در این مقاله همه چیز در خصوص پیشرفت رادیولوژیکی بیماری اکتسابی دندان خرگوش بررسی شده است، با ما همراه باشید؛
پیشرفت رادیولوژیکی بیماری اکتسابی دندان
همچنان که بیماری دندان پیشرفت میکند، آناتومی دندانها و استخوانهای کمکی نیز تغییر میکنند. علائم این تغییرات به صورت زیر است:
- ساختار دندانها تغییر میکند؛
- شکلگیری مینا متأثر شده و خط مشخصه و عمودی مینا در مرکز دندانهای گونه محو میشود؛
- در ابتدا، دندانها پیچ خورده، تاجهای یدکی طویل میشوند و با پیشرفت بیماری دندان بهشدت بدشکل میشوند؛
- ساختار نرمال ریشهها و استخوان اطراف در آزمایش رادیولوژیکی محو شدهاند (شکل ۵.۱۵ را ببینید)؛
- خطوط استخوان قشری روی مرز بطنی فک زیرین که در امتداد استخوان تیز دندان پیشین قرار دارند، باریکتر میشوند؛
- ریشههای طویلشده و پیچخورده به درون قشر خارجی نفوذ میکنند؛
- ممکن است بد اکلوژن دندان پیشین با تغییر شکل این دندان به وجود آید. دندانهای پیشین فوقانی پیچخوردهتر میشوند و دندانهای پیشین زیرین به سمت جلو نوک تیز میشوند (شکل ۵.۲۴)؛
- سطوح اکلوزال دندانهای گونه ویژگی زیکزاکی خود را از دست داده و غیر هموار میشوند؛
- در محلی که استخوان ازدسترفته حفره معاینه شده، دایرهای از سخت شامه وجود دارد که اولین دندان پیشآسیابی فوقانی را در نمای پشتی شکمی (که روی هم افتادگی اتفاق نیفتاده) احاطه کرده است.
در ادامه:
- ریشههای طویل شده دومین دندان پیشآسیابی معمولاً در این نما مشاهده شدهاند و احتمالاً بهصورت بدشکل یا از طریق برجستگی zygomatic فک فوقانی، رشد میکنند و درنهایت ظاهر ریشهها به طرز فاحشی غیرعادی میشوند؛
- از بین رفتن استخوان حفرهای radiopaque و مینای دندان باعث میشود ریشهها، ظاهری کدر پیدا کنند؛
- شکل دندانها تغییر مییابد؛
- حفرههای مزمن باعث کلسیفیکاسیون دیستروفی یا ankylosis میشود. در این وضعیت، دندانها دیگر رشد نمیکنند؛
- تغییرات انحطاطی در همه دندانها به صورت همزمان رخ نمیدهد و احتمال داشتن یک یا دو دندان سالم در حال رشد در عین غیرعادی بودن فاحش سایر دندانها، وجود دارد؛
- استخوانهای جمجمه رادیولوسنت میشوند. کنتراست کمتری بین استخوان قشری و trabecular در مرزهای استخوانها (بهویژه شاخههای فک زیرین) وجود دارد که نامشخص شدهاند. همچنین امکان ایجاد نواحی رادیولوسنت استخوان lytic در اطراف نوک دندانها وجود دارد؛
- آبسهها در طول مرحله بیماری دندان رشد میکنند و در نواحی رادیولوسنت ایجاد میشوند. گاهی اوقات شاهد شکلگیری استخوان جدید در اطراف لبه حفره آبسه هستیم. برخی آبسهها بهصورت لکهدار در شبکه رادیولوسنت تکثیر استخوان دیده میشوند. گاهی اوقات ریشههای دندان که به پریوست نفوذ کردهاند به رشد ادامه داده و میتوان پیچخوردگی را در اطراف حفره آبسه مشاهده نمود.
انجام معاینه کامل دندان
• علائم بیرون دهانی زیادی در خصوص بیماری دندان وجود دارد؛ بنابراین همه خرگوشها باید از لحاظ علائم و اثرات بیماری دندان معاینه شوند؛
• دندانهای پیشین با بالا بردن و جدا کردن لبهای بالایی قابل معاینه هستند ولی معاینه سایر دندانها ممکن است به پیچاندن (خرگوش) درون یک پارچه نیاز داشته باشد؛
تغییرات مهم دندانهای پیشین شامل موارد ذیل است:
- زاویه مرزهای اکلوزال با انحراف افقی ناشی از جویدن با یک طرف دهان یا لغزش دندانها
- وجود/عدم وجود شیارک عمودی میانی
- شواهد مربوط به تغییر رنگ
آماده سازی جمجمه نیز بسیار مهم است: - آماسهای شدید زیر فکهای تحتانی بطنی ممکن است حاکی از وجود تاجهای یدکی باشد که از طریق قشر استخوان بیرون زدهاند،
- آماسهای زیر قوس zygomatic ممکن است حاکی از برآمدگی تاجهای یدکی دندان فک فوقانی باشد، ۳. آماده نمودن هر دو تخم چشم میتواند اطلاعاتی در مورد اندازه و سختی کرههای چشم در اختیار قرار دهد و باعث تشخیص بهتر مواردی از جمله tonometry شود،
- دیدن جمجمه از نمای بالا میتواند عدم تقارن ظریف صورت را در طول مدت ورمهای عصب صورت نشان دهد،
- آبسهها ممکن است ورم کرده باشند،
- خرگوشهایی که مبتلا به سیخونکهای دندان شدهاند معمولاً از ورم گونههای بیرونی به سمت arcades رنج میبرند،
- دستکاری ملایم با حرکت فک زیرین میتواند نواحی کاهش جنبش را نشان دهد؛
• معاینه درون دهان با استفاده از اتوسکوپ در خرگوش هوشیار انجام میشود. نوک اتوسکوپ از طریق diastema وارد یک سمت دهان شده و از این سمت امکان دید خوب نمای buccal نزدیک به arcades وجود دارد و با تغییر جهت نوک روی زبان، نماهای زبانی arcades دور قابل مشاهده هستند؛
• معاینه کامل خرگوش نیاز به بیهوشی کلی، رادیوگرافی و عکس برداری پیشرفته دارد.
و در ادامه نکات:
مرحله نهایی بیماری دندان در رادیوگرافی با یکی از سه سندروم همراه است. تاجها ممکن است بهصورت stump های بدون رشد که برای خرد کردن غذا به کار روند، باقی بمانند. این بهترین گزینه برای خرگوشهاست و یا اینکه میتوان تاجها را بهطور کامل شکست و ریشههایی را که مجدداً در استخوان جذب شدهاند، بیرون کشید. این سندروم در دندانهای گونه فک زیرین نسبت به دندانهای گونه فک فوقانی بیشتر نمود پیدا میکند.
به این ترتیب، لثهها بهبود یافته و خرگوش میتواند به طور عادی خوردن را انجام دهد (به ویژه اگر غذا نرم و رشته شده باشد). گاهی اوقات یک دندان مجزا به رشد ادامه داده و یک سیخونک تیز را شکل میدهد که به سمت زبان، لثهها یا موکوس باکال رشد میکند و یا اینکه حفرههای کوچک آهکی شده و دندانهای تغییر شکلیافته در حفرههای radiopaque فراوان در اطراف ریشهها، جوش میخورد. خرگوشهایی که رژیم غذاییشان تغییر کرده و کلسیم و ویتامین D کافی دریافت میکنند، با احتمال بیشتری stump های عملکردی دارند و احتمال ایجاد آبسهها کمتر است.
در این مقاله همه چیز در خصوص پیشرفت رادیولوژیکی بیماری اکتسابی دندان خرگوش بررسی شد.
جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما مراجعه کنید.
تذکر مهم : این مطلب برگرفته از کتاب طب خرگوش است.
بهترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟
کلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳