سگها و گربهها نسبت به انواع گوش دردها حساسیت داشته و در سگها گوش درد خارجی بیشتر از سایر دامها مشاهده میشود. و عفونتهای حاصل از میکروبهای مختلف در اثر آلودگیهای گوش به وقوع میپیوندد. تورم گوش خارجی در اثر انگل در گربهها زیاد دیده میشود. تومورهای گوش در سگ و گربه به وسیله انجم عملیات جراحی برطرف میشود. ولی در بعضی مواقع انجام عمل جراحی مشکل بوده و خطراتی در بردارد بالاخره به علت گاز گرفتگی در سگها و گربهها عفونتهای گوش ممکن است حاصل شود. که لازم است در این گونه مواقع اقدامات بهداشتی لازم فوراً به عمل آمده و از پیشرفت بیماری جلوگیری نمود.
التهاب حاد گوش خارجی
این عارضه عبارتست از التهاب حاد ودردناک پوست خارجی مجرای گوش این بیماری در اثر آب ، صابون، روغن، پودرها، ساقه غلات و بندپائیان و تومورها و جمع شدن ترسحات گوش و سلولهای اپیتلیال و چرک در گوش حاصل میشود.
نشانیهای بیماری:
بر اثر حساسیت حاصله از تورم حاد گوش خارجی حیوان بیارام و میل دارد پیوسته گوش خود را خارانیده و آن را به اشیاء مختلف بمالد. و سر خود را به قسمت بیمار و دردناک میگرداند. این عارضه ممکن است در یک گوش و یا هر دو گوش حادث شود. التهاب حاصله در اثر تکان دادن سر و مالیدن آن به اجسام مختلف و همچین خارش تشدید یافته و بدتر میشود هرگاه گوش را با استفاده از Otoscopeمعاینه نمائیم ملاحظه میکنیم متورم و ســرخ است. در این مرحـله از این بیماری مقداری چرک در گوش جمع میشـود
گوش بیمار حساس و داغ است. پوست آن متورم و به آسانی از آن خون جاری میشود.
درمان:
نخستین اقدامی که لازم است به منظور درمان صورت گیرد شستشوی گوش است به این منظور با پنبهای که آغشته با یک ماده ضدعفونی نظیر گلیسیرین میباشد. آن را تمیز میکنیم بعد با استفاده از پنس مخصوص که اطراف آن را با پنبه پوشاندهایم چرکهای موجود در گوش و احتمالاً جسم خارجی موجود در آن را خارج مینمائیم. سپس مبادرت به درمان عارضه میکنیم. هرگاه التهاب گوش عفونی باشد از Aachromycin Ear Solution استفاده کرده و روزی ۲ الی ۳ بار و هر دقیقه ۲ الی ۳ قطره در گوش میچکانیم. استعمال محلول ۵/۰ درصد نیترات نقره در مواردی که التهاب گوش چرکی باشد نافع است.
هرگاه چرک گوش خیلی زیاد باشد در این صورت استفاده از پماد نافع خواهد بود و مواد مؤثره این پماد به شرح زیر است:
Resorcin %۵
Bismuth subgallate %۱
Bismuth subnitrate %۹
Zine oxide %۱۷
Calamine %۱۰
Oil af cade %۱
اکسپیان پماد روغن وازلین و به مقدر ۵۷ درصد است . به منظور درمان مقداری از پماد فوق الذکر را روی پنبهای قرار داده و به وسیله پش مخصوص وارد گوش نموده و موضع بیمار را تحت تأثیر پماد مزبور قرار میدهیم. استعمال داروهای ضد درد در مواردی که درد حاصله شدید باشد توصیه میشود و درمان لازم است ۲ تا ۳ روز ادامه پیدا کند. ریختن قطره گوشی aureomyimروزی ۳ بار هر دفعه ۲ الی ۳ قطره در گوش نافع است.بالاخره استفاده از قطره گوش Gentamycinبا اثرات درمانی خوبی همراه بوده است.
التهاب مزمن گوش خارجی
بر اثر جمع شدن مقادیر زیادی چرک در گوش حادث میشود. در این بیماری درد کمتر بوده و ممکن است افزایش درجه حرارت موضع خیلی مختصر و یا اصلاً تغییری ننماید. سگ و گربه بیمار ممکن است سر خود را به طرف ناحیه بیمار خم کرده و یا آن را خارانیده و به در و دیوار بمالند. در بعضی موارد در اثر عدم درمان قرحهای در گوش بوجود میآید که درمان آن فوقالعاده مشکل است.
درمان:
به منظور درمان تراشیدن موهای اطراف گوش و تمیز کردن آن به شرحی که قبلاً داده شد نافع است. شستشوی گوش با محلول Hexachloropheneتوصیه میشود این عمل بایستی پس از چیدن موهای اطراف گوش و تمیز کردن داخل گوش صورت گیرد. محوطه گوش بایستی حتماً با آب گرم شستشو شود و بلافاصله داخل گوش این کار صورت میگیرد و بایستی داخل آن خشک گردد و سپس با پماد مخصوص گوش Antibiotic Steroid گوش را به طرقی که قبلاً شرح داده شد از یک طبقه نازک پماد بپوشانند. هرگاه التهاب مزمن گوش خارجی عفونی شود در این صورت تجویز آنتی بیوتیکها به شرحی که در التهاب گوش خارجی دیدیم نافع خواهد بود.
عفونت قارچی گوش خارجی (Otomycosis)
این عارضه در اثر قارچهای مولده بیماری حادث میشود. در این بیماری گوش متورم و چرکین میشود. دام بیمار گوش خود را میخاراند و آن را به اجسام سخت مالش میدهد و همین امر در بعضی مواقع باعث خونریزی گوش میشود این عفونت ممکن است پیشرفت کرده قسمتهای داخلی گوش را فرا گیرد و در بعضی مواقع به میکروبهای مختلف آلوده گشته و التهاب گوش خارجی را سبب میشود.
این بیماری بیشتر در سگهائی که مدتهای مدیدی در آب به سر میبرند و یا آنها را در وان حمام شستشو میدهند و مواظبتهای لازم را به عمل نمیآورند و یا در سگهای شکاری که در اراضی باطلاقی اطراف دهات و جنگلها به سر برده و در باطلاقها فرو میروند زیاد دیده میشود.
تشخیص:
به منظور تشخیص بیماری کشت قارچ در محیط سابورو لازم به نظر میرسد و تشخیص قطعی بیماری با مشاهده قارچ مولد بیماری میسر است.
درمان:
درمان بیماری براساس بر طرف کردن قارچ مولد بیماری از گوش دام بیمار استوار است. ابتدا باید گوش را با پنبهای که به وسیله میله مخصوص وارد مجرای گوش میکنیم تمیز کرده و بعد با محلول الکلی phenylmercuric nitrate یک در ۵۰۰ شستشو میدهیم.
استفاده از پمادهای کشنده قارچ مثل پماد Mycostatinتوصیه میشود و بدین منظور لازم است روزی ۲ تا ۳ بار موضع آلوده را تحت تأثیر این پماد قرار دهیم. استفاده از تیمول نیز نزد بعضی از دامپزشکان آمریکائی با نتایج خوبی همراه بوده است و بدین منظور هر ۲ روز یک بار ۳ تا ۴ قطره از محلول زیر را در گوش بیمار میچکانند.
Thymol ۶/0gr
Ethyl alcohol ۳۰ ۷۰ درجهml
و هرگاه آلودگی میکروبی نیز با آن توأم شود در این صورت تجویز آنتی بیوتیکهائی نظیر اریترومایسین و آکرومایسین و قطره یاراکسین لازم به نظر میرسد.
التهاب گوش خارجی انگلی
این عارضه در اثر تیرهای از عنکبوتیان که همراه با کنهها رده آکارنیها را تشکیل میدهند یعنی مایتها (Mites) حادث میشوند. مایتها در مجرای گوش به سر میبرند مثل cyanotic(Cotodectes) که در سگ و گربه ایجاد بیماری مینماید. این گونه مایتها در سطح پوست گوش و یا در داخل مجرای گوش به سر برده و از نسج پوست لمف را مکیده و حساسیت و التهاب و چرکین شدن گوش را سبب میشوند.
نشانیها و تشخیص:
مایتها باعث میشوند که دام سر خود را تکان داده و گوش خود را خارانیده و یا به اشیاء مختلف بمالد و بدین وسیله گوش خود را آلوده میسازد. و چرک قهوهای تیره رنگی در مجرای گوش جمع میشود و آزمایش دقیق با عدسیهای otoscopeحرکت مایتهای سفید رنگ را در چرک تیره رنگ گوش به آشکار میگذارد.
درمان:
تمیز کردن گوش و استفاده از روغن کاد باعث مرگ مایتها میشود استفاده از موادی نظیر Rotenoneنافع است. در مواردی که عفونت شدید باشد استفاده از پماد Antibiotic Croticosteroid توصیه میشود. بالاخره استعمال آنتی بیوتیک در مواقعی که آلودگی میکروبی حادث شود نافع است.
اجسام خارجی در مجرای گوش خارجی
اجسام خارجی در مجرای گوش خارجی سگها بخصوص در سگهائی که گوشهای پرمو و دراز دارند بیش از گربهها مشاهده میشود. در بعضی مواقع موادی نظیر ساقه غلات در سگهای شکاری و در مواردی حشرات و کنهها و مو و چرک در سگهای خانگی ممکن است در گوش مشاهده گردد.
درمان:
در سگ و گربه درمان بیماری با استفاده از Otoscope میسر است بدین معنی که ابتدا بدینوسیله جسم خارجی را مشاهده و سپس با استفاده از فورسپس آن را خارج میکنیم. در سگهائی که حساسیت زیادی دارند لازم است بیحسی موضعی به عمل آید و هرگاه عفونتی حاصل شود بعد از خارج کردن جسم خارجی لازم است نسبت به درمان آن اقدام نموده برای این منظور استفاده از قطره گوش Gentamycin توصیه میشود.
هماتوم گوش
هماتوم گوش عبارتست از جمع شدن خون و یا سرم در بین غضروف و پوست گوش این عارضه بیشتر در سگهای گوش بلند مشاهده میشود. اما در سگها و گربهها به طور کلی این بیماری زیاد دیده میشود. و بر اثر مالش گوش به اجسام مختلف و یا اشیاء نوک تیز پدید میآید. و در نتیجه حساسیت و درد شدیدی در گوش دام حاصل میشود. گوش بیمار دردناک و حساس است و ممکن است در موارد شدید بیماری خون و سرم از گوش خارج شود.
درمان:
به منظور درمان بیماری نخست باید عامل ایجاد بیماری را پیدا کرده و آن را از میان برداریم و سپس به وسیله بذل موضع خون و سرم را خارج کنیم. و به منظور جلوگیری از عفونتهای احتمالیی گرد آنتی بیوتیک (P.S powder) را به طور موضعی در محل بیمار اثر دهیم. بدین منظور پودر سولفامید و پنیسیلین را به کار برده و به منظور از بین بردن درد استعمال داروهای ضد درد و آرامبخش نافع خواهد بود.
التهاب گوش میانی
این عارضه متعاقب التهاب گوش خارجی در اثر نفوذ چرک در گوش میانی و شیپور استاش گوش پدید میآید.
نشانیها و تشخیص:
این بیماریها ممکن است به صورت حاد یا مزمن مشاهده شود. و ممکن است یک طرفی و یا دو طرفی باشد. در هر صورت درد تب و ترشحات گوش، از بین رفتن آرامش و سکون از نشانیهای مهم بیماری محسوب میشود. موقعی که گوش و یا در مواقعی که یک گوش بیش از گوش دیگر مبتلا است. دام سر خود را به طرف ناحیه دردناک و یا طرفی که درد بیشتری حس میکند برمیگرداند. و ممکن است سگ بیمار روی گوش مبتلا بخوابد این منظره به قدری تأثر آور است که هرکس یک بار آن را ببیند. نشانیهای این عارضه را هیچگاه فراموش نخواهد کرد.
با استفاده از اسپکولوم میتوان موضع بیمار را مشاهده نمود. و بدینوسیله به چگونگی انتقال چرک از ناحیه گوش خارجی به گوش داخلی پی برد مجرای خارجی گوش به خوبی تمیز شود.
درمان:
به منظور درمان بیماری لازم است از آنتی بیوتیکها استفاده نمود و به کار بردن محلولها و پودرها و پمادهای آنتی بیوتیک در موضع آلوده با نتایج خوبی همراه بوده است. بعضی عوامل مثل میکروبهای Pseudomonasو Coliformو Staphylococciدر تشدید بحران بیماری مؤثرند.
تجویز آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف که بر حسب امتحان میکروب شناسی چرک لازم میشود در درمان بیماری نتایج خوبی در برداشته است. بالاخره قطع و برداشت مجرای گوش خارجی در بعضی موارد اثرات درمانی قابل ملاحظهای داشته است (Internal Far Canal Ablation).
ذکر مهم:این نوشتار برگرفته از کتاب آنچه صاحب یک سگ باید بداند (نوشته دکتر احمدرضا الهیار ترکمن و دیگران ) می باشد. الزاما تشخیص و درمان به عهده دامپزشک است و این مطالب صرفاً جهت آشنایی با برخی از درمان های ابتدایی می باشد، تشخیص خودسرانه یا درمان خودسرانه با استفاده از موارد گفته شده هیچ مسئولیتی برای سایت و کلینیک روژان ندارد.
در این مقاله همه چیز در خصوص بیماری گوش سگ و گربه (التهاب حاد گوش خارجی ،التهاب مزمن گوش خارجی،عفونت قارچی گوش خارجی، التهاب گوش خارجی انگلی،اجسام خارجی در مجرای گوش خارجی، هماتوم گوش،التهاب گوش میانی) بررسی شده است .
جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما سر بزنید.
بهترین کیلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟
کیلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱