بیماری های تناسلی در خرگوش

بیماری های تناسلی در خرگوش

در این مقاله بیماری های تناسلی در خرگوش بررسی خواهد شد:

Obstetrics

مشکلات Obstetrical در خرگوش‌ها نادر است. ماده ­خرگوش‌ها در اواخر بارداری در معرض toxaemia بارداری بوده و لازم است اطمینان حاصل شود که آن‌ها استرسی و بی­اشتها نشده‌اند. پیامدهای بارداری را می‌توان با روشی شبیه به سایر گونه‌ها درمان نمود و توصیف خلاصه­ ای از بارداری نرمال و زایمان ارائه شده است، به­ طوری­که بتوان وضعیت غیر نرمال را تشخیص داد.

دوره بارداری خرگوش‌ها به­طور نرمال ۳۰-۳۲ روز است و توله‌های کوچکی حمل می‌کنند. نوزاد زنده بین ۲۹ تا ۳۵ روز متولد می‌شود (چیکه و همکاران، ۱۹۸۲). بارداری را می‌توان با لمس شکم تا ۱۰ روز پس از coitus تشخیص داد.

تایم لاین بارداری

جنین‌ها به ­صورت توده‌هایی به اندازه زیتون در قسمت شکمی لمس می‌شوند. در روز ۱۴ام، تشخیص جنین‌ها از سایر اندام‌های شکم دشوارتر است. در رادیوگرافی، جنین‌ها در دوازدهمین روز بارداری مشاهده می‌شوند. جذب مجدد جنین‌ها قبل از بیست امین روز بارداری ممکن است رخ دهد (آدامز، ۱۹۸۷). این فرآیند خیلی سریع است. جذب متداول نیست (ولی گزارش شده که با عفونت‌هایی مانند listeriosis و treponematosis رخ می‌دهد) و فقط پس از بیست و چهارمین روز بارداری رخ می‌دهد.

معمولاً در بارداری طولانی ­مدت

توله کوچک بوده و ممکن است حاوی یک یا دو بچه بزرگ باشد که معمولاً به شکل مرده متولد می‌شوند. پس از ۳۵ روز، اگر جنین‌ها بیرون نیایند، در utero می‌میرند. سپس Mummification یا maceration رخ می‌دهد. معمولاً زایمان در صبح اتفاق می‌افتد و ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. زایمان‌های قدامی یا خلفی نرمال هستند. گاهی اوقات بخشی از توله، ساعت‌ها یا حتی چند روز بعد از اولین جنین متولد می‌شود و همچنان زنده می‌ماند. برخی از ماده‌ها litter را بین دو محل لانه تقسیم می‌کنند (چیکه و همکاران، ۱۹۸۲). هر fetus با جفت خود بیرون می‌آید و فوراً توسط ماده خورده می‌شود و سپس شروع به تمیز کردن و لیسیدن نوزاد می‌کند. خرگوش‌های تازه متولدشده به نوک پستان حرکت می‌کنند تا شیر بخورند و سپس باقی توله‌ها متولد می­شوند.

بخش سزارین

سزارین در خرگوش‌ها نسبتاً ساده است. رحم باردار بلافاصله و دقیقاً زیر خط میانی شکاف laparotomy قرار می‌گیرد و به­ سرعت می‌تواند قبل از شکافت برای آزاد کردن جنین‌ها بیرون بیاید. رحم باید با بخیه و با استفاده از مواد قابل جذب بسته شود. رویکرد جناحی نیز مزیت اجتناب از غدد پستانی را دارد.

بارداری کاذب

خرگوش‌ها تخمک­گذاری غیر ارادی دارند. جفت­ گیری باعث تحریک تخمک ­گذاری، تقریباً ۱۰ ساعت پس از نزدیکی می‌شود. تخمک­ گذاری ممکن است از طریق تحریک مکانیکی واژینال یا سوار شدن یک خرگوش ماده دیگر ایجاد شود و بارداری کاذب را به وجود آورد. خرگوش‌های اخته­ شده یا اخته ­نشده از هر جنسیتی ممکن است روی یکدیگر سوار شوند تا سلطه­ گری را ایجاد کنند. همچنین بارداری کاذب می‌تواند ناشی از arousal جنسیتی مجاورت یا استشمام بوی خرگوش نر باشد. تخمک­ گذاری غیر ارادی ممکن است منجر به تشکیل corpora lutea شده و پروژسترون را ترشح کند. بارداری کاذب ۱۶-۱۸ روز طول می‌کشد. ماده­خرگوش در این زمان پذیرنده نر نیست. در انتهای این دوره، ماده ­خرگوش ممکن است موی بدنش را بکند و درصدد لانه­سازی برآید. او قلمروداری می‌کند و احتمالاً به خرگوش‌ها یا افرادی که نزدیک لانه شوند، حمله ­ور خواهد شد.

با اینکه گزارش‌هایی در مورد درمان بارداری کاذب در خرگوش‌های دارای ترکیبات هورمونی ارائه شده ولی در بسیاری از شرایط درمان نیاز نیست زیرا این وضعیت محدودکننده است. می‌توان با اخته نمودن یا جدا کردن ماده‌ها از هم، از بارداری‌های کاذب تکراری پیشگیری نمود.

شاید لازم شود نرها و ماده‌های دست­نخورده را در مکان‌های جدا و پناهگاه‌های چند خرگوشی نگه داشت.

بارداری برون ­رحمی

بارداری برون ­رحمی در خرگوش‌های خانگی نسبتاً شایع است (برگدال و دیسکو، ۱۹۹۴). این به دلیل گریز تخمک باردارشده به درون حفره شکم یا پارگی رحم باردار است (هرپر و اینسلی، ۱۹۸۲). معمولاً لقاح در peritoneum جداری رخ می‌دهد و جنین mummified شده و به­صورت توده شکمی لمس می‌شود. رادیولوژی یا سونوگرافی را می‌توان برای تشخیص افتراقی این وضعیت به کار برد. آرویدسون (۱۹۹۸) یک مورد بارداری برون­رحمی را در معاینه پس از مرگ کشف و گزارش نموده است. سه جنین mummified در حفره شکم یافت شدند. خرگوش ماده سه هفته قبل ۳ توله را زائیده بود. بدیو (۱۹۹۹) یک مورد بارداری برون­ رحمی را در خرگوش جوانی که در معرض جفت­ گیری قرار گرفته بود، شرح داد. جنین‌ها در شکم لمس شدند ولی زایمان رخ نداد. خرگوش بدون هیچ نشانه­ ای از لانه­ سازی سالم بود. در پهلوشکافی بعدی که برای ovariohysterectomy انجام شد، تخمدان‌ها و رحم نرمال به نظر می‌رسیدند ولی شش توده جنینی mummified در پوشش omentum و حلقه‌های روده یافت شدند. این جنین‌ها جدا و تشریح شند و خرگوش بدون هیچ مشکلی ریکاوری شد.

واژگونی مثانه

واژگونی مثانه Transurethral در دو ماده ­خرگوش که اخیراً متولد شده‌اند، گزارش شده است (گرینارسی و همکاران، ۱۹۹۹). ماده­ خرگوش مبتلا توده  protrudingاز واژن بروز داد و تلاش کرد تا ادرار کند. این مورد با جراحی به­ صورت موفقیت­ آمیزی درمان شد.

در این مقاله بیماری های تناسلی در خرگوش بررسی شد.

وبسایت و اینستاگرام ما را دنبال نمایید

به روز ترین کلینیک دامپزشکی تهران، کلینیک دامپزشکی روژان

۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱

این مقاله برگرفته از کتاب مرجع طب خرگوش (textbook of rabbit medicine – second edition) می باشد.

نویسنده: پروفسور مولی وارگا

مترجم: دکتر احمدرضا الهیار ترکمن

مقاله فوق با اخذ مجوز از نویسنده و مترجم منتشر شده است، لذا قبل از انجام هرگونه اقدام با دامپزشک خود مشورت نمایید؛ سایت کلینیک دامپزشکی روژان و نویسنده، هیچگونه مسئولیتی در قبال اقدامات خودسرانه و عواقب ناشی از آن ندارد. هر گونه کپی برداری به صورت کلی یا جزیی، مطابق ضوابط و قوانین، مشمول پیگیری می باشد.