تفسیر نتایج خون شناسی در خرگوش-گلبول‌های سفید خون

تفسیر نتایج خون شناسی در خرگوش-گلبول‌های سفید خون

در این مقاله تفسیر نتایج خون شناسی در خرگوش-گلبول‌های سفید خون بررسی خواهد شد:

تعداد کل گلبول‌های سفید خون

نوسان روزانه نرمالی در تعداد کل گلبول‌های سفید خون وجود دارد و کمترین تعداد این گلبول‌ها در اواخر عصر و شب هنگام است (فوکس و لیرد، ۱۹۷۰). تعداد گلبول‌های سفید خون با سن نیز تغییر می‌کند (جین، ۱۹۸۶). این گلبول‌ها در خرگوش‌های جوان تقریباً سه­ماهه و خرگوش‌های بالغ ۱ ساله بالاتر است. اولین پیک در تعداد لکوسیت ناشی از افزایش تعداد لنفوسیت‌هاست.

دومین پیک ناشی از افزایش تعداد نوتروفیل­ها است. در سایر گونه‌ها، افزایش گلبول‌های سفید خون در واکنش به عفونت باکتریایی یا واکنش به کورتیکواستروئیدهای درون­زادی یا برون­زادی مشاهده شده‌ است. خرگوش‌ها پس از چالش عفونی حاد یا تزریق درون­عضله­ای استات کورتیزون، leucocytosis خاصی را نشان نمی‌دهند (توث و جانری، ۱۹۹۰).

اگر تعداد کل گلبول‌های سفید خون افزایش یافته باشد، باید تأیید شود و اگر سازگار بود باید معنادار فرض شود چراکه احتمالاً یک فرآیند بیماری رخ داده است. در دو پژوهشی که توسط توث و کاریوگر (۱۹۸۸، ۱۹۸۹) در مورد عفونت‌های آزمایشی کنترل­شده با توجه به S. aureus، استرپتوکوکوس pyogenes، E. coli و Candida albicans ناشی از تب صورت گرفت، مشخص شد که غلظت کورتیزول پلاسما، neutrophilia و لنفوپنی افزایش یافته ولی افزایش چشمگیری در تعداد کل گلبول‌های سفید صورت نگرفته است. میزان گلبول‌های سفید ممکن است در خرگوش‌هایی که از لنفوساکروما رنج می‌برند، بالا باشد (مک لوگلین و فیش، ۱۹۹۴). تعداد گلبول‌های سفید در خرگوش‌های مبتلا به بیماری مزمن پایین است (هینتون و همکاران، ۱۹۸۲).

تعداد گلبول‌های سفید متمایزکننده

با اینکه تعداد کل گلبول‌های سفید خرگوش‌ها به­ندرت با بیماری تغییر می‌کند ولی میزان گلبول‌های سفید متمایزکننده ممکن است به دلیل توزیع مجدد گلبول‌های سفید خونی، تغییراتی داشته باشند. یک ویژگی مشترک بسیاری از بیماری‌های خرگوش، تغییر نسبت نوتروفیل­ها به لنفوسیت و کاهش سلولیت خون است (هینتون و همکاران، ۱۹۸۲). نسبت نوتروفیل ها: لنفوسیت به­صورت روشی برای پیش­بینی نرمال یا غیر نرمال بودن خرگوش بیان شده است (مک لاقلین و فیش، ۱۹۹۴). جین (۱۹۸۶)، تغییر فیزیولوژیکی نسبت نوتروفیل: لنفوسیت را بر اساس سن خرگوش توصیف کرده است. این نسبت از ۳۳:۶۰ در ماه دوم به ۴۵:۴۵ در یک سالگی تغییر می‌کند. استرس و افزایش سطوح کورتیزول و نیز بیماری ممکن است این نسبت را متأثر سازند.

اثر استرس بر گلبول‌های سفید متمایزکننده

استرس تعداد گلبول‌های سفید متمایزکننده را در همه گونه‌ها تغییر می‌دهد. خرگوش‌ها به­ویژه در برابر اثرات استرس آسیب­پذیر هستند. مسافرت ماشینی برای جراحی، دوره انتظار در کنار عوعو سگ یا هیجان دستکاری امکان دارد در تصویر خون منعکس شوند. آدرنالین و کورتیزول، روی توزیع لنفوسیت‌ها در کل بدن اثرگذارند. تزریق آدرنالین برون­زادی در خرگوش‌ها موجب توزیع مجدد لنفوسیت‌ها از طحال و مغز استخوان به خون سطحی، شش‌ها و کبد می‌شود (تافت و همکاران، ۱۹۹۲ الف).

برعکس، تزریق کورتیکواستروئید برون­زادی موجب توزیع مجدد لنفوسیت‌ها از خون سطحی (سطح پوست) مغز استخوان و طحال به بافت لنفاوی در خرگوش‌ها می‌شود (تافت و همکاران، ۱۹۹۲ ب). دوره‌های طولانی­مدت استرس موجب نوتروفیلی و لنفوپنی می‌شود. تغییرات مشخص در توزیع گلبول سفید به همراه نوتروفیلی و لنفوپنی نسبی در بررسی سطوح کورتیزول و haemograms خرگوش‌ها پس از حمل و نقل هوایی یا واگنی وجود دارد.

تغییرات توزیع گلبول سفید ۲۴ تا ۴۸ ساعت طول می‌کشد و با افزایش سطوح کورتیزول همراه است (توث و جونری، ۱۹۹۰). بیماری، استرس­زا است و همچنین اثر مستقیمی بر تولید و توزیع گلبول‌های سفید دارد. خرگوش‌های مبتلا به عفونت‌های آزمایشگاهی در مقایسه با خرگوش‌های کنترلی که به­طور دقیق با روش یکسان بررسی و نمونه­برداری شده اما با کشت گرمازدایی تلقیح می‌شوند، علائم نوتروفیلی و لنفوپنی را نشان داده‌اند (توث و کریوگر، ۱۹۸۹).

خرگوش‌هایی که با کشت گرمازدایی تلقیح شده‌اند، همانند آن‌هایی که با کشت زنده تلقیح می­شوند، تجربه یکسانی از افزایش غلظت کورتیزول پلاسما ندارند که این امر بیانگر آغاز واکنش استرس از طریق بیماری است و نه نگهداری؛ بنابراین اثرات استرس­زای ناشی از مسافرت ماشینی طولانی­مدت برای جراحی یا گذراندن در کنار عوعو سگ به احتمال زیاد نسبت نوتروفیل: لنفوسیت را نسبت به واکنش هیجانی گرفتن خون بیشتر متأثر می‌سازد.

نوتروفیل­ها

عملکرد نوتروفیل­ها در درجه اول به­صورت بیگانه­خواری است و در وضعیت‌های عفونی و التهاب اهمیت پیدا می‌کند. معمولاً نوتروفیل­های خرگوش در مقالات «هتروفیل­ها» نامیده می‌شوند و این به دلیل خصوصیات لکه­دار شدن گرانول‌های سیتوپلاسمی است و نه تفاوت عملکرد. در سایر گونه‌ها، نوتروفیلی در واکنش به التهاب و آماس (به­ویژه عفونت باکتریایی) رخ می‌دهد. افزایش تعداد نوتروفیل­ها در گردش، موجب بالا رفتن تعداد کل گلبول‌های سفید خون می‌شود. این واکنش در خرگوش‌ها قابل­ملاحظه نیست ولی بااین­حال، تغییر در توزیع گلبول‌های سفید ممکن است در واکنش به آلودگی از طریق نسبت نوتروفیلی و لنفوپنی و نه تغییر تعداد کل گلبول‌های سفید، رخ دهد (توث و کریگیر، ۱۹۸۹). نوتروفیلی کامل با افزایش کورتیزول پلاسما همراه است و نیز ممکن است با استرس مرتبط باشد (توث و جونری، ۱۹۹۰).

لنفوسیت‌ها

لنفوسیت‌ها در واکنش‌های ایمنی­شناسی دخیل هستند و در سراسر بدن و بافت‌های مختلف ازجمله خون، مغز استخوان، غدد لنفاوی، طحال و بافت لنفاوی متصل به روده توزیع شده‌اند. تعداد لنفوسیت‌ها در خون نشان­دهنده توازن میان ورود و خروج گلبول‌ها به گردش خون است و الزاماً نشان­دهنده تغییر در lymphopoiesis نخواهد بود. افزایش سطوح کورتیزول، لنفوپنی و افزایش آدرنالین، lymphocytosis را به دنبال دارد (تافت و همکاران، ۱۹۹۲ الف، ب). لنفوپنی در خرگوش‌ها، ویژگی تنوع بیماری‌های بالینی ازجمله بیماری vestibular، فشردگی روده و آبسه­سازی است (هینتون و همکاران، ۱۹۸۲). لنفوپنی نشان­داری به­ عنوان ویژگی میزان گلبول‌های سفید متمایزکننده خرگوش‌های خانگی (به­ویژه آن‌هایی که از بیماری دندان رنج می‌برند) گزارش شده است (هرکورت-براون و بیکر، ۲۰۰۱). لنفوما، غده نسبتاً شایعی در خرگوش‌هاست و ممکن است لنفوسیت‌های ناهمگون در خون سطحی برخی از این خرگوش‌های بیمار یافت شوند. این لنفوسیت‌ها به افزایش تعداد کل گلبول سفید در برخی موارد کمک می‌کنند.

ائوزینوفیل­ها

عملکرد اصلی ائوزینوفیل­ها سم­زدایی از طریق غیرفعال­سازی هیستامین و یا مواد سمی هیستامین­مانند است. ائوزینوفیل­ها در واکنش آلرژی مهم و قادر به بیگانه­خواری هستند (کر، ۱۹۸۹). Eosinophilia مزمن ممکن است در بیماری‌های بافتی که حاوی تعداد زیادی سلول‌های توده­ای مانند توده‌های پوستی، روده­ای، دستگاه معده­ای-روده­ای و رحمی است، باشد. ممکن است با انگل­زدگی (به­ویژه زمانی که انگل‌ها از طریق بافت کوچ می‌کنند) مرتبط باشد. Eosinophilia خفیف با انگل زیستی کرم روده مزمن در خرگوش‌ها مرتبط است (گوپا و تریویدی، ۱۹۸۱)؛ با­این­حال، بارهای سنگین کرمی در خرگوش‌های خانگی نادر است. به نظر نمی‌رسد Encephalitozoonosis موجب eosinophilia شود. افزایش اندک تا متوسط در تعداد ائوزینوفیل ممکن است پس از احیاء زخم تروماتیک در خرگوش‌ها مشاهده شود (فوجی، ۲۰۰۰). البته امکان دارد eosinopenia در سایر گونه‌ها یافته‌های قابل­توجهی داشته باشد و تعداد پایین ائوزینوفیل یا صفر بودن آن‌ها در خرگوش‌ها غیر معمول نیست.

بازوفیل­ها

بازوفیل­ها مشابه نوتروفیل­ها هستند ولی گرانول‌های سیتوپلاسمی آبی تیره دارند. با اینکه بازوفیل­ها در فیلم‌های خون گونه‌هایی همچون سگ نادر هستند ولی معمولاً در خون خرگوش دیده می‌شوند (کر، ۱۹۸۹). تعداد بازوفیل به اندازه ۳۰ درصد در حیوانات نرمال گزارش شده است (بنسون و پول-مارفی، ۱۹۹۹).

مونوسیت ها

Monocytosis در برخی گونه‌ها با بیماری مزمن به­ویژه بیماری التهابی مزمن همراه است. در خرگوش‌ها، افزایش تعداد مونوسیت ممکن است با عفونت باکتریایی مزمن مرتبط باشد. هینتون و هکاران (۱۹۸۲) افزایش مونوسیت در خرگوش‌ها را با آبسه‌های زیرپوستی، آماس پستان و “labyrinthitis” مرتبط دانسته‌اند. با­این­حال، تعداد مونوسیت در مرجع آزمایشگاهی نشان­دهنده عدم وجود عفونت مزمن نیست. خرگوش‌های مبتلا به osteomyelitis مزمن ناشی از بیماری دندان ممکن است تعدادی مونوسیت در محدوده مرجع آزمایشگاهی داشته باشند (هارکورت-براون، داده‌های منتشرنشده).

در این مقاله تفسیر نتایج خون شناسی در خرگوش-گلبول‌های سفید خون بررسی شد.

وبسایت و اینستاگرام ما را دنبال نمایید

به روز ترین کلینیک دامپزشکی تهران، کلینیک دامپزشکی روژان

۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱

طب خرگوش

نویسنده:پروفسور مولی وارگا

مترجم:آقای دکتر احمدرضا الهیار ترکمن

قبل از انجام هرگونه اقدام با دامپزشک خود مشورت نمایید؛ادمین و سایت روژان پت هیچگونه مسئولیتی در قبال اقدامات خودسرانه و عواقب ناشی از آن ندارد.