زخم  pododermatitis خرگوش

زخم  pododermatitis

” pododermatitisزخم” اصطلاحی است که برای توصیف نواحی عفونی و زخم­شده پوست دم tarsus و کف پا و گاهی اوقات برای metacarpus خرگوش‌ها به کار می‌رود.  معمولاً اصطلاح “sore hocks” نیز به کار می‌رود. این اصطلاح همیشه صحیح نیست زیرا بیماری همیشه التهاب­آور نبوده و گاهی اوقات ممکن است forefeet را متأثر کند. بافت مردگی ناحیه کف پا اصطلاح دقیق­تری است که سبب­شناسی بیان­شده را نشان می‌دهد. بسیاری از نویسندگان اصطلاح را به “pododermatitis” تغییر داده‌اند. این وضعیت اساساً یک زخم دردناک است (برگدال و دیسکو، ۱۹۹۴). زخم‌های فشردگی در نواحی کانونی روی برجستگی‌های استخوان ایجاد می‌شوند. فشار، نیروی برشی، سایش و رطوبت عوامل زمینه­ای در ایجاد زخم‌های بستر در افراد  بوده و علل اصلی pododermatitis زخم در خرگوش‌ها هستند.

Pododermatatis زخم در خرگوش‌ها یک بیماری جدی و دردناک است که پیشروی می‌کند و درمان پس از عفونت، دشوار خواهد بود. زخم ممکن است مکرراً خونریزی کند و منجر به آنمی شود.  امکان وقوع مرگ ناشی از septicaemia یا بی­اشتهایی ناشی از درد وجود دارد. pododermatitis درد به pasteurellosis اولیه یا نواقص conformational مرتبط هستند (هاگو و همکاران، ۱۹۸۷). در سال‌های اخیر، این وضعیت بیش­ازپیش به­صورت بیماری ثانویه و به دلیل برخی دیگر از مشکلات جسمی، conformational یا پرورشی تشخیص داده شده است. گونه‌های بزرگی که در قفس‌های سیم­دار نگهداری می‌شوند، مستعد این بیماری بوده و مشکلات بسیار بزرگی را در ارتباط با سلامت خرگوش‌های پرورشی بروز داده‌اند (دریسچر و اسکلندر-بوبیز، ۱۹۹۳). خرگوش‌های خانگی نیز مستعد این بیماری هستند.

عوامل پیش زمینه­ای pododermatitis زخم در خرگوش‌ها

خرگوش‌ها footpads ندارند و پوستشان  خیلی نازک است. زمانی که آن‌ها جست­و­خیز می‌کنند، روی پنجه‌ها راه می‌روند. در خرگوش­های سالم، حین جنبیدن وزن روی پنجه‌ها و به­ویژه پاهای عقبی قرار می‌گیرد. در حالت استراحت، بخش عمده وزن خرگوش بین پنجه‌های عقبی و کف پای metatarsus تقسیم می‌شود. این ناحیه به­طور نرمال با خز ضخیم محافظت می‌شود. پوست این ناحیه به بافت‌های زیرین چسبیده و پوست tarsometatarsal را تشکیل می‌دهد. فلکسور سطحی تاندون دائماً کشش می‌یابد، به­طوری­که خرگوش به­ راحتی جست­و­خیز می‌کند. نوع بستری که خرگوش در آن لانه دارد، توزیع وزن را میان پهنه پا و پنجه توزیع می‌کند. خرگوش برای زندگی در بستر زمین  تکامل یافته و می‌تواند چنگال‌ها را روی زمین محکم کند. کفپوش­ های سیمی امکان قدم زدن یا استراحت خرگوش روی پنجه‌ها را نمی‌دهد؛ بنابراین کل وزن توسط زانو یا پهنه پا تحمل می­شود.

کفپوش­های سفت مانند وینیل یا بتونی امکان چنگ زدن به پوست را نداده و باز هم بخش عمده­ای از وزن توسط پهنه پا تحمل می‌شود. کفپوش سایشی مانند فرش، زمینه را برای pododermatitis زخم فراهم می‌کند زیرا  نیروهای برشی و مالشی را روی پوست افزایش می‌دهد. محدودیت زیاد، عدم تحرک و ورزش، چاقی، بارداری و پیکربندی ضعیف همگی توزیع وزن روی پاهای عقبی را متأثر می‌سازند. Pododermatitis زخم در خرگوش‌های تجاری محبوس­شده‌ در قفس‌های مشبک، ­شایع­تر از خرگوش‌های خانگی­ای است که امکان جهش را دارند و در رختخواب علوفه­ای می‌خوابند.

در ادامه:

خرگوش‌های خانگی که در خانه‌های دارای فرش خشن و سفت نگهداری می‌شوند، نسبت به خرگوش‌هایی که بخش عمده­ای از زمان را در علفزارها می­گذارنند، حساس­تر هستند. چمنزارها نرم­تر بوده و نسبت به فرش، کاشی‌های سرامیکی یا کفپوش فلزی، راحت­تر هستند. گونه‌های خاصی مانند رکس که موهای محافظتی ندارند، موهای کم­پشتی روی پهنه پا دارند و محافظت کمی ایجاد می‌کنند. کوتاه کردن موی زانو در آنقوره‌های دارای خز پرپشت  نیز مستعد زخم pododermatitis است (ریاردسون، ۲۰۰۰).  گونه‌های بزرگ و خرگوش‌هایی که اضافه­وزن دارند، حساس­تر هستند. بسیاری از پرورش­دهندگان خرگوش معتقدند که ” sore hocks” یک بیماری ارثی است. Bare pads یک نقص در حیوانات است و پوست شکسته ­شده سلب صلاحیت می‌شود (ساندفورد، ۱۹۹۶). 

علاوه بر نقش بافت خز، پیکربندی جانور و توزیع وزن روی کف پا و زانو نیز در پیشرفت بیماری مؤثر است. خرگوش‌هایی که روی پاهای عقبی‌شان می‌نشینند، تقریباً آن‌ها را به جلو می‌کشند، به­طوری­که وزن به­طور نامتعادل روی زانو می‌افتد. بیماری جسمی مانند spondylosis، روش توزیع وزن خرگوش‌ها و میزان فعالیت آن‌ها را کاهش می‌دهد. افت احساس و خمیدگی طویل­مانند می‌تواند موجب زخم pododermatitis شود. خرگوش‌های عصبی که مکرراً پا بر زمین می‌کوبند، معروف به ایجاد sore hocks هستند. رختخواب مرطوب و آلودگی دائم پشکلی، ریسک عفونت باکتریایی را افزایش می‌دهد. در مراحل بعدی، این بیماری دردناک شده و مانع چرخیدن خرگوش در اطراف می‌شود و بیماری را وخیم­تر می‌نماید.

ادامه نکات:

درنهایت، osteomyelitis و عفونت ساختارهای synovial مفصل زانو موجب جابجایی تاندون فلکسور سطحی شده و خرگوش دیگر قادر به ایستادن روی پنجه نیست و دائماً باید روی زانوهایش بنشیند. جانوران مبتلا فلج شده و تمایل به بی­حرکتی دارند که این امر فشار روی پوست برجستگی‌های استخوان زانو را افزایش داده و وضعیت را وخیم­تر می‌کند. pododermatitis زخم یک دایره خطرناک است و موجب درد و ناتوانی شده و موجب بیماری می‌شوند. زخم‌های Decubital ممکن است در حیوانات ازکارافتاده ایجاد شوند و زخم pododermatitis یک نوع ازکارافتادگی است.

Pathogenesis مربوط به pododermatitis

ایجاد زخم‌های سنگین در سایر گونه‌ها نیز مستند شده و همانند خرگوش‌ها است. تغییر پاتولوژیک اولیه نیز در زخم‌های فشرده شامل کم­خونی موضعی و بافت مردگی بافت‌های نرم است که بین برجستگی استخوان و سطحی که حیوان در حال استراحت است،  فشرده شده است. میزان و شدت زخم با میزان انسداد عروقی همبسته است. تغییرات بیوشیمیایی که در پوست ischaemic رخ می‌دهند، به بافت مردگی کمک می‌نمایند. Reperfusion متناوب پوست ایسکیمی موجب آزادسازی رادیکال‌های عاری از اکسیژن شده که به endothelium آسیب می­زند و موجب ترمبوز عروقی و بافت مردگی بیشتر پوستی می‌شود (سوایم و همکاران، ۱۹۹۶).

• ناحیه پوستی روی نقطه زانوی خرگوش‌ها مستعد بافت مردگی فشرده است. ناحیه کوچک پوست بدون مو در خرگوش‌های خانگی بالغ یافت می‌شود ولی با خز پنهان شده است؛
• زخم‌های فشرده ممکن است در پوست نازک روی برجستگی استخوان قوزک میانی (به ­ویژه در خرگوش‌هایی همچون رکس که فاقد  موهای محافظتی هستند) رخ دهد؛
• درنهایت ممکن است زخم‌ها پیشروی کرده و زخم‌های decubital پوستی را در این ناحیه یا در نقطه زانو ایجاد کنند.

در این مقاله همه چیز در خصوص زخم  pododermatitis خرگوش بررسی شد.

جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما مراجعه کنید.

تذکر مهم : این مطلب برگرفته از کتاب طب خرگوش است.

بهترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟

کلینیک دامپزشکی روژان

۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳