در این مقاله همه چیز در خصوص چمن و علوفه خشک برای خرگوشهای خانگی بررسی شده است، با ما همراه باشید؛
چمن و علوفه خشک برای خرگوشهای خانگی
مواد غذایی طبیعی خرگوشها، چمن چراگاه است. چمن منبع متعادلی از ویتامینها، مواد معدنی و فیبر غیر قابل هضم و قابل تخمیر را فراهم میکند. خرگوشها با تغذیه مراتع به زندگی ادامه میدهند که برای آنها دلپذیر و لذتبخش است. در حالت ایدهآل، خرگوشهای خانگی باید فرصت چرا به مدت چند ساعت در روز را داشته باشند. اگر امکان آمادهسازی محفظه بدون شکارچی وجود نداشته باشد، میتوان چمنهای تازه را به صورت روزانه در طول تابستان چید و خرگوش را با آن تغذیه نمود.
نحوه تهیه علف خشک:
کوتاه کردن چمن با ماشین چمن زنی مناسب نیست زیرا چمنها به سرعت تخمیر میشوند. ریسک انتقال انگل از خرگوشهای وحشی، سگها و روباهها بهواسطه چمن جمعآوریشده آلوده نیز وجود دارد. توصیه شده است واکسیناسیون بیماری هموراژیک ویروسی انجام شود. اگر چمن تازه در دسترس نباشد، میتوان از علوفه خشک استفاده نمود؛ علوفه و چمن بهجای هم قابل استفاده هستند.
چمنهای محافظت شده مانند “Readigrass” افزودنی مناسبی برای رژیم غذایی هستند و با داشتن فیبر و کلسیم به روکش دندانها کمک میکنند.
چمن و علوفه خشک برای خرگوشهای خانگی را ار کجا تهیه کنیم؟
زمینهای حاوی مرتع طبیعی از گونههای مختلف چمن تشکیل شدهاند و شامل بقولات و سایر گیاهان وحشی هستند. ترکیب شیمیایی چراگاه در طول سال تغییر میکند. مراتع در آب و هوای مرطوب به سرعت رشد میکنند، به صورت مرغزار در میآیند و منبع غذایی را ایجاد میکنند که گاهی اوقات “علوفه دائم” نامیده میشوند (مک دونالد و همکاران، ۱۹۹۶). چمن مرتع حاوی پروتئین خامی است که در مرغزار رسیده ۳۰ درصد و در مرغزار تازه محصول داده، ۳ درصد است.
با کاهش سطح پروتئین، میزان فیبر مرغزار افزایش مییابد. کربوهیدراتهای حلال در آب مراتع شامل گلوکز، فروکتوز، ساکاروز بوده و در گونههای مختلف تفاوت دارد. به طورکلی، سلولز مراتع ۲۰ تا ۳۰ درصد و همی سلولز از ۱۰ تا ۳۰ درصد متفاوت است (مک دونالد و همکاران، ۱۹۹۶). لیگنین با افزایش سن و عوامل مربوط به دسترسی پذیری سایر مواد مغذی بهجز کربوهیدراتهای حلال در آب افزایش مییابد. ترکیب لیپید پایین است و به ندرت از ۰.۶ درصد تجاوز میکند. مواد معدنی موجود در مراتع با توجه به گونهها، مرحله رشد، نوع خاک، شرایط کشت و روش باروری، متفاوت است. مراتع سبز منبع غنی از ویتامین A، ویتامین E و بسیاری از ویتامینهای B بهویژه ریبوفلاوین هستند.
در چه مرحله ای می توان از یونجه استفاده کرد؟
همچنان که چمن به مرحله رسیده نائل میشود، ویتامین D افزایش مییابد و مقدار آن در علوفه آفتاب خشکشده نسبت به چمنهای تازه بیشتر است. گونههای چمن به نوع مرتع بستگی دارند. در انگلستان، تلخه پایدار (Lolium همیشگی) مهمترین گونه مراتع است ولی تلخه ایتالیایی (Lolium multiflorum)، لوئیچه چمنی (Phleumpratense) و فستوکها (Festuca spp.) همگی متداولاند. این موارد در مراتع قدیمیتر با گونههای چمن “علفی” بهویژه meadowgrass(Poa pratensis)، Yorkshire fog (Holcas lanatus) و علف نیزار (Agrostis spp) همراه هستند. در مراتع moorland، گونههای دیگری مانند چمن mat (Nardus stricta) و چمن moor ارغوانی (Molinia caerulea) یافت میشوند. قابلیت هضم تلخه همیشگی، تلخه ایتالیایی و لوئیچه چمنی مشابه بوده ولی علوفه از لوئیچه چمنی به دست میآید و فیبر خام بیشتری (۳۴.۱ درصد) نسبت به تلخه همیشگی (۳۰.۵ درصد) دارد. پروتئین لوئیچه چمنی کمتر از سایر گونههای چمنی است (مک دونالد و همکاران، ۱۹۹۶).
خشک کردن علف:
خشک کردن سنتی به آب و هوای مطلوب بستگی دارد که در انگلستان قابل اتکا نیست. شرایط ایدهآل خشک کردن، آب و هوای آفتابی و خشک همراه با باد ملایم است. در حال حاضر برای غلبه بر برخی مشکلات مربوط به آب و هوای پیشبینی نشده، روشهای سریع خشک کردن که از ماشین آلات زمین و تجهیزات خشک کردن مزرعه استفاده میکنند، به کار میروند. هدف از خشک کردن، کاهش رطوبت موجود در محصولات سبز است، بهطوریکه از فعالیت گیاه و آنزیمهای میکروبی جلوگیری شود. مواد مغذی با ارزش در خلال فرآیند خشک کردن به واسطه فعالیت آنزیمها، اکسیداسیون، تصفیه و آسیب مکانیکی از بین میروند.
میزان ویتامین علوفه خشک به روشی که برای خشک کردن استفاده شده و مدتزمان قرار گیری در معرض نور خورشید بستگی دارد. قرارگیری طولانیمدت در مقابل نور خورشید، ویتامین D را افزایش میدهد اما خشک کردن سریع مانع حفظ میزان ویتامین A میشود. افزایش زمان خشک کردن امکان تخمیر باکتریایی را ایجاد نموده و بارش باران روی محصول، مواد معدنی را شسته و باعث رشد کپکها میشود (مک دونالد و همکاران، ۱۹۹۶). در حالت ایدهآل، علوفهای که دارای کیفیت مناسب، بوی شیرینی دارد، عاری از گرد و غبار بوده و برای تغذیه اسبها مناسب است، برای خرگوشها انتخاب میشود. یونجه (Medicago sativa) گیاه بقولاتی است که در نواحی دارای دمای گرم یافت شده و بهصورت محصول خوراک دام رشد میکند. در ایالاتمتحده، یونجه برای چراگاه به کار میرود و بهصورت مصنوعی خشک شده تا به علوفه تبدیل گردد.
یونجه آماده:
برخی یونجهها در انگلستان برای سیلو کردن پرورش یافتهاند و یا به صورت مصنوعی برای دستیابی به علوفه، خشک میشوند. فرآیند خشک کردن، میزان ویتامین D را متأثر میسازد. یونجه خشک شده تقریباً ۲۵ درصد فیبر خام دارد و سرشار از پروتئین، کلسیم و ویتامین A است. این یونجه اگزالات بالایی دارد که با کلسیم در روده پیوند مییابد و بر فرآیند جذب اثرگذار است. یونجه در آب و هوای خشک بهآسانی رشد میکند و ثابت شده که ماده مغذی مفیدی برای خرگوشها در بسیاری از مناطق دنیاست.
یونجه در انگلستان بهصورت ماده خوراکی مفیدی برای خرگوشها شناخته شده و منبعی از کلسیم و فیبر است که در بسیاری از مواد غذایی خصوصی استفاده میشود. با توجه به کاهش تمایل به کلسیم موجود در غذاهای تولیدشده، یونجه در جامعه خرگوشها پس زده میشود و کاهش محبوبیت آن را به دنبال دارد زیرا میزان کلسیم این ماده مغذی بالاست و بسیاری از صاحبان خرگوش به این نتیجه رسیدهاند که یونجه ماده خوراکی مفیدی برای خرگوشها نیست. برخی پرورشدهندگان خرگوش از غذای دارای فیبر بالای اسب که از یونجه به دست آمده است، برای تغذیه خرگوشها استفاده میکنند. یونجه نسبت به سلولز ساده در دستگاه گوارش به مدت طولانیتری باقی میماند که نشان میدهد تا حدی در میانروده هضم شده است (چیو و همکاران، ۱۹۹۸).
مشکلات مربوط به تغذیه با علوفه خشک:
مشکلات مربوط به تغذیه با علوفه خشک شامل ریسک انتقال عفونتها و انگلها به خرگوشهاست که از حشراتی که قبل از خرید محصول در آن وجود داشتهاند، به وجود میآیند. در ایالاتمتحده، راسوها و راکونها ماوای اسیدوز، Baylisascaris procyonis هستند که در خرگوشها بهصورت میزبانهای paratenic عمل میکنند. Migrans کرم رودهای میتواند موجب آسیب به بافت اندامهای مختلف ازجمله مغز، قلب و کبد شود. علوفههایی آلوده به مدفوع راکون و راسو منبع عفونت هستند. تخمهای Baylisascaris برای داشتن واگیر باید ۳۰ روز خارج از بدن میزبان باشند. دانهها و ساقههای علوفهها ممکن است سبب واکنشهای خارجی بدن شده و علت معمول بیماری در خرگوشها هستند.
برخی وضعیتها مانند tracheitis، ورم مخاط بینی (rhinitis)، آبسهها، بدجفتی، آماس ملتحمه چشم (conjunctivitis) و irritation ناشی از وارد شدن دانهها و ساقهها به دهان و موکوس حلقوی است. آنها همچنین میتوانند در گذرگاههای بینی، nasopharynxیا larynx سکنی گزینند. بذرهای چمن ممکن است در خز خرگوش گیر کرده و راهی برای ورود به درم بیابند و باعث irritation و عفونت شوند. علوفه خشک دارای گرد و غبار ممکن است سبب تحریک دستگاه تنفسی و conjunctival شود و زمینه را برای عفونتهای Pasteurella ثانویه فراهم کند. تغذیهکنندههای بالا سری و hayracks احتمال خرد و خاکی شدن علوفههای خشکی را که وارد بینی و چشم میشوند، افزایش میدهد.
در این مقاله همه چیز در خصوص چمن و علوفه خشک برای خرگوشهای خانگی بررسی شد.
جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما مراجعه کنید.
تذکر مهم : این مطلب برگرفته از کتاب طب خرگوش است.
بهترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟
کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳