مرغدانی (Aviary)
پرورش مرغ:
عملی است که با آن پرندگان را در محدودههای یک مرغدانی برای سرگرمی، نمایش، پژوهش، محافظت یا اهداف درآمدی اسیر میکنند. این کار یک سرگرمی شایع در دنیاست. و با عملیات مختلف از مرغدانی کوچک حیات خلوت گرفته تا عملیات تجاری بزرگ که پرندگان را برای ارائه به بازار حیوانات خانگی یا سایر علاقمندان انجام میگیرد.
متاسفانه درگیری دامپزشک در پرورش پرندگان غالباً محدود به تجویز دارو و تشخیص و درمان بیماری در دسته پرندگان میگردد. پرورش دهندگان شاید از توصیههای دام پزشکان اطلاع پیدا نکنند و به ندرت به دنبال مشاوره گرفتن از آنها یا تعامل برای مدیریت پیشگیری و درمان بروند.
پرورش دهندگان به تنهایی مقصر این اتفاقات نیستند و دام پزشکان باید مسئولیت آموزش ندادن در مورد نحوه استفاده از داروهای پیشگیری کننده را بپذیرند. هر دو طرف باید نسبت به ارتقای مدیریت بهتر مجموعه پرورشی و سلامت پرندگان درون مجموعه گام بردارند.
عمومی
قوانین و مقررات انجمن محلی، معمولاً تصریح میکنند که ساختار حیات خلوتی همچون مرغدانی کجا باید ساخته شود و تا چه اندازه باید بزرگ باشد. با اینکه دغدغه آشکار دامپزشکی در این مورد وجود ندارد ولی این امر بر پیشنهادات مبنی بر تغییرات و توسعه را میتواند متأثر سازد. همچنین، ملاحظه دیگری که باید در نظر گرفته شود، میزان زمینی است که در دسترس است.
در حالت ایده آل، قسمت باز مرغدانی ها، خانههای ییلاقی و کبوترخانه ها در مقابل خط استوا قرار بگیرد یعنی نیمکره جنوبی باید در شمال و در نیمکره شمالی در جنوب قرار بگیرد.
این امر حداکثر قرار گرفتن در معرض مستقیم نور خورشید در طول روز است که به خشک نگه داشتن محفظهها و دادن امکان درگیری پرنده در فعالیتهای نرمال طول روز را میدهد. قسمت بسته مرغدانی ها، باید به سمت آب و هوای معمول باشد که بتوان از باد و باران در امان بود.
طراحی و ساخت محوطه
چارچوب مرغدانی:
میتواند چوبی، فلزی یا سازه پلی ویلن کلرید (PVC) باشد. با اینکه چوب، ارزانترین و آسانترین مورد برای انجام این کار است ولی چندین عیب دارد:
پرندگان آن را میجوند و معمولاً با نگهدارنده هایی که ممکن است سمی باشند، ساخته میگردند؛ آنها ضدعفونی نمیشوند و انگلهای خارجی مانند کنه قرمز (Dermanyssus spp.) را ممکن است در خود جای دهند. چارچوبهای فلزی به تکنیکهای تخصصی برای ساختن نیاز دارند ولی چارچوبهای PVC سبک وزن بوده و در معرض حرکات ناخواسته قرار نمیگیرند.
برای سیم پیچی مرغدانی چندین پیش نیاز وجود دارد:
سیم باید به حد کافی محکم باشد تا در برابر جویدن گونههای محصور دوام بیاورد؛ سیم باید به اندازه ای کوچک باشد تا از ورود پرندگان وحشی به درون محوطه جلوگیری کند؛
سیم باید ضد زنگ باشد اما نه خیلی شدید یا گالوانیزه ضعیف، که تهدید سمی برای پرندگان باشد. باید دید سراسری داشته باشد (این امر با رنگ آمیزی به رنگ مشکی امکان پذیر است و رنگ نقره ای باعث انعکاس نور به چشمهای بیننده میگردد).
روزنههای مشبک و ضخامت سیم برای اندازههای مختلف پرندگان را ارائه نموده است.
سقف مرغدانی کامل یا جزئی است به عبارت دیگر سقف، یا کل طول مرغدانی را پوشیده است و یا بخشی از آن پوشیده شده و مابقیاش سیم است.
طراحی دوم:
امکان رسیدن نور خورشید یا قطرات باران به داخل محوطه شده و تأثیر طبیعی تری ایجاد میکند ولی معایبی از جمله حمله گربهها، پرندگان وحشی و راسوها را دارد.
برخی از پرورش دهندگان ایوان سیم پیچی شده کوچک یا زمینی دارند که پرندگان امکان دویدن داشته باشند و برای حفظ از تهدیدهای فوق آن را پوشیده نمودهاند. پرندگان بسته به سقف مرغدانی میتوانند به صورت کامل پرواز نموده یا به حالت تعلیق درآیند. لانههای کامل، سقفهای محکم دارند ولی لانههای معلق سقفهای سیمی دارند
. سقفهای خاکی ارزان قیمت هستند ولی:
امکان تمیز کردن ندارند و موش و راسو و مارها به راحتی وارد آن میشوند. بتن گران و مستحکم است (مرغدانی قابل حرکت نیست) ولی به راحتی تمیز و نگهداری میشود. شن و ماسه را میتوان بین خاک و بتن استفاده نمود.
اینها باید مرتباً جمع اوری گردند تا به طور گردشی استفاده شده و هر چند ماه جایگزین گردند. دغدغههای بهداشتی برای غنی سازی محیط بایذ مد نظر قرار گیرند. برخی پرندگان به ویژه گونههای استرالیایی تمایل به کاوش زمین برای غذا دارند و این یک مزیت مهم فیزیولوژیکی برای آنها میباشد. با اینکه مرغدانی های معلق به راحتی تمیز میشوند ولی رواج کمتری به ویژه برای گونههای بزرگتر دارند زیرا تأثیر آنها بر سلامت فیزیولوژیکی پرندگان آشکارتر است.
صرف نظر از طراحی مرغدانی، در برخی مراحل، یک فرد باید بتواند جهت پاک سازی، احیای پرنده، بررسی جعبههای لانه و مواردی از این قبیل وارد آن شود. این یعنی باز کردن یک در و فراهم کردن مسیر فرار برای پرنده.
اینکه به پرنده محصور امکان فرار داد، اصلاً ایده خوبی نیست:
نه تنها مهارتهای کافی برای بقا وجود ندارد بلکه باعث بیماری شده و ممکن است برای پرندگان ویران گر باشد. این موضوع از لحاظ مالی نیز میتواند فاجعه بار باشد چرا که برخی پرندگان ارزشمند بوده و به همین دلیل پرورش دهندگان مسئول، معمولاً دارای ایوان ایمن یا پیاده رو متصل به مرغدانی هستند. به طوری که همیشه امکان بستن در بین پرندگان و دنیای بیرون وجود دار.
تجهیزات مرغدانی
تشویق پرندگان مرغدانی به ورزش، اهمیت زیادی دارد. برای این منظور، نباید نشیمن گاههای زیادی فراهم کرد طوری که پرنده نیاز به پرواز را احساس نکند. این امر با قرار دادن یک جایگاه در هر مرغدانی یا اجرای یک جایگاه در امتداد دیوار میسر میشود.
مکان مرغدانی:
همانند قفس پرندگان خانگی نباید بالای ظروف غذا یا آب باشد بلکه باید این ظروف در اندازههای مناسب تهیه شوند. شاخههای طبیعی غیر سمی برای این کار ایده آل هستند. طراحی مکانهای لانه ای بین گونههای مختلف متفاوت است؛ قناری، فنچ و کبوترها لانه باز را ترجیح میدهند ولی طوطیها گودال عمیق را دوست دارند.
پرورش دهندگان با طراحیهای زیادی از جعبههای لانه ای مانند قالبهای A، L شکل Z شکل، جعبههای عمودی و افقی این کار را انجام میدهند. طرح مورد نظر بین گونههای مختلف، و افراد متفاوت است. و بنابراین یک راهکار دقیق برای پرندگان انتخاب طراحیهای جعبه لانه ای است که به آنها امکان انتخاب جعبه مرجح را میدهد (سایر جعبهها میتوانند حذف شوند).
نمونه ای از جعبه لانه ای افقی که برای طوطی دم بلند مناسب است
جعبههای لانه ای باید طوری موقعیت یابی شوند که پرنده به صورت ایمن و آزاد وارد و خارج شود. نکته مهم این که تابش نور مستقیم خورشید به درون سوراخ باعث عدم استفاده پرنده از آنها میشود و یک سرپناه که ایجاد حریم خصوصی نماید، بر این مسئله غلبه میکند. این کار با قرار دادن یک پارتیشن در جلوی جعبه لانه ای میسر میشود. جعبههای لانه ای در طول زمستان باید جدا شده و پاکسازی گردند و تهیه باز برای آنها انجام شود. این کار از آلودگی قارچی به ویژه هاگهای آسپرژیلوس که باعث ذات الریه در پرندگان بالغ و جوجهها میشود، جلوگیری میکند یا آنها را به حداقل میرساند.
وبسایت و اینستاگرام ما را دنبال نمایید
به روز ترین کلینیک دامپزشکی تهران، کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱