آیا نگهداری خرگوش به عنوان حیوان خانگی کار درستی است؟؟

معرفی و توصیف خرگوش به عنوان حیوان خانگی :

نگهداری خرگوش به عنوان حیوان خانگی تازگیا رواج پیدا کرده است. خرگوش‌هایی که در دراز مدت رام شده‌اند. در حال حاضر تفاوت‌های زیادی نسبت به گونه‌های وحشی اصلی پیدا کرده‌اند اما همه انتظار دارند که خرگوش‌های گوش آویخته این سه عامل را که باعث می‌شود فوراً از اجداد وحشی‌شان متمایز شوند حفظ نمایند.

۱- گوش‌های دراز و صاف

۲- پاهای عقبی بلند (پسین)

۳- دم کوتاه و قابل تشخیص

خرگوش‌های هلندی و انگلیسی در اندازه‌های متوسط با علائم مشخص، نمونه‌ای از نژادهایی هستند که بیشتر مواقع به عنوان حیوان دست آموز انتخاب می‌شوند.

گوناگونی:

۳۵ نژاد مختلف خرگوش وجود دارد که ترجیحاً تحت سه گروه خلاصه می‌شوند تا اهداف ما را بهتر بیان کنند:

۱- نسل‌های اصیل

نسل‌های اصیل پوششی کوتاه و یا خز مانند متراکم دارند که با موهایی بلندتر و ضخیم‌تر و موهای محافظ پوشیده شده است. نمونه‌ها شامل خرگوش‌های آرژانتینی، کالیفرنیایی، چین چیلایی و نیوزیلندی و Beverens می‌باشند.

۲- نسل‌های Rex and Satin رکس و ساتین (پادشاه و اطلسی)

این نسل‌ها از طریق پوست مخملی عالی و یا پوشش اطلسی مانند از انواعی که فاقد موهای محافظ هستند تشخیص داده می‌شوند.

رکس اولین نژاد بود که از (Castorrex) کاستورکس نژاد تحول یافته فرانسوی که اولین بار در سال ۱۹۲۷ در بریتانیا دیده شده است به وجود آمد. ساتین با خز سیاه و لول- لول (Roll- back) از آمریکا در سال ۱۹۴۷ وارد شد.

۳- نسل‌های فانتزی (نژادهای فانتزی)

نژادهای فانتزی سر آمد و ممتاز هستن و الزاماً به خاطر گوشت و خز پرورش داده نمی‌شوند. همه آن‌ها به چند طریق قابل شناسایی و تشخیص هستند.
آنگوره ها (Angoras) از روی پشم و Lop لوپ به خاطر آویخته بودن گوشهای دراز و بزرگشان.

کوتوله‌های لهستانی و هلندی از طریق اندازه و جثه کوچک و زیره شان، خرگوش‌های عظیم الجثه فنلاندی (Flemish) از روی هیکل بزرگ و تنومندشان، نژاد انگلیسی هیمالیائی و هلندی از روی نشانه‌هایی که در روی بدن دارند.
رنگ خرگوش‌های اهلی سیاه، سفید، آبی، بنفش کمرنگ، زرد کمرنگ، شکلاتی، خرمایی و درجات مختلفی از رنگ خاکستری (سایه‌های متفاوت خاکستری) Argente champagne موهای ضخیم سفیدی در میان موهای زیرین آبی و سیاه دارد که اثر آن  به صورت  نقره‌ای جلوه می‌کند.

اگر چه خرگوش‌ها توسط رومی‌ها معرفی شده‌اند ولی هیچ گزارش مکتوبی (ثبتی) از آن‌ها در این کشور تا قبل از قرن ۱۲ صورت نگرفته است.

هیپنوتیزم خرگوش

ادامه مطلب

چنان که برای مثال گرچه احتمالاً خرگوش‌ها توسط نور ماندی‌ها (Normans) به این منطقه آورده شدند. اما در کتاب Domesday چاپ ۱۰۸۶ هیچ اشاره‌ای به آنان نشده است. ارزش آن‌ها به عنوان منبع خز حیوانی که از طریق اصلاح نژاد ظاهر شد تا مادامی که توسط راهبه ها در قرن ۱۶ رام شدند قابل تشخیص نبود. ولی بعد از آن بلافاصله ارزش آن‌ها به عنوان حیوانی گوشتی مطرح گردید. بطوریکه برای قرن‌ها بعد در قفس‌های محصور مخصوص و با محافظت اصولی پرورش داده شدند. تا جایی که در سال ۱۸۱۶ قانون جدیدی مبنی بر حداکثر ۷ سال زندان برای حمل و نقل آن‌ها مطرح گردید.

اما شهرت خرگوش‌ها در اواخر قرن ۱۹ افول کرد تا آن جایی که در طبیعت در گروه حیواناتی قرار گرفتند که تهدیدی برای زراعت و کشاورزی محسوب می‌شوند. در این موقع بود که خرگوش وحشی  به صورت  طاعون خطرناکی درآمد و اصلاح نژاد  به صورت  جدی از انواع خرگوش امروزی ما آغاز شد.

لاگومورفها Lagomorphs و جوندگان (Rodents):

خرگوش‌ها تمامی به همراه صحرایی آن لاگومورف هستند. خرگوش (Linne) Oryctolagus euniculus به مدت طولانی جزو گروه جوندگان دسته بندی شد و اگرچه دو گروه از نظر ظاهری شبیه به هم هستند اما امروزه از فسیل‌های بدست آمده می‌توان فهمید که در گذشته دور در دوره ائوسین (Eocene) دوران زمین شناسی (۵۰ تا ۷۰ میلیون سال قبل) دو نمونه از یکدیگر جدا بوده‌اند و احتمالاً از اجداد مختلفی به وجود آمده‌اند. لاگومورف ها از چندین جنبه فرعی از جوندگان متفاوت‌اند. از نظر ظاهری گوش‌های بلند و عمودی دارند، پاهای پسین آن‌ها از جلوئی‌ها بلندتر و هنگامی که به آن‌ها غذا داده می‌شود، برای نگهداری غذا در دست‌ها توانائی ندارند. دو تفاوت اساسی به دندان‌ها و عادت غذا خوردنشان مربوط می‌شود.

جوندگان (Rodents) 4 دندان نیش دارند در حالی که لاگمورف ها ۶ دندان دارند. فک بالائی آن‌ها دندان‌های کوچک‌تری  به صورت  جفت دارد و دندان‌های کمکی پشت دندان‌های بزرگ‌تر جلویی هستند. این ترتیب قرار گرفتن دندان‌ها باعث نامگذاری قدیمی دو دندانی است مثل رودنتهای دودندانی.

لاگومورف ها هم هنگام جویدن غذا، دهانشان از یک سمت، به سمت دیگر حرکت می‌کند ولی از زمانی که فک پائینی آن‌ها آرواره دار شده است هیچ شباهتی به جوندگان ندارند.

نفخ خرگوش

ادامه مطلب

عادت نفس تازه کردن و تأنی در خوردن لاگومورف ها را قادر می‌سازد تا غذا را برای هضم و جذب بهتر دوباره از معده خود عبور دهند. همین کار را پستانداران نشخوار کننده از طریق نشخوار کردن انجام می‌دهند.

با رجوع به Leviticus جلد پنجم ص ۶- ۵ مشخص شده است که coney و خرگوش صحرایی نشخوار کننده‌اند. اما لاگومورف ها غذا را دوباره از معده به دهان بر نمی‌گردانند. در عوض آن‌ها دو نوع مدفوع تولید می‌کنند. مدفوع گلوله‌ای شکل خشک طبیعی و نوع نرم‌تر که از بدن تخلیه نمی‌شود. هنگامی که لاگومورف در حال استراحت دوباره از آنوس به دهان برگشته و تمامی آن بدون جویده شدن بلع می‌گردد.
به عنوان مثال خرگوش‌هایی که اهلی شده‌اند. غذا را دوباره به همین طریق در طول شب می‌جوند در حالی که خرگوش‌های وحشی این عمل را در طول روز انجام می‌دهند. این عادت، هیچ عنوان رفتاری غیر عادی محسوب نمی‌شود بلکه بخش مهم و ضروری مراحل هضم غذا در این نوع خرگوش است.

آن دسته از خرگوش‌هایی که تحت شرایط آزمایشگاهی و از انجام این عمل محروم بودند دچار نارسائی شدید ویتامین B شده و در عوض چند هفته مردند.

محل سکونت طبیعی (شبه جزیره ایبری (شامل پرتقال و اسپانیا))

خرگوش فقط بومی مناطق [Iberjan peninsula] است و ممکن است  به صورت  طبیعی از بین کوه‌های Pyrenees در میان فرانسه و اسپانی به فرانسه رسیده باشد. حضور خرگوش‌ها در پهنه جهان و اینکه عامل تهدید کننده کشاورزی است به طور کلی به انسان مربوط می‌شود، پخش و گسترش آن‌ها که خصوصاً در زمان رومی‌ها دوباره در قرن اخیر زمانی که نابخردانه به قاره‌های استرالیا و آمریکا معرفی شد، تشدید یافته است.

سازش با عادات خرگوش ها:

خرگوش وحشی خودش را به صورت یکی از سازگارترین پستانداران روی زمین در آورده است در خلال معرفی او به جاهایی مانند استرالیا، نیوزلند و آرژانتین این مسئله ثابت شده است.

این نوع خرگوش ها یعنی خرگوش وحشی در بیشه‌ها و مرغزار زندگی می‌کند و در عین حال در هر جایی که علف بروید و در مناطق با بارندگی زیاد یا حتی خیلی کم قادر به بقا است. این جانور در طبیعت به دنبال یک عادت شبانه در مراتع، زمین‌های قابل کشت و باغچه‌های سبزیکاری شده می‌چرد و در طول روز چنانچه خطری او را تهدید نکندد و خاک هم برای حفاری مناسب باشد، گودال حفر کرده در آن دراز می‌کشد.

عادت لانه سازی معمولاً برای خرگوش وحشی خیلی مهم است. این امر خرگوش‌ها را ترغیب می‌کند که به صورت گروه‌هایی کنار یکدیگر زندگی کنند و یا سیگنال‌های خطر به یکدیگر در برابر حمله هشدار دهنده و خرگوش‌های جوان این امکان را می‌یابند. که در سلامت نسبی در شیرخوارگاه لانه زیر زمینی رشد یابند.

اگرچه لانه سازی معمولاً یکی از عوامل کلیدی و اصلی موفقیت‌های خرگوش است. اما اخیراً ثابت شده که این مساله چندان ضروری نیست. بعضی از خرگوش‌ها در بریتانیا از خطر ویروس میکسوماتوز (Myxomatosis) با زندگی بر روی زمین جان سالم بدر برده‌اند. جایی که نسبتاً از عامل انتقال بیماری کک خرگوشی در امان هستند چون در سطح زمین عامل بیماری به علت دمای بالاتر و رطوبت کمتر قادر به ازدیاد نیستند. خرگوش‌هایی که به سطح زمین آمده‌اند قوه سازگاری خیلی زیاد خود را اثبات می‌کنند.

اندازه:

وزن آنها بسته به نژادشان از ۱- ۷.۵ کیلوگرم متغیر می باشد. ما ۵۰نژاد خرگوش داریم که کوچکترین آنها به اندازه یک خوکچه هندی و بزرگترین به اندازه یک سگ اسپانیل کوچک می باشد.

خلق و خو خرگوش ها:

خرگوش ها فعال ، بازیگوش ودست آموز هستند. تماشای آنها سرگرمی جالبی است و اصولاً حیوان خانگی مناسبی میباشد. ساکت است و به رسیدگی خیلی زیاد نیاز ندارد. خرگوش هایی که به خوبی دست آموزمی شوند آرامند و از بودن در کنار انسانها لذت می برند. می توان مانند گربه ها آنهارا بری دفع مدفوع آموزش داد.
خرگوش ها به جویدن علاقه دارند و بهت ر است کههمیشه مقداری اشیاء جهت جویدن در اختیارشان قرار داد تا مانع از جویده شدن پرده ها، فرش و مبلمان شد.
خرگوش ها اکثر ساعات روزرا می خوابند و برخی نیز می توانند با چشم باز بخوابند. هنگامی که سرحال باشد میپرد ، جفتک می اندازد و سر خود را تکان می دهد. اگر احساس ناراحتی ، ترس و خطر کندپاهای عقبیش را تپ تپ به زمین می کوبد.
خرگوش های عقیم شده غالباً آرامتر میباشند. رفتار غیر تهاجمی‌ و آرام‌ خرگوش‌ آنرا بعنوان‌ یک‌ حیوان‌ خانگی‌ ایده‌آل‌مطرح‌ نموده‌ است‌. با این‌ وجود جهت‌نگهداری‌ مناسب‌ آن‌، آشنائی‌ با خصوصیات‌آناتومیکی‌، فیزیولوژیکی‌ و رفتاری‌ این‌ حیوان‌ ضروری‌ است‌.

سر:

مهمترین‌ ویژگی‌آناتومیکی‌ حیوان‌ در سر، گوشها می‌باشند. بخش‌ خارجی‌ گوشها یعنی‌ لاله‌گوش‌خصوصیت‌ برجسته‌ این‌ حیوان‌ بوده‌ و علاوه‌ بر نقش‌ آن‌ در شنوائی‌، به‌ لحاظ وجود شبکه‌ وسیع‌ عروقی‌ در زیر پوست‌این‌ ناحیه‌، تأثیر مهمی‌ درتنظیم‌ حرارت‌بدن‌ دارند. لاله‌های‌ گوش‌ نرم‌ و بسیار حساس‌ می‌باشند و نباید از آنهابرای‌گرفتن‌ و مقید کردن‌ حیوان‌ استفاده‌ نمود .

چشم ها به‌ نسبت‌اندازه‌ سر بزرگ‌ و دارای‌ زاویه‌ دیدی‌ حدود ۱۹۰ درجه‌ می‌باشند. مردمکها قدرت‌اتساع‌زیادی‌ دارند و بدین‌ علت‌ حساسیت‌ بینائی‌ حیوان‌ به‌ نور را در مقایسه‌ با انسان‌ ۸ برابر افزایش‌ می‌دهند. پلک‌ سوم‌ دراین‌ حیوانات‌ رشد قابل‌ ملاحظه‌ای‌ دارد که‌ در هنگام‌ خواب‌ از گوشه‌ داخلی‌ چشم‌ حرکت‌ نموده‌ و سطح‌ قرنیه‌رامی‌پوشاند.
دندانهای‌ خرگوش‌ رشد دائمی‌ دارند، بعنوان‌ مثال‌ دندانهای‌پیشین‌ در طول‌ سال‌ بیش‌ از ۱۰-۱۲ سانتیمتر رشدمی‌نماید بنابراین‌ بیماریهای‌دندانی‌ نظیر رشد بیش‌ از حد دندانها و یا وجود دندانهای‌ نابجا و بد شکل‌ از مواردمتداول‌در خرگوشها می‌باشند.

قفسه‌ صدری‌:

حجم‌ قفسه‌ صدری‌ در مقایسه‌ با گنجایش‌ محوطه‌ خیلی‌ کوچک‌ است‌. قلب‌ نیز کوچک‌ است‌ وبر خلاف‌ سایر پستانداران‌ دریچه‌ دهلیزی‌ – بطنی‌ سمت‌ راست‌سه‌ لختی‌ (Tricuspid) نبوده‌ و دو لختی‌ Bicuspid))است‌.

محوطه‌ بطنی‌:

طول‌ روده‌ها حدود ۱۰ برابر طول‌ بدن‌ است‌ و بخش‌ مهمی‌ از آن‌ را (ازنظر گنجایش‌ و عملکرد)روده‌کور (Cecum)تشکیل‌ می‌دهد. که‌ باقیمانده‌ هضم‌ نشده‌مواد غذائی‌ پس‌ از عبور از روده‌ باریک‌ وارد آن‌ شده‌ وتوسط میکروفلور موجود درآن‌ مورد تجزیه‌ قرار می‌گیرند. ترکیبی‌ غنی‌ از پروتئین‌ و ویتامین‌ را ایجادمی‌کنند.
خرگوش‌ بطور طبیعی‌ وغریزی‌ رفتاری‌ تحت‌ عنوان‌ مدفوع‌ خواری‌ دارد. این‌ حیوانات‌ دو نوع‌ مدفوع‌تولیدمی‌کنند که‌ یک‌ نوع‌ آن‌ بشکل‌ دانه‌ای‌ و نوع‌ دیگر بحالت‌ خمیری‌ است‌. نوع‌ دوم‌ غنی‌ از ترکیبات‌ پروتئینی‌ و ویتامینی‌است‌. حیوان‌ فقط این‌ نوع‌مدفوع‌ را مورد تغذیه‌ قرار می‌دهد. این‌ عمل‌ معمولا صبح‌ زود انجام‌ می‌شود وحیوان‌مدفوع‌ را مستقیما از مخرج‌ خود می‌گیرد و بدین‌ ترتیب‌ بخشی‌ از نیاز بدن‌به‌ پروتئین‌ و ترکیبات‌ ویتامینی‌ را تامین‌می‌نماید.

ادرار خرگوش‌ بواسطه‌مصرف‌ جیره‌ غذائی‌ گیاهی‌ دارای‌ PH قلیائی‌ حدود ۸/۲ است‌. رنگ‌ آن‌ از زردروشن‌ تانارنجی‌ پر رنگ‌ یا قهوه‌ای‌ متمایل‌ به‌ قرمز متغیر است‌. که‌ میزان‌ رنگ‌بر اساس‌ دهیدراتاسیون‌ و قلیائی‌ بودن‌ ادرار تغییرمی‌کند .

همچنین‌ بخاطروجود نمکهای‌ کربنات‌ کلسیم‌ و فسفات‌ آمونیم‌ و منیزیم‌ ادرار کدر است‌. رسوب‌این‌ ترکیبات‌بر سطح‌ میله‌های‌ قفس‌، تمیز کردن‌ لانه‌ را با اشکال‌ روبرومی‌سازد.درجه‌حرارت‌ طبیعی‌ بدن‌ بین‌ ۳۷ تا ۳۹/۴ درجه‌ سانتیگراد و به‌ طور متوسط ۳۸/۳ درجه‌سانتیگراد می‌باشد.

با توجه‌ به‌ وجود نژادهای‌ مختلف‌ وزن‌ حیوان‌ بالغ‌می‌تواند از حداقل‌kg 0/9 در نژادهای‌ کوچک‌ (آلمانی‌،لهستانی‌) تا kg 1/8 درنژادهای‌ متوسط (نیوزیلند) و kg 7/3 در نژادهای‌ بزرگ‌ (فلاماندری‌ بزرگ‌) متغیرباشد. متوسططول‌ عمر این‌ حیوان‌ حدود ۵ تا ۶ سال‌ و حداکثر طول‌ عمر قابل‌ انتظار ۱۵ سال‌ است‌.

نگهداری خرگوش در منزل:

خرگوش هارا باید در قفس بزرگ نگهداری کرد. اکثراً خرگوش ها را در خارج از خانه نگهداری میکنند. که البته ساختن یک قفس و لانه که آنها را از باد و باران و آفتاب محافظت کند ،الزامی است. با استفاده از اِلِمِنت می توانند زمستان را نیز در خارج از خانه سپری کنند. خرگوش‌ را می‌توان‌ در داخل‌ منزل‌ (بعنوان‌ مثال‌ در حیاط) نگهداری‌نمود.
حداقل‌ سطح‌ مورد نیازبرای‌خرگوش‌ با وزن‌ kg 2 حدود ۰/۳ متر مربع‌ است‌. برای‌ خرگوش های‌ با وزن‌ بیش‌از kg 2 به‌ ازاء هر کیلوگرم‌ وزن‌ اضافه‌سطح‌ لانه‌ باید حدود ۰/۲ – ۰/۱ متر مربع‌افزایش‌ یابد و در صورتیکه‌ چند خرگوش‌ با هم‌ نگهداری‌ شوند. باید به‌ ازاءهرخرگوش‌ اضافی‌ ۰/۲ متر مربع‌ به‌ سطح‌ لانه‌ افزوده‌گردد.

ارتقاع‌ لانه‌ باید درحدی‌ باشد که‌ حیوان‌ بتواند بطور کامل‌ بر روی‌ پاهای‌ خود بلند شود که‌ بسته‌ به‌جثه‌ حیوان‌می‌تواند حدود ۴۵-۹۰ سانتیمتر در نظر گرفته‌ شود. در صورتیکه‌ خرگوش‌ درفضای‌ خارج‌ منزل‌ نگهداری‌ می‌شود .

کف‌ لانه‌ باید در مقابل‌ نفوذ رطوبت‌عایق‌ شود و در صورتیکه‌ نگهداری‌ در داخل‌ منزل‌ صورت‌ می‌گیرد. کف‌ لانه ‌می‌تواندمشبک‌ و یا توری‌ باشد که‌ بدین‌ ترتیب‌ ادرار و رطوبت‌ ناشی‌ از آن‌ در کف‌ قفس‌باقی‌ نمی‌ماند و این‌ مسئله‌اجازه‌ می‌دهد تا تمیز کردن‌ لانه‌ در فواصل‌طولانی‌تری‌ انجام‌ گیرد.

جهت‌ جلوگیری‌ از بروزنزاع‌ در بین‌ خرگوش ها و عوارض‌ متعاقب‌ آن‌، خرگوش های‌ نر را باید جدا از هم‌نگهداری‌نمود. همچنین‌ نرها و ماده‌ها نیز جز در هنگام‌ جفتگیری‌ باید در لانه‌های‌جداگانه‌ نگهداری‌ شوند. نگهداری‌ چندخرگوش‌ ماده‌ با هم‌ در یک‌ قفس‌ اشکالی‌ندارد.
خرگوش هامی‌توانند درجه‌ حرارت‌ بین‌ ۲۷ – ۴ درجه‌ را تحمل‌ نمایند که‌ البته‌ متوسط درجه‌حرارت‌ توصیه‌شده‌ بین‌ ۲۲ – ۱۶ درجه‌ سانتیگراد است‌. رطوبت‌ محیط باید حدود ۶۰ – ۴۰ % باشد و حداقل‌ طول‌ مدت‌ روشنائی‌مورد نیاز ۱۶ – ۱۴ ساعت‌ است‌. در صورتیکه‌طول‌ مدت‌ روشنائی‌ محیط از این‌ مقدار کوتاهتر باشد. حیوان‌ دچارنقصان‌ فعالیت‌جنسی‌ پائیزی‌ (Autumnal Sexual depression) می‌گردد.

تمیز کردن:

باید قفس و لانه خرگوش ها را هر چند روز یکبار تمیز نمود. که البتهاین بستگی به میزان کثیف شدن بستر دارد. یونجه و پوشال بهترین انتخاب برای بسترحیوان می باشد. اگر خرگوش داخل خانه نگهداری می شود می توان جای ادرار او را باسرکه تمیز نمود تا بوی تند آن از بین برود.

آراستن:

باید ناخنهای آنها را بطور منظم کوتاه نمود. خرگوش ها دارای چهار نوع پوشش متفاوت می باشند: معمولی ، رِکس ، ساتَن و پشمی ، که نوع رِکس مو کوتاه و نوع پشمی آن مو بلند و درخروش های آنقوره دیده می شود. معمولاً صاحبان آنها ترجیح می دهند تا موهای آنقورهها را کوتاه نگه دارند. اما از آنجا که این پوشش آنها را در مقابل سرما و گرمامحافظت می کند نباید از ۲.۵ س.م کوتاه تر شود.

خرگوش ها مانند گربه خودرا تمیز می کنند و برس کشیدن یکبار در هفته مناسب می باشد. تقریباً هر سه ماه ریزشمو دارند و در این ایام به آراستن بیشتری نیازمندند. شستن خرگوش باعث مضطرب ساختنحیوان می شود بنابر این باید تا جایی که ممکن است از شستن آن خودداری نمود.

 تغذیه خرگوش های خونگی :

میتوان برای تغذیه خرگوش از میوه ، علف تازه ، سبزیجات ، یونجه و یا غذای مخصوصجوندگان استفاده کرد. آب را باید در ظروف مخصوص آبخوری جوندگان قرار داد. معمولاًخرگوش ها فضله خود را می خورند که این امر در آنها طبیعی می باشد چراکه بخش زیادیاز گیاهان در معده او هضم نشده و دوباره در فضله ظاهر می شود و خرگوش با خوردنمدفوع سعی در هضم دوباره آن مواد دارد.
خرگوش ها قادر به جذب ویتامین ازطریق میوه ها نیستند و ویتامین ها را را با خوردن فضولاتشان جذب میکنند.

میزان‌ مصرف‌ غذا درخرگوشها بطور متوسط روزانه‌ حدود ۵ گرم‌ به‌ ازاء ۱۰۰ گرم‌ وزن‌ بدن‌ است‌. بهترین‌ماده‌غذائی‌ برای‌ خرگوشها، جیره‌های‌ غذائی‌ تجاری‌ است‌ که‌ ترکیبات‌ آن‌ براساس‌ نیاز حیوان‌ تنظیم‌ شده‌ است‌. این‌جیره‌ها معمولا حاوی‌ ۱۷% – ۱۴% پروتئین‌، ۲۲% – ۱۲% فیبرخام‌ و ۲۵۰۰ – ۲۱۰۰ کیلو کالری‌ انرژی‌ هستند.

در کنار این‌ موادمی‌توان‌ از سبزیجات‌ مختلف‌ نیز استفاده‌ نمود و باید توجه‌ کرد که‌ سبزیجات‌ فاسدو کپک‌زده ‌نباشند.

این‌ حیوان‌ از نظر فیزیولوژیک‌ شبه‌ نشخوار کننده‌ (Pseudoruminant) بشمار میرود و چون‌ میکروفلور دستگاه‌گوارش‌ آن‌ نسبت‌ به‌تغییرات‌ اسمولاریته‌ و PHبسیار حساس‌ است‌ بنابر این‌ تغییر نوع‌ مواد غذائی‌ بایدبه‌ آهستگی‌ وطی‌ مدت‌ ۵ – ۴ روز انجام‌ گیرد و هرگونه‌ تغییر ناگهانی‌ در محتویات‌جیره‌ غذائی‌، بخصوص‌ استفاده‌ از جیره‌های‌ غنی‌از کربوهیدرات‌ می‌تواند با ایجاداختلالات‌ شدید گوارشی‌ سبب‌ مرگ‌ حیوان‌ گردد.

فعالیت بدنی:

خرگوش ها به فعالیت بدنی روزانه و بازی کردن بیرون از قفس نیاز دارند. این عمل به تناسب اندام و سلامت ماندن حیوان کمک می کند. به خاطر داشته باشید که خرگوش ها وسایل را می جوند و به آسانی از سوی سایر حیوانات آسیب می پذیرندبنابراین قبل از آزاد نمودن آنها از قفس از امنیت مکان اطمینان حاصل نمائید. میتوان از اسباب بازی هایی نظیر رول توالت یا جعبه های چوبی برای پریدن حیوان بهره برد.

 طول عمر:

از ۵- ۱۵ سال. بسته به نوع نژاد متغیر است. معمولاً خرگوش های متوسط وبزرگ طول عمر بیشتر دارند.

تولید مثل:

تعیین‌جنسیت‌ در خرگوشهای‌ نابالغ‌ بسیار مشکل‌ بوده‌ و به‌ تجربه‌ نیاز دارد. بنابراین‌در این‌ مورد از دامپزشک‌کمک‌ بگیرید.

خرگوشها در حدود سن‌ ۲۴ – ۱۶ هفتگی‌به‌ بلوغ‌ می‌رسند. نژادهای‌ کوچکتر زودتر ازنژادهای‌ بزرگتر و ماده‌هازودتر ازنرها بالغ‌ می‌شوند. خرگوش‌ ماده‌ سیکل‌ اوستروس‌ منظمی‌ ندارد ولی‌ مرحله‌ پذیرش‌جنسی‌ طولانی‌ و حدود۷-۱۰ روز است‌ .

در صورتیکه‌ جفتگیری‌ انجام‌ نگیردظرف‌ ۱-۲ روز حالت‌ پذیرش‌ از بین‌ رفته‌ و پس‌ از آن‌ حیوان‌مجددا ً وارد مرحله‌پذیرش‌ جنسی‌ می‌گردد.خرگوش‌ ماده‌ای‌ که‌ وارداین‌ مرحله‌ شده‌ است‌ به‌ سایر خرگوشهای‌ ماده‌ داخل‌ قفس‌ اجازه‌ می‌دهد که‌ برپشت‌ وی‌ بجهند که‌ این‌ نشانه‌ در جهت‌ تشخیص‌ حیوان‌ آماده‌ جفتگیری‌ حائز اهمیت‌است‌ .

همانگونه‌ که‌ در مبحث‌ لانه‌ ذکرشد نرها و ماده‌ها باید جدا ازیکدیگر نگهداری‌ شوند و فقط هنگام‌ پذیرش‌ جنسی‌ خرگوش‌ ماده‌ برای‌ مدت‌ حدود۱۰دقیقه‌ در قفس‌ خرگوش‌ نر قرار داده‌ شود.

در صورتیکه‌ جفتگیری‌ منجربه‌ لقاح‌ نگردد، ممکن‌ است‌ آبستنی‌ کاذب‌ (Pseudopregnancy) رخ‌ دهد. دراین‌مرحله‌ حیوان‌ ماده‌ کلیه‌ حالات‌ حیوان‌ آبستن‌ را دارد و حتی‌ پستانها نیزبزرگ‌ می‌شوند ولی‌ این‌ مرحله‌ حداکثر پس‌ ازحدود ۱۸ روز خاتمه‌ می‌یابد. طول‌مدت‌ آبستنی‌ حدود ۳۳ – ۳۰ روز است‌ .

رشد پستانها سریع‌ بوده‌ و طی‌ هفته‌آخر آبستنی‌ صورت‌ می‌گیرد.طی‌روزهای‌ آخر حیوان‌ ماده‌ شروع‌ به‌ ساخت‌ لانه‌ می‌نماید و برای‌ این‌ منظوراقدام‌ به‌ کندن‌ موهای‌ ناحیه‌ شکم‌می‌کند. تعداد بچه‌ها بین‌ ۴-۱۲ و بطور متوسط ۷عدد است‌. بچه‌ها معمولا صبح‌ زود و طی‌ حدود یک‌ ساعت‌ و یاکمتر متولد می‌شوند . طول‌ مدت‌ شیردهی‌ حدود ۴-۶ هفته‌ است ‌.

مادر در طول‌ روز فقط یکبار ومعمولا صبحها به‌بچه‌ها شیر می‌دهد و بقیه‌ ساعات‌ روز لانه‌ بچه‌ها را ترک‌می‌نماید که‌ این‌ مسئله‌ نباید بعنوان‌ عدم‌ پذیرش‌ بچه‌هاتوسط مادر قلمدادشود.

درصورت‌ مرگ‌ مادر و یا هنگامی‌ که‌ مادر قادر به‌ شیردادن‌ بچه‌ها نباشد می‌توان‌آنها را به صورت ‌ دستی‌ تغذیه‌ نمود. جهت‌ تغذیه‌ بچه‌ها شیر با فرمولهای‌ مختلفی‌توصیه‌ شده‌ است‌ که‌ یکی‌ از ساده‌ترین‌فرمولها بشرح‌ زیرمی‌باشد:

شیر گاو ۲۴۰ سی‌سی‌

زرده‌ تخم‌ مرغ‌ ۱ عدد

عسل ‌۵سی‌سی‌

مولتی‌ ویتامین‌ کودکان ‌۵ سی‌سی‌

شیر دادن‌ هر ۱۲ تا ۲۴ ساعت‌انجام‌ می‌گیرد. البته‌ باید در نظر داشت‌ که‌ تغذیه‌ دستی‌ بچه‌ خرگوشهابندرت‌موفقیت‌آمیز بوده‌ و ممکن‌ است‌ با مشکلات‌ و عوارض‌ متعدد گوارشی‌ و تنفسی‌در بچه‌ خرگوشها همراه‌ باشد.

  خرگوش‌ و بهداشت‌ عمومی‌:

هر چندموارد گزارش‌ شده‌ از انتقال‌ بیماریهای‌ خطرناک‌ بین‌ انسان‌ و حیوان‌ درخرگوشهای‌ اهلی‌ و خانگی‌ نادراست‌ با این‌ وجود مهمترین‌ این‌ بیماریها عبارتند ازسالمونلوز، تولارمی‌، هاری‌، عفونتهای‌ قارچی‌ پوست‌ و مو، سل‌ وتوکسوپلاسموز .

جهت‌جلوگیری‌ از بروز بیماری‌ در حیوان‌ و کاهش‌ احتمال‌ انتقال‌ آن‌ به‌ صاحب‌ حیوان‌توصیه‌های‌ زیر بایدمورد توجه‌ قرار گیرد.

–  پس‌ از خرید حیوان‌، جهت‌معاینه‌ و بررسی‌ وضعیت‌ سلامت‌ آن‌ و دریافت‌ راهنمائیهای‌ لازم‌ به‌درمانگاههای‌دامپزشکی‌ مراجعه‌ شود.

– حتی‌الامکان‌ با ساخت‌ جایگاه‌ و لانه‌ مناسب‌، حیوان‌ در خارج‌ از محیط منزل‌ وبه‌ عنوان‌ مثال‌ در حیاط نگهداری‌گردد.

-در صورتیکه‌ حیوان‌ در داخل‌منزل‌ نگهداری‌ می‌شود باید دارای‌ جایگاهی‌ خاص‌ و نسبتا محدود باشد و از رفت‌وآمد آزادانه‌ حیوان‌ در محیط منزل‌ باید جلو گیری‌ شود.

-محل‌ نگهداری‌و لانه‌ حیوان‌ روزانه‌ نظافت‌ گردد.

-از تماس‌ حیوان‌ با حیوانات‌خانگی‌ افراد دیگر و همچنین‌ حیوانات‌ غیرخانگی‌ نظیر گربه‌های‌ ولگرد جلوگیری‌شود .

-نظافت‌ شخصی‌ علی‌الخصوص‌ شستن‌ دستها پس‌ از تماس‌ با حیوان‌ ازاهمیت‌ زیادی‌ برخوردار است‌.

در صورت‌ مشاهده‌ هرگونه‌ تغییر در ظاهر ویا رفتار حیوان‌، جهت‌ بررسی‌ علت‌ آن‌ به‌ درمانگاه‌ دامپزشکی‌ مراجعه‌شود و براساس‌ نظر دامپزشک‌ معالج‌ انجام‌ معاینات‌ دوره‌ای‌ مورد توجه‌ قرارگیرد.

واکسن‌هاری‌ جز در مواردی‌ که‌ حیوان‌ در معرض‌ هاری‌ قرار دارد و یا در مناطقی‌ که‌هاری‌ شایع‌ می‌باشد توصیه‌نمی‌شود و برای‌ پیشگیری‌ از بروز سایر بیماریهای‌متداول‌ در خرگوش‌ نیز تاکنون‌ واکسنی‌ تهیه‌ نشده‌ است‌.

بیماری های شایع در خرگوش

برخی از بیماری هایی که در خرگوش ها، شیوع بیشتری دارند، عبارتند از:

مشکلات دندانی خرگوش ها

خرگوش ها ۲۸ دندان دارند که به آنها کمک می کند غذای خود را خرد کنند. این دندان ها، برخلاف دندان های سگ یا گربه، در طول زندگی خرگوش به طور مداوم رشد می کنند. بدون داشتن وسایل مناسب برای تراشیدن این دندان ها (مانند یونجه، علوفه خشک و چوب سالم) دندان ها می توانند بیش از حد رشد کرده و مانع از غذاخوردن خرگوش شما شوند.

دندان های مولر (دندان های پشت دهان) می توانند رشد کرده و مانع جویدن و بلعیدن شود.  رشد بیش از حد دندانها باعث بی اشتهایی حیوان می شود.

دندان های برش (دندانهای جلویی) بلند شروع به حلقوی شدن در گونه ها یا سایر قسمت های دهان خرگوش می کنند. این وضعیت بسیار دردناک است و می تواند باعث بی اشتهایی شود.

دندان های فرورفته در داخل مخاط لثه می توانند به دلیل ضربه یا بیماری پریودنتال ایجاد شوند و برای خرگوش شما نیز دردناک است. این دندان ها باید کشیده شوند تا از سرایت عفونت از دندان به داخل خون خرگوش شما پیشگیری شود.

تومورهای دستگاه تولید مثل خرگوش

انواع مختلفی از تومور در خرگوش ها وجود دارند که می توانند در قسمت های مختلف بدن خرگوش ها رشد کنند. گاهی اوقات این تومورها می توانند مشکل ساز باشند، اما گاهی ناخوشایند هستند. مهم است که بدانید انواع تومور در خرگوش ها چه قسمت هایی از بدن را مبتلا می نمایند. بنابراین به عنوان صاحب خرگوش می توانید تمام اقدامات لازم را برای ایمن و سالم نگه داشتن خرگوش خانگی خود انجام دهد.

تومور، توده ای است که در بدن خرگوش یا در سطح بدن آن ایجاد می شود. تومورها مجموعه ای از سلول ها هستند که به طور غیر طبیعی رشد می کنند و یک توده ایجاد می نمایند. گاهی اوقات این توده ها حاوی مایع، چربی، سلول های سرطانی، خون و موارد دیگر هستند، اما همیشه بد نیستند.

برخی از تومورها خوش خیم هستند و ممکن است در بدن انتشار پیدا نکنند، در حالی که برخی دیگر بدخیم هستند و به سایر قسمت های بدن گسترش می یابند.

گلوله مو خرگوش

نام علمی این بیماری یک گلوله مو یا trichobezoar است. گلوله های مو باعث انسداد مسیر گوارشی خرگوش شما می شوند، به این معنی که غذا نمی تواند از دستگاه گوارش آنها عبور کند. از آنجا که خرگوش ها قادر به استفراغ نیستند، گلوله های مو در داخل معده خرگوش شما می ماند و بزرگتر می شود. خود خرگوش نیز با هر بار تمیز کردنش موها را می بلعد و این وضعیت به طور بالقوه مستعد انسداد دستگاه گوارش است.

با مسواک زدن و برس کشیدن مرتب موی خرگوش، دادن آب تمیز فراوان در یک کاسه و رژیم غذایی مناسب و ورزش می توانید از ایجاد گلوله های مو جلوگیری کنید. جراحی آخرین، چاره برای خرگوشی که با یک گوی مو دچار انسداد دستگاه گوارشی شده است.

آبسه یکی از شایع ترین بیماری های خرگوش

در حالی که بیماری های دندانی اغلب باعث ایجاد آبسه در خرگوش ها می شود، این توده های چرک ممکن است در سراسر بدن خرگوش دیده شود و آنها را می توان روی اندام ها و همچنین در لایه پوست خرگوش ها یافت که درمان آنها را دشوار می کند. نوع باکتری هایی که معمولاً درون این آبسه ها هستند نیز عاملی است که درمان را دشوار می کند. زیرا برای زنده ماندن به اکسیژن نیاز ندارند و بی هوازی بوده و مقاومت زیادی دارند.

آنتی بیوتیک ها، تخلیه آبسه (در صورت یافتن آن) و داروهای ضد درد همه ممکن است توسط دامپزشک برای خرگوش تجویز شود.

E. Cuniculi در خرگوش

انسفالیتوزونسیس، عفونتی است که می تواند کلیه ها، چشم ها و سیستم عصبی خرگوش ها را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری توسط ارگانیسمی به نام Encephalitozoon cuniculi یا E. cuniculi، یک انگل میکروسپوریدی کوچک ایجاد می‌شود. این انگل‌ها تمایل زیادی به سیستم عصبی، کلیه‌ها و چشم‌های خرگوش دارند، جایی که می‌توانند پخش شوند و مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کنند. 

ایلئوس 

خرگوش ها اغلب به عنوان “روده با خز” نامیده می شوند. زیرا بسیار مستعد ابتلا به ایلئوس هستند که به آن سکون دستگاه گوارش نیز گفته می شود. اگر مشکلی در بدن خرگوش رخ دهد، روده ها به طور معمول اولین مواردی هستند که تحت تأثیر قرار می گیرند.

وقتی روده خرگوش، غذا را از طریق روده بزرگ و در نهایت از راست روده به خارج منتقل می کند، به آن ایلئوس یا استاز دستگاه گوارش می گویند. خرگوش همیشه باید غذا بخورد و مدفوع کند. اما هنگامی که آنها انجام یکی از این کارها یا هر دو کار را متوقف می کنند، باکتری های داخل روده آنها شروع به تولید گاز بیش از حد می کنند. این گاز دردناک است و از تمایل خرگوش بیشتر برای خوردن جلوگیری می کند. از آنجا که خرگوش ها قادر به استفراغ نیستند، صاحبان آنها باید به آنها کمک کنند تا با استفاده از داروها و تحریکات، مواد غذایی و گاز را از بدن خارج کنند.

ایلئوس به عنوان Gas stasis نیز شناخته می شود زیرا هنگامی که پریستالیست یا حرکات طبیعی روده متوقف می شود، رخ می دهد. در ایلئوس غذا در داخل دستگاه گوارش حرکت نمی کند بنابراین گاز ایجاد و مدفوع متوقف می شود. این وضعیت یک مشکل خطرناک و جدی است و نیاز به توجه فوری دارد. زیرا خرگوش ها نمی توانند بیش از ۴۸-۷۲ ساعت با بیماری ایلئوس بدون درمان زنده بمانند. سرم درمانی جهت تامین الکترولیت ها و مواد غذایی ضروری باید بلافاصله انجام شود. برای داروها و تجویز مایعات بالقوه باید با دامپزشک مشورت کنید.

ایلئوس هنگامی اتفاق میفتد که خرگوش خوردن غذا را متوقف می کند و دچار بی اشتهایی می شود. سایر داروها برای مقابله با ایلئوس همراه با تغذیه با سرم و تجویز مایعات نیز ممکن است لازم باشد.

بامبلوت خرگوش

بامبل پا یک مشکل رایج در خرگوش های چاق است. خرگوش هایی که ورزش نمی کنند یا سطح ناصافی برای نشستن و راه رفتن دارند و خرگوش هایی که دوست دارند در جعبه های کثیف بستر یا ملافه های خود بنشینند دچار این مشکل هستند. این وضعیت از نظر علمی تحت عنوان pododermatitis شناخته می شود. برای اصلاح نیاز به آنتی بیوتیک (با تجویز دامپزشک)، داروهای ضد درد( با تجویز دامپزشک)، تمیز کردن مرتب قفس و برنامه های غذایی مناسب و بانداژ دارد. این بیماری بسیار دردناک است و ممکن است خرگوش شما لنگ بزند.

جلوگیری از بیماری های خرگوش کاملاً امکان پذیر نیست. به آنها یک رژیم غذایی سالم بدهید، یک محیط تمیز و دوست داشتنی را فراهم کنید. لمس بدن آنها به همان اندازه نظارت بر رفتار آنها برای هر بیماری مهم است. لمس کردن خرگوش، شما را از هرگونه تغییر در وضعیت بدن حیوان مطلع می کند.

جهت مطالعه مقالات بیشتر به وبسایت و پیج ما سر بزنید.

بهترین کیلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟

کیلینیک دامپزشکی روژان

۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱

قبل از انجام هرگونه اقدام با دامپزشک خود مشورت نمایید؛ادمین و سایت روژان پت هیچگونه مسئولیتی در قبال اقدامات خودسرانه و عواقب ناشی از آن ندارد.