کلینیک دامپزشکی روژان
فیزیولوژی گوارش در خرگوش

فیزیولوژی گوارش در خرگوش

فیزیولوژی گوارش در خرگوش

در این مقاله فیزیولوژی گوارش در خرگوش بررسی خواهد شد:

به ­طور خلاصه باید گفت، خرگوش یک گیاه­ خوار مطلق است که سیستم گوارشش برای خوردن رژیم فیبردار تنظیم شده است. هضم و گوارش در معده و روده کوچک شبیه به جانوران monogastric است و غذایی که به روده خلفی می‌رسد، عمدتاً دربرگیرنده  فیبری است که به آنزیم‌های گوارشی معده و روده کوچک، شکسته نشده است.

خرگوش قادر به جدا کردن تکه‌های فیبر بزرگ از تکه‌های کوچک در روده پروکسیمال است. تکه‌های کوچک و تکه‌های بزرگ هضم ­نشده هم­زمان در جهات مخالف فرستاده می‌شوند. تکه‌های بزرگ فیبر هضم­ نشده به­ صورت دیستال عبور نموده و به شکل گلوله‌های پشکل سفت دفع می‌شوند.

تکه‌های فیبری کوچک در جهت معکوس به میان­روده فرستاده شده و تحت تخمیر باکتریایی قرار می‌گیرند. تخمیر باکتریایی در میان­روده، اسیدهای چرب سبکی را که به­صورت یک منبع انرژی جذب شده‌اند، آزاد می‌کند. نتیجه تخمیر باکتریایی درون میان­روده یک ژله کامل حاوی اسید آمینه، ویتامین، آنزیم‌ها، میکرو ارگانیسم‌ها و اسیدهای چرب سبک است.

روده خرگوش عملکردی دوگانه دارد

بخش عمده­ای از روز، روده مواد خورده­شده را تفکیک و تجزیه می‌کند و هم­زمان به­صورت تکه‌های غیر قابل هضم به مقعد و تکه‌های تخمیرپذیر را به میان­روده ارسال می‌کند. جنبش روده پروکسیمال به­ طور دوره­ای کاملاً تغییر می‌کند و محتویات caecal خمیری در امتداد روده هدایت می‌شوند تا به­ صورت گلوله‌های پشکل نرم یا کائکوتروف­ها درآیند. تولید کائکوتروف از ریتم روزانه پیروی می‌کند.

بسیاری از خرگوش‌ها، پشکل‌های نرم را در طول صبح  و عصر و تقریباً ۴ ساعت پس از تغذیه تولید می‌کنند. این کائکوتروف­ها دوباره مستقیماً از مقعد خورده می‌شوند تا در معده و روده کوچک به­صورت منبع اضافی مواد مغذی خرگوش، جذب شوند. ماهیت محتویات روده، فعالیت عضلانی، زمان انتقال و تبادل آب و الکترولیت‌ها بر اساس نوع پشکل عبوری از روده تغییر می‌کند؛ بنابراین گوارش و تحرک روده  یا در “مرحله پشکل‌های سفت” یا “مرحله پشکل‌های نرم” وجود دارد.

میزان مواد خورده ­شده و گاز در بخش‌های مختلف دستگاه گوارش بر اساس مرحله دفع، تغییر می‌کند. اندازه و شکل میان­روده نیز از ریتم روزانه پیروی می‌کند و یک موضوع مهم در خلال لمس شکم یا رادیوگرافی خرگوش است.

انواع سندرم گوارشی در خرگوش ها:

اسهال در سایر گونه‌ها

از طریق تخلیه مکرر پشکل‌های آبی بروز می‌یابد (بلود و استیدرت، ۱۹۹۹). خرگوش‌ها دو نوع پشکل تولید می‌کنند، پشکل سفت و کائکوتروف. کائکوتروف­ها، نرمال نرم و منسجم‌اند و معمولاً با اسهال اشتباه گرفته می‌شوند. ماهیت و تکرار این دو نوع پشکل ملاحظات مهمی هستند. در برخی شرایط، تولید mucus اضافی وجود دارد که ممکن است با اسهال اشتباه گرفته شوند.

بیماری اکتسابی دندان در خرگوش‌های خانگی
ادامه مطلب

تفکیک مواد خورده­ شده در روده پروکسیمال از طریق ترکیب آناتومی عملکردی و تحرک روده­ای انجام می‌شود. Sacculations در دیواره روده پروکسیمال (haustra) تکه‌های کوچک را حبس می‌کند ولی تکه‌های بزرگ درون لوله جمع می‌شوند. فعالیت Haustral باعث هدایت تکه‌های کوچک به سمت میان­روده می‌شود ولی فعالیت segmental، تکه‌های بزرگ را به سمت مقعد هدایت می‌کند.

Lagomorphs ها بخش عضلانی ویژه و سازگارشده­ای از روده به نام fusus coli دارند که حاوی تعداد زیادی غدد موکوس است. fusus coli به­صورت pacemaker برای تحرک روده عمل می‌کند و بسیار عروقی و عصبی است و نه­تنها از طریق سیستم عصبی آناتومیک کنترل می‌شود بلکه در معرض اثرات metabolites و هورمون‌هایی همچون آلدسترون و پروستاگلاندین قرار دارد. در خلال دفع کائکوتروف­ها، فعالیت haustral متوقف شده و مواد caecal به­کندی در امتداد روده بزرگ حرکت می‌کند. محتویات fusus coli به­صورت گلوله‌هایی شکل می‌گیرند که در موکوس کپسوله شده‌اند. زمان انتقال پشکل‌های نرم از طریق روده ۱.۵ تا ۲.۵ برابر سریع‌تر از پشکل‌های سفت است (فیورامونتی و راکسبوش، ۱۹۷۶). 

در میان­ روده

اکوسیستم پیچیده­ای از میکروفلورای تغذیه­ شده با آب و مواد مغذی وجود دارد که از روده کوچک و از طریق روده پروکسیمال می‌رسند. در طول فرآیند ترکیب و تجزیه آب ترشح می‌شود و به همراه تکه‌های کوچک به میان­روده فرستاده می‌شود.

آب از میان­روده و از دیواره caecal جذب گردش خون می‌شود. زمان احتباس مواد جذب­شده درون میان­روده متأثر از حرکت caecocolonic و ماهیت مواد مغذی است که به آن می‌رسد. شرایط درون میان­روده متأثر از نوع و میزان مواد مغذی است که میکروفلورا و فرآورده‌های تخمیر باکتریایی را تأمین می‌کند. توازن میکرو ارگانیسم‌ها در میان­روده اهمیت زیادی برای سلامت حیوان دارد. میکروفلرورای سالم، مواد غذایی را به­طور مؤثر جذب می‌کند. هر عاملی که تعادل میکروفلورای caecal را مختل کند، به­طور بالقوه منجر به تکثیر باکتری پاتوژن و بیماری می‌شود.

در این مقاله فیزیولوژی گوارش در خرگوش بررسی شد.

وبسایت و اینستاگرام ما را دنبال نمایید

به روز ترین کلینیک دامپزشکی تهران، کلینیک دامپزشکی روژان

۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱

طب خرگوش

نویسنده:پروفسور مولی وارگا

مترجم:آقای دکتر احمدرضا الهیار ترکمن

قبل از انجام هرگونه اقدام با دامپزشک خود مشورت نمایید؛ادمین و سایت روژان پت هیچگونه مسئولیتی در قبال اقدامات خودسرانه و عواقب ناشی از آن ندارد.