چاقو ماهی (نایف)
نایف فیش یا چاقو ماهی از ماهیان گوشت خوار و شب کارِ آب شیرین محسوب شده که به دلیل فرم بدنی طرفداران خاصی را به خود جذب کرده است. وقتی از بالای آکواریوم به آن نگاه میکنید، گویی یک خط است اما بدن پهن و کشیدهای و قوز داری دارد. برای نگهداری ماهی نایف به اکواریمی بزرگ نیاز دارید چون به سرعت رشد میکند و ظرف مدت کوتاهی به یک ماهی بزرگ تبدیل خواهد شد. نایف فیشها طول روز را استراحت کرده و در عوض شب به فعالیت خواهند پرداخت.
اسامی علمی:
Chitala (Notopterus) chitala – Chitala ornata
اسامی عمومی:
چاقو ماهی، چاقو ماهی دلقک، نایف
Clown knifefish– clown featherback fish– spotted knifefish
خانواده:
Notopteridae
زیستگاه اصلی:
آسیای جنوب شرقی؛ تایلند، مالزی، سوماترا
حداکثر اندازه:
در آکواریوم بیشتر از ۲۴ اینچ / ۶۰ سانتیمتر در وحش بالای ۴۰ اینچ (یک متر) هم رشد میکند
حداکثر وزن گزارش شده:
۴۹۵۰ گرم
دمای نگهداری:
۲۴ الی ۲۶ درجه سانتیگراد
پ-هاش:
۶ الی ۷
سختی اب:
۲ الی ۱۰ dh
تغذیه:
کمی سخت گیر است ولی میتوانید با غذاهای زنده و دل گاو و میگو تغذیهاش کنید. شما میتوانید انها را به انواع غذاهای خشک نیز عادت دهید.
شناخت:
چاقو ماهی دلقک یا همان چاقو ماهی Clown Knife Fish) از خانواده Notopter Idae است و با نام علمی Notopterus Chitala شناخته میشود. سر کشیده، فک پائینی (متحرک) بزرگ. پشت قوز دار، قیافهی عجیب و غریب این ماهی را شکل میدهد. علت نام گذاری آن هم به این دلیل است که ظاهر و فرم بدنی این ماهی شبیه یک چاقو است. شنا کردن آنها شب هنگام به عقب و جلو بسیار جالب است. این ماهی بومی تایلند، مالزی، هند، سوماترا و برنئو است. بدن این ماهی دارای نقش و نگارهای زیبایی است و فقط رنگ طوسی این ماهی به ایران وارد شده که از گونههای دیگر هم کم خطرتر و دارای نگهداری آسان تر است.
ولی در کل دارای رنگهای دیگری هم است که تاکنون ۷ نوع از آنها شناسایی شدهاند. اغلب چاقو ماهیان بیشتر فعالیتشان را در شب هنگام انجام میدهند ماهیان بسیار انعطاف پذیری بوده و قادر به شنا کردن به جلو و عقب به صورت یکسان هستند. وقتی تغییر جهت میدهند میتوانند در طول بدنشان بپیچند به طوری که ممکن است تصور شود این ماهیان فاقد استخوان پشتی هستند.
با وجود طول زیاد و جثهی بزرگ، عرض بسیار کمی دارند. چنین حالتی به آنها این اجازه را میدهد که در جاها و فضاهای بسیار کوچکی جا شوند که حتی صاحبان ماهی هم تصور کنند که چاقو ماهیشان همچون کرم خزیده و بدان جا رسیده است. چاقو ماهیها، ماهیان کمرو و خجالتی هستند که ترسو و چموش نیز میباشند و به سادگی دچار استرس و وحشت میشوند. به دلیل بینایی ضعیفشان به خصوص در روز این ماهیان به خطوط پهلویی خود که به تغییرات اطراف فوق العاده حساس است، وابستهاند و از این خطوط در شکار هدف خود نیز استفاده میکنند.
نگهداری:
در طبیعت چاقو ماهیها در رودخانهها و مکانهایی با جریان آهستهای از آب و یا در دریاچهها و بر کههای مناطق ذکر شده در آسیا زندگی میکنند و اگر چنین مکانهایی برای آنها بازسازی شود شاداب تر و سر حال تر خواهند بود. چاقو ماهی آبی خنثی یعنی پی اچ بین ۶ الی ۷ را ترجیح میدهد. ولی اگر اندازهی چاقو ماهی بزرگ باشد میتواند آب سخت تر و اسیدی تر را نیز تحمل کند. دمای مناسب برای این ماهی ۲۴ الی ۲۶ درجه سانتیگراد است. البته باید یاداوری شود این ماهی خود را به شرایط بد آب هم وفق میدهد. درکل میتوان گفت ماهی مقاومی است.
نگهداری با سایر ماهی ها:
برای نگهداری این ماهی با سایرین بهتر است از ماهیان بزرگ جثه و مقاومی همچون اسکار، پنکوسی شکارچی، دراگون و… استفاده کنید. و از قرار دادن ماهیان کوچک کنار این ماهی جدا خوداری کنید چون توسط این ماهی شکار خواهند شد” ماهی کوچک هم سایز دهان چاقو ماهی = یک غذای لذیذ برای چاقی ماهی” البته کلا چاقو ماهی با گیاه خواران بزرگ جثه هم ارتباط خوبی ندارد و ممکن است به انها صدمه بزند و بهتر است در کنار چاقو ماهی یا نایف از ماهیان گوشت خوار هم رده استقاده شود.
اندازه:
نکته دیگری که قبل از نگهداری این ماهی باید مد نظر قرار دهید این است که در آینده به ماهی عظیم الجثه و بزرگی تبدیل خواهد شد حتی این ماهیها در آکواریومهای کوچک نیز به نسبت بزرگ میشوند البته چیزی که باید به خاطر داشت این است که این ماهی میتواند رشد سریع و اندازه قابل توجه ای داشته باشد (در طبیعت گاه تا اندازهی ۱ متری هم دیده شدهاند ولی در آکواریوم بعید است حتی به ۴۰ سانتی متری برسند).
با توجه به عادات و طبیعت شبانه این ماهی، دکوراسیون آکواریوم باید به گونهای باشد که لزوماً مکانهای برای مخفی شدن و استراحت آنها در طول روز فراهم باشد. البته اگر انها جایی را برای مخفی شدن پیدا نکنند کنار فیلتر یا سنگی به استراحت میپردازند برای نمایان شدن حداکثر پتانسیل آنها باید فضای کافی در اختیارشان قرار گیرد اما در صورت فقدان نیز آنها خود را به تانکشان وفق میدهند و با موانع سر راه همجون سنگها و صخرهها کنار میآیند
تغذیه:
چاقو ماهی، ماهی فوق العاده وسواس و ناخنک زنی است و نسبت به غذای خود وسواس شدیدی دارد این مسئله تبدیل به مشکلی برای نگهدارنده ی آن خواهد شد. دندانهای تیزی دارد و دارای دو فک بالا و پایینی هست. هم در فک پایینی و هم در فک بالایی ۲ دندان نیش دارد و در کل ۱۲ دندان دارد. دقیقا مثل یک بچهی ۲ ساله میماند که باید به زور به او غذا داد. البته اگر سایز ماهی شما کوچک باشد. میتوان با تعلیم دادن و حتی با گرسنگی آنها را به خوردن غذای مورد نظرتان رهنمود کنید. ولی باز هم چیزی تضمین شده نیست. بنابر این همیشه تدارک دیدن و داشتن مقداری غذای زنده لازم است و این آذوقه میتواند شامل اغلب چیزها و حتی ماهیانی که در داخل دهان چاقو ماهی جا میشوند اعم از زنده یا یخ زده باشد.
به علاوه میتوان از غذاهای گوشتی همچون دل گاو و جگر نیز استفاده کرد. چاقو ماهیهای کوچک در گروه بهتر غذا میخورند تا به صورت تنها و رشد نسبتا خوبی هم در گروه خواهند داشت. نکته دیگری که باید متذکر شوم نوع غذا خوردن انهاست که متاسفانه اکثرا در کف است و برای اکواریوم دارهایی که نایف های خود را با سایر ماهیان نگهداری میکنند کمی مشکل به وجود می اورند چون سایر ماهیان غذاها را در نیمه راه و حتی در کف زودتر از نایف ها میخورند البته شما میتوانید نایف های خود را تعلیم دهید که همانند سایرین برای تغذیه به روی اب بیایند و بعد از مدتی ناچارا از روی آب تغذیه میکنند و بهتر است برای تغذیه آنها تدابیری بیاندیشید تا زیاد گرسنگی نکشند.
خلق و خو:
این ماهیان خلق و خوی مرموزی دارند ممکن است با سایر ماهیان به نزاع بپردازد ولی کمتر دیده شده با سایر ماهیان گوشتخوار بجز سیکلیدهای خیلی مهاجم به مشکل برخورند. چاقو ماهیان جوان ترجیح میدهند که گروهی باشند ولی وقتی ماهیها بزرگتر شدند این خواستهی آنها بر عکس میشود و ممکن است یکدیگر را تحمل ننمایند. آنها را نمیتوان با ماهیان کوچک تر از اندازهی دهانشان نگهداری کرد. گاهی این ماهی به ماهیان بزرگتر نیز ترحم نکرده آنها را نیز گاز خواهند گرفت که ممکن است موجب زخمی شدن آنها شوند. اغلب نزاع آنها با سیچلاید های جاه طلب است این ماهی با سیکلید گوره خری شدیدا مشکل دارد، به طوری که ممکن است همدیگر را تلف کنند. پس از نگه داشتن این ماهی با سیکلید گوره خری جدا پرهیز کنید.
بلوغ و تولید مثل:
سن بلوغ این ماهی در حدود ۱۳ تا ۱۶ ماهگی است و تا ۵ سال هم عمر مفید خواهند داشت. آنها در سن بلوغ تقریبا ۳۰ سانتی متر میشوند (اگر از نوزادی در آکواریوم حضور داشتهاند). بعد از آن نایف ها باید به صورت تکی یا به صورت جفتی نگهداری شوند. (فقط ۱ جفت داشته باشید). نایف های نر اصلا تحمل یکدیگر ندارند و به همین دلیل باید آکواریوم خود را به نایف ها اختصاص دهید.
برای داشتن یک جفت نایف خوب باید کل آکواریوم خود را به نایف ها اختصاص دهید. هنگام جفت گیری نایف نر به صورت مورب در کنار نایف ماده حرکت میکند؛ و پس از آن آنها در مکان تاریکی که ساختهاید تخم ریزی خواهند کرد. هر نایف ماده قادر است بیش از ۱۰۰۰ تخم بگذارد. تخمها بعد از ۷ تا ۸ روز به لارو تبدیل میشوند. لاروهای نایف فوق العاده ضعیفند و بعد از ۳ روز که از تخم در آمدهاند، شما باید آنها را با به خوبی تغذیه کنید تا تلف نشوند.
تشخیص جنسیت:
تشخیص نر و ماده بودن نایف ها هم در نوع خود مشکل است ولی نرها معمولا کشیدهتر و دراز تر هستند و در خالهای و لبههای روی بدن پر رنگترند اما این روش زیاد مطمئن به نظر نمیرسد و ممکن است با اشتباه مواجه گردد.
در این مقاله همه چیز در خصوص چاقو ماهی (نایف) بررسی شد.
جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما سر بزنید.
تذکر مهم : این مطلب برگرفته از کتاب راهنمای بهداشت، پرورش و نگهداری ماهیان زینتی است. نکته قابل توجه این است که تشخیص و درمان هر بیماری ای الزاما بر عهده دامپزشک است. و درمان های نامبرده شده در مقالات وبسایت صرفا جهت آشنایی افراد با برخی مطالب ابتدایی است. بدیهی است که کلینیک و سایت روژان پت هیچ گونه مسئولیتی در خصوص انجام اعمال خودسرانه افراد ندارد.جهت دریافت اطلاعات بیشتر درمورد منابع ما به این مقاله مراجعه کنید.
بهترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟
کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱