده شود (چیو و همکاران، ۱۹۹۸). ساختار شیمیایی مولکول‌های فیبر به آن‌ها ظرفیت بافری می‌دهد که به غلظت کربوکسیل، آمینو و هیپوکسیل بستگی دارد (گیدنی و همکاران، ۱۹۹۸).

در ادامه:

نوع فیبر بر caecal pH اثر دارد و به نوبه خود تعادل میکروفلورای caecal را متأثر می‌سازد. کاه گندم تمایل به افزایش caecal pH دارد ولی ساقه چغندر آن را کاهش می‌دهد. منابع متعادل فیبر مانند یونجه، caecal pH را تغییر نمی‌دهند (گیدنی و همکاران، ۱۹۹۸). اندازه تکه درون میان­روده، زمان نگهداری تخمیر میکروبی را متأثر می‌سازد (گیدنی و همکاران، ۱۹۹۸). تکه‌های کوچک سطح هموار بزرگ‌تری برای چسبیدن باکتری به آن دارند. طول تکه فیبر بستگی به منبع گیاه و شیوه‌های پردازش دارد. قابلیت هضم ماده چوبی با رفتار قلیایی برای حل لیگنین افزایش یافته و سلولز و سایر ترکیبات را برای فساد میکروبی آزاد می­کند. خرد شدن لیگنین به تکه‌های کوچک باعث می‌شود در میان­روده باقی بماند و نتواند هضم شود.

میزان خرد شدن عامل مهمی است زیرا روشی جدا شدن فیبر را در روده پروکسیمال تغییر می‌دهد. خرد کردن فیبر به تکه‌های کوچک مناسب باعث می­شود تا به­جای اینکه روده بزرگ از اثر مفید فیبر غیر قابل هضم بر حرکت روده­ای بکاهد، به میان­روده بروند. توافق کلی وجود دارد مبنی بر اینکه اندازه‌های غربال برای تولید ترکیبات کامل غذایی باید ۲ میلی­متر باشد. اندازه‌های غربال ۱ میلی­متری باعث ایجاد اختلالات گوارشی می‌شود (لاوی، ۱۹۹۸).

برخی از عناصر تشکیل ­دهنده دیواره مانند پکتین­ها و صمغ‌ها، هیدروفیلیک هستند و تمایل به تشکیل ژل را در ترکیب با آب دارند. این ویژگی برای تولید ملین‌های حجیم برای انسان به کار می‌رود زیرا این ترکیب آب را در دستگاه گوارش قرار می‌دهد، حجم پشگل­ها را افزایش داده و حرکت روده­ای را تحریک می‌کند. این ترکیبات در خرگوش‌ها به داخل میان­روده می‌روند و در آنجا آب جذب می‌شود و زمان نگهداری افزایش می‌یابد. به­هم­فشردگی Caecal مرتبط با به­کارگیری ملین‌ها در خرگوش است.

اهمیت فیبر غیر قابل هضم

خرگوش‌ها اشتهای طبیعی به غذاهای فیبری دارند. آن‌ها پوست را می‌خورند، ریشه‌ها و سبزیجات فیبری خشک را می‌جوند و احتمالاً علوفه را به غذاهای سبز تازه ترجیح می‌دهند. فیبر غیر قابل هضم نقش مهمی در حفظ سلامت غذایی در خرگوش‌ها ایفا می‌کند. جویدن و خرد کردن غذا، روکشی برای دندان‌ها ایجاد کرده و به حفظ occlusion نرمال دندان کمک می‌کند. کمبود فیبر در رژیم غذایی باعث رشد بیش­ازحد دندان گونه می‌شود (کراسلی، ۱۹۹۵). رژیم غذایی با فیبر کم، زمینه را برای hypomotility معده­ای-روده­ای فراهم کرده و باعث احتباس غذا و مو در معده می‌شود و trichobezoars را شکل می‌دهد (گلوله مو).

حرکت کند روده­ای و افزایش زمان احتباس غذا در لوله گوارش باعث ایجاد تغییراتی در فلورای روده­ای و افزایش enterotoxaemia می‌شود. فراهم کردن رژیم غذایی دارای فیبر غیر قابل هضم زیاد برای خرگوش‌های خانگی، زمان بلعیدن مواد غیر مغذی مانند فیبرهای فرش یا سینی بستر پلاستیکی را کاهش می‌دهد. جویدن خز و آراستن رژیم غذایی با فیبر کم در ارتباط است (کوسنبری، ۱۹۹۴). رژیم‌های غذایی که فیبر کمی دارند فروبردن داوطلبانه غذا را کاهش می‌دهند (بیلر و گیدنی، ۱۹۹۶). فیبرها بر کائکتورفی اثرگذارند. مقدار فیبر موجود در رژیم غذایی میزان زمانی را که مواد خورده­شده در میان­روده برای تخمیر میکروبی محبوس می‌شوند، متأثر می‌سازد.

ادامه نکات:

کارابانا او و همکاران (۱۹۸۸) وزن پشگل­های نرم تولیدشده را توسط خرگوش که ناشی از خوردن سطوح مختلف فیبر است، اندازه­ گیری نموده‌اند. سپس وزن پشگل­های نرم با وزن محتویات caecal مقایسه شد. آن‌ها دریافتند خرگوش‌هایی که رژیم غذایی دارای فیبر کمتر از ۱۴ درصد می‌خوردند، روزانه میزان محتویات نسبتاً کمی از caecal را دفع می‌کنند. خرگوش‌هایی که رژیم غذایی دارای فیبر بیشتر از ۱۴ درصد مصرف می‌کردند، مواد caecal تقریباً هر روز کاملاً دفع می‌شوند. رژیم‌های غذایی که فیبر غیر قابل هضم بالا دارند، اشتهای خرگوش را برای کائکتورف­ها افزایش می‌دهند (فیکیت و بوکوری، ۱۹۸۵). محتویات فیبر کائکتورف­ها با میزان فیبر خام رژیم غذایی متناسب است ولی محتویات خشک با تغییر محتویات فیبر رژیم غذایی تغییر نمی­کند (کارابانا و همکاران، ۱۹۸۸). فیبر غیر قابل هضم بر ترکیب کائکتوروف اثری ندارد زیرا تکه‌های فیبر وارد میان­روده نشده و به­صورت توده‌های پشگل سفت دفع می‌شوند.

فیبر توصیه ­شده برای خرگوش‌ها

محتویات فیبری رژیم غذایی معمولاً به ­صورت “فیبر خام” بیان می‌شود. این اصطلاح به درصد غذای اصلی پس از جوشیدن متناوب اسید و باز اشاره دارد. فیبر خام عمدتاً معیاری برای جزء سلولزی و لیگنین رژیم غذایی است و دربرگیرنده سایر اجزاء فیبری قابل تخمیر نیست. آنالیز فیبر خام، طول تکه یا تأثیر آن بر حرکت روده­ای را نشان نمی‌دهد. اندازه­گیری متناوب فیبر “فیبر زدایی خنثی” (NDF) و “اسید زدایی فیبر” (ADF) است. NDF از عناصر دیواره سلولی، پکتنین­ها، سلولز، همی سلولز، لگنین و غیره ساخته شده است. ADF باقیمانده NDF پس از استخراج اسید نمونه غذایی است و عمدتاً ترکیب لیگنوسلولزی غیر قابل هضمی است. همی سلولز قابل هضم، اختلاف بین NDF و ADF است. ADF نمایانگر بهتری از محتویات فیبر غیر قابل هضم نسبت به فیبر خام است.

میزان فیبر توصیه­شده برای خرگوش‌ها در متون مختلف، متفاوت است. در بسیاری از موارد، فیبر خام مزیت خاصی را نشان نمی‌دهد. الزامات فیبر رژیم غذایی برای خرگوش‌های تجاری مشخص شده است ولی برای خرگوش‌های خانگی خیر. خرگوش‌هایی که برای فرآورده‌های گوشتی پرورش می‌یابند، باید سریع رشد کنند و سریعاً غذا را تبدیل نمایند. قابلیت هضم محتویات فیبری رژیم غذایی عامل مهمی برای بازدهی بالاست. اهمیت فیبر غیر قابل هضم معمولاً نادیده گرفته می‌شود.

تفاوت خرگوش خانگی و تجاری:

مشخص شده است که فیبر خام کمتر از ۱۰ درصد باعث اسیدوز caecal شده و درنتیجه موجب شیوه زیاد التهاب روده می‌شود. میزان فیبر خام ۱۰ تا ۱۵ درصد برای خرگوش‌های تجاری با نرخ رشد بهینه توصیه شده است (چیکه، ۱۹۸۷). خرگوش‌های خانگی برخلاف خرگوش‌های تجاری رشد نمی‌کنند و نیازی به تغییر مؤثر مواد غذایی ندارند. عنصر فیبر غیر قابل هضم رژیم غذایی، اهمیت بیشتری نسبت به فیبر تخمیرشدنی دارد. در خرگوش‌های خانگی، این امر برای تحریک حرکت روده­ای و جلوگیری از چاقی مهم است.

لاولی (۱۹۹۸) سطوح فیبر خام ۱۳ تا ۲۰ درصد را برای خرگوش‌های خانگی با سطح فیبر غیر قابل هضم ۱۲.۵ درصد توصیه کرده است. جنکینز (۱۹۹۱) سطح ۱۸ تا ۲۴ درصد فیبر را برای خرگوش‌های خانگی توصیه کرده ولی نوع فیبر را معین نکرده است. آنالیز فیبر برخی عناصر تشکیل­دهنده مواد غذایی خرگوش‌ها در جدول ۱.۲ خلاصه شده‌ است. منبع دائم فیبر غیر قابل هضم برای خرگوش‌های خانگی مانند چمن یا علوفه خشک از میزان فیبر کافی (تا زمانی که خرگوش واقعاً آن را بخورد) برخوردار است. علوفه کثیف، نامطلوب و بیماری دندان می‌توانند خوردن فیبر غیر قابل هضم را به­طور چشمگیری کاهش دهند.

منابع فیبری برای خرگوش‌های خانگی

مواد غذایی کنسانتره معمولاً دربرگیرنده منبع فیبر مانند یونجه یا چمن هستند. فیبر باید به روشی فرآوری شود که در ماده غذایی وارد گردد و قابلیت هضم را بالا برده و بر حرکت روده اثر گذارد. چمن و علف خشک منابع خوبی از فیبر غیر قابل هضم و تخمیرشدنی برای خرگوش‌ها هستند. علوفه خشک به همراه چمن یا به­جای آن می‌تواند تولید شود. علف خشک نه­تن ها منبع فیبر است بلکه باعث غنی­سازی محیط و جلوگیری از رفتارهای غیر نرمال می‌شود (برث لسن و هانسن، ۱۹۹۹).

یونجه منبعی از فیبر است که برای رژیم غذایی خرگوش‌ها در بسیاری از کشورها به کار می‌رود. یونجه خشک فیبر را فراهم می‌کند و نیز حاوی کلسیم بالایی است. این ماده در حال حاضر در انگلستان در دسترس است. مزرعه علوفه برای تغذیه خرگوش‌های خانگی مفید بوده و از بسیاری از فروشگاه‌های خانگی قابل تهیه است. چمن تازه غذای ایده­آلی است و خرگوش‌ها برای ادامه زندگی به آن متکی هستند. علف‌های باغچه نیز منبع فیبر هستند و رژیم غذایی متنوعی را فراهم می‌کنند. خرگوش‌های خانگی که دسترسی آزادانه­ای به باغ دارند، گیاهان موردنظر را انتخاب می‌کنند. آن‌ها تمایلات و عدم تمایلاتی دارند و پوشش گیاهی خشن و نیز شاخه‌های تازه نرم را می‌خورند.

آنالیز فیبر برخی غذاهای خرگوش:

آنالیز شالوده ماده خشک
فیبر خام: محتوای فیبر خام با جوشاندن اتر استخراج شده از نمونه غذا در اسید رقیق و باز و قبل از سوزاندن در کوره تعیین می‌شود. تفاوت وزن، قبل و بعد از سوزاندن با توجه به نسبت فیبر خام تعیین می‌شود. در این زمینه سنجش دقیقی انجام نشده است زیرا بسیاری از عناصر دیواره سلولی در حین فرآیند تخریب می‌شوند. این کار از لحاظ اکتشافی معیاری است که دربرگیرنده جداول آنالیز غذا است (چیکه، ۱۹۸۷).
فیبر زداینده خنثی (NDF) درصدی از باقیمانده غذا است که پس از جوشاندن در شوینده خنثی به دست می‌آید و بسیاری از عناصر دیواره سلولی سالم می مانند.
فیبر شوینده اسید (ADF): درصدی از NDF است که پس از جوشاندن اسید باقی می‌ماند و عنصر همی سلولز آن از بین رفته است.
این ماده در صورتی که غیر قابل هضم باشد، توسط ADF نشان داده می‌شود.
همی سلولز به صورت اختلاف بین NDF و ADF نشان داده می‌شود. همی سلولز در میان¬روده تخمیر می‌شود.

آنالیز فیبر بعضی غذاهای خرگوش:

جزء تشکیل دهنده	فیبر خام (درصد)	NDF (درصد)	ADF (راهنمای فیبر غیر قابل هضم) (درصد)	NDF (محتویات همی سلولز) (درصد)	یادداشت
یونجه	۳۰.۲	۴۹.۳	۳۷.۵	۱۱.۸	–
چغندر، قند	۲۰.۳	۳۲.۱	۱۷.۹	۱۴.۲	نشاسته و قند بالا
لوبیا	۸	۱۶.۸	۱۲.۳	۴.۵	–
سبوس	۱۱.۴	۴۷.۵	۱۳.۷	۴.۵	–
کلم	۱۷	۲۴.۴	۱۳.۶	۳۳.۸	–
زردک	۹.۴	–	۱۳.۴	۱۰.۸	–
چمن خشک	۲۱	۵۴.۱	۲۸.۲	۲۵.۹	–
چمن در حال رشد	۱۳	۵۷.۷	۲۹.۶	۲۸.۱	محتویات فیبر با توجه به مرحله رشد فرق می‌کند
علوفه خشک (کیفیت ضعیف)	۳۸	۷۴.۱	۴۵.۲	۲۸.۹	–
علوفه خشک (کیفیت خوب)	۲۹.۸	۶۵	۳۶.۴	۲۸.۶	–
کلم برگ	۱۷.۹	۲۴.۳	۱۹.۷	۴.۶	–
ذرت	۲.۴	۱۱.۷	۲.۸	۸.۹	نشاسته بالا
جو دوسر، گلوله­ای	۱۰.۵	۳۱	۱۴.۹	۱۶.۱	نشاسته بالا
جو دوسر، برهنه	۴.۵	۱۱.۴	۴.۲	۷.۲	نشاسته بالا
نخود	۶.۳	۱۱.۶	۷.۶	۴	–
کاه (گندم)	۴۱.۷	۸۰.۹	۵۰.۲	–	–
شلغم روغنی	۱۰.۰	۱۴	۱۲.۵	۱.۵	نشاسته بالا

در ادامه:

برگ‌های درختان به­ویژه در فصل پاییز که ریزش دارند، خورده می‌شوند و به ­آسانی در دسترس هستند. برگ‌های سیب و فندق برای خرگوش‌ها بسیار لذت­بخش هستند (ریچاردسون، ۱۹۹۹).

زمانی که پوست درختان از شاخه‌ها و درختان جدا شده و ریشه‌ها آشکار شوند، توسط خرگوش­ها جویده می‌شوند. ریواس‌های تازه، تمشک‌های جنگلی، برگ‌های تمشک، خار، علف نخودی، زلف پیر، قاصدک‌ها، شبدر، بارهنگ، چمن goose، elder و ماش زمینی گیاهان لذت­بخش برای خرگوش‌های خانگی هستند. گیاهان باغچه­ای سالانه، علف‌ها و سایر درختچه‌های آذینی باغچه نیز قابل توجه خرگوش­ها بوده و حین گردش در باغ، آن‌ها را تخریب می‌کنند. این موارد منابع تغذیه مناسبی هستند که محیط را نیز غنی می‌سازند ولی به دلیل آسیب‌هایی که به این گیاهان وارد می‌شود، لازم است که دسترسی به باغ تحت نظارت قرار گیرد. میوه و سبزیجات تازه نیز (به­ ویژه زمانی که گیاهان طبیعی کمیاب هستند).

منبع دیگری از فیبر هستند. کلم بروکلی، شاخه‌های برکسل، کلم، کلم بهار، زردک، تاج‌های زردک، کرفس، برگ‌های گل کلم، گیاهان ذرت، بادام زمینی، شلغم روغنی، چوب ذرت، اسفناج، کلم برگ و علف‌های آشپزی همه برای خرگوش لذت­بخش هستند. البته اگر یک نوع گیاه همیشه به خرگوش خورانده شود، ممکن است مشکلاتی به وجود آید و رژیم غذایی مخلوطی که شامل سه نوع گیاه در هر روز باشد، سالم خواهد بود. میوه‌ها و اقلام آبدار سالاد مانند کاهو، گوجه­ فرنگی و خیار منابع ضعیفی از فیبر هستند و ممکن است منجر به کائکوتورف­های نرم خورده­ نشده شوند و باید برای استفاده اندک به کار روند.

در این مقاله همه چیز در خصوص فیبر برای خرگوش (الزامات رژیم غذایی خرگوش) بررسی شد.

جهت مطالعه مقالات بیشتر به وبسایت و پیج ما مراجعه کنید.

تذکر مهم : این مطلب برگرفته از کتاب طب خرگوش است.

هترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟

کلینیک دامپزشکی روژان

۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳