هجوم کرم‌ها در خرگوش

در این مقاله همه چیز در خصوص هجوم کرم‌ها در خرگوش بررسی شده است، با ما همراه باشید؛

هجوم کرم‌ها در خرگوش

کرم‌های گوش:

کرم گوش موسوم به P. cuniculi در کانال شنوایی سکنی می‌گزیند ولی آلودگی ممکن است به سایر نواحی ازجمله چین‌های پوستی perineal (یتز، ۱۹۹۴) و شکم ventral منتشر شود (کاتلر، ۱۹۹۸). عفونت Otitis که ناشی از کرم‌های گوش است قبلاً بیان شد. گزارشی در خصوص آلودگی P. cuniculi خوک گینه وجود دارد که از طریق پوسته شدن و سوزش تأثیر شدیدی را ایجاد می‌کند، کرم‌های P. cuniculi در گوش‌ها و پاها شناسایی شده‌اند (یئاتز، ۱۹۹۴).

C. parasitovorax و Leporacarus gibbus (به ­طور رسمی Listrophorus gibbus نام دارد) هر دو در خز بسیاری از خرگوش‌ها یافت می‌شوند. این کرم‌ها را با چشم غیر مسلح در خز یا برس کشیدن پوست می‌توان مشاهده کرد. کرم‌ها را به­راحتی می‌توان در معاینه میکروسکوپی برس کشیدن پوست یا نوارهای استات مشاهده نمود. به­سادگی مقداری از خز را که برس شده را در یک کیسه پلاستیکی قرار داده و آن را با توان پایین بررسی نموده و تعدای کرم و نوع آن‌ها مشاهده می‌شود.

در ادامه نکات:

وجود کرم ممکن است ربطی به بیماری نداشته باشد و ممکن است به ­صورت commensal برون انگلی تلقی شود (کیروان و همکاران، ۱۹۹۸). با­این­حال، در جایی که  آلودگی ناگهانی شدید وجود دارد، معمولاً یک stressor خرگوش را مبتلا می‌کند. با اینکه کرم‌ها را می‌توان در هر نقطه از بدن خرگوش یافت، ولی آن‌ها معمولاً در امتداد پشت به­ویژه در قسمت ابتدای دم و ناحیه بین پهنه‌های شانه یافت می‌شوند. دسترسی به این نواحی و تمیز کردن آن‌ها توسط خرگوش دشوار است. 

همنشین مونس این نواحی را همانند سر و صورت تمیز نمی‌کند. انگل‌ها و مواد زائد پوست ممکن است در این نواحی ایجاد شوند. تعداد زیادی از C. parasitovorax سبب خارش، طاسی و میزان زیادی پولک سفید می‌شود. آلودگی Leporacarus gibbus معمولاً فاقد نشانه است ولی ممکن است به شوره و خارش خفیف مرتبط باشد (کیروان و همکاران، ۱۹۹۸). به نظر می‌رسد pathogenicity کرم بین خرگوش‌ها متفاوت باشد و مشکلات مربوط به تمیز کردن، stressors زیرین و واکنش‌های حساسیتی شدید دلایل بالقوه این موضوع هستند.

Cheyletiella parasitovorax:

Cheyletiella parasitovorax یک کرم غیر تونل زن است که در لایه کراتین روپوست زندگی می‌کند. این کرم pseudotunnels ها را از طریق پوسته کردن و بقایای روی سطح پوست، ایجاد می‌کند. سیکل کامل حیات C. parasitovorax در میزبان اتفاق می‌افتد و تقریباً ۳۴ روزه کامل می‌شود (چومل، ۱۹۹۲). تخمک‌ها به ساقه موها چسبیده و دو مرحله nymphal ایجاد می‌شود (ویلکینسون و هاروی، ۱۹۹۴). بسیاری از خرگوش‌ها پناهگاهی برای کرم‌ها و بدون نشانه­ای از بیماری هستند. در بررسی ۲۲۰ خرگوش آزمایشگاهی، مشخص شد که ۴۳.۲ درصد آن‌ها مبتلا به آلودگی‌های ناپیدای C.parasitovorax هستند (فلت و وایمرز، ۱۹۷۶).

علائم بالینی این کرم‌ها را می‌توان در خرگوش‌های سرکوب­شده ایمنی و نوزادان (اسکراف، ۱۹۹۱) یا جانورانی که از بیماری بنیادی رنج می‌برند که مانع تمیز کردن رضایت­بخش می‌شود، یافت. ورقه‌های بزرگ پوسته سفید با بیماری ارتباط دارند و بسیاری از خرگوش‌های مبتلا، خارش خفیفی دارند. کرم‌ها را می‌توان از طریق موچینی یا برس کشیدن قسمتی از مو و نیز مواد زائد پشت یا استفاده از نوار استات صاف روی پوست و یافتن  انگل‌ها زیر میکروسکوپ مشاهده نمود. کرم‌ها با چشم غیر مسلح قابل رؤیت هستند. پوسته شانه زده­شده از زخم‌ها را می‌توان در حال حرکت دید، البته اگر زیر نور روشن باشد. اصطلاح “قدم زدن شوره سر” را همانند سایر گونه‌ها می‌توان برای cheyletiellosis خرگوش‌ها به کار برد.

و در ادامه:

درمان cheyletiellosis مستلزم کشتن کرم‌ها، برداشتن پوسته و شناسایی و درمان مشکلات اصلی تمیز کردن است. کراتینی را که کرم‌ها از آن تغذیه می‌کنند، می‌توان به­صورت فیزیکی با شانه مناسب کک برداشت. درمان علت اصلی مانند بیماری دندان و چاقی و شانه کردن مواد زائد پوستی باعث بهبود قابل­توجه بیماری می‌شود. شستشوی خرگوش با شامپوی سولفید سلنیوم (Seleen, Sanofi) توسط برخی نویسندگان توصیه شده است. این شامپو هیچ ویژگی حشره­کشی ندارد ولی کراتینی که  را کرم از آن تغذیه می‌کند، جدا می‌نماید. شستشوی خرگوش به دلیل خز متراکم و ضخیم آن‌ها، محدودیت و ریسک گرمازدگی و سرمازدگی دشوار است. ترکیبات Avermectin برای کشتن کرم‌ها مؤثر هستند.

پس از اولین تزریق نیاز است که ۱۰-۱۴ روز بعد تزریق ثانویه انجام شود. با اینکه fipronil (Frontline, Meriel) در کشتن cheyletiella مؤثر است ولی سازندگان هشدار داده‌اند که این محصول را باید به­صورت اسپری یا ترکیب spot-on در خرگوش‌ها به کار برد زیرا واکنش‌های معکوس و کشنده­ای به همراه  دارد. Imidacloprid (مزیت ۴۰، بایر)  در برابر cheyletiella مؤثر عمل نمی‌کند. تخم‌ها و کرم‌های بالغ ماده C. parasitovorax به مدت ۱۰ روز می‌توانند بدون تغذیه و خارج از بدن میزبان زنده بمانند (تیم، ۱۹۸۸). Larvae، nymphs و نرهای بالغ خیلی مقاوم نیستند و ظرف مدت ۲ روز در محیط می‌میرند (چومل، ۱۹۹۲). برای از بین بردن آلودگی کنترل محیطی لازم است. Cheyletiella parasitovorax یک zoonotic است. این کرم‌ها سبب dermatitis خفیف خارشی  در انسان‌هایی می‌شوند که خرگوش‌های آلوده را لمس می‌کنند. معمولاً زخم‌ها روی ساعد بازو و گردن یافت می‌شوند.

Leporacarus gibbus:

کرم خز خرگوش موسوم به Leporacarus gibbus معمولاً در خز خرگوش سکنی می‌گزیند. این یک کرم ساکن در خز است که پاهای مناسبی برای لیسیدن ساقه مو دارد. این کرم دیمورفیسم جنسی دارد (شکل ۱۴.۳ را ببینید). کرم ماده بزرگ و بیضی شکل است و الگوی thumbprint روی بدن به جای می‌گذارد. کرم نر تا حدی کوچک بوده و دو فرآیند بزرگ adanal و مکنده‌های مجزای adanal را داراست. تخم‌های بیرون­آمده را که به ساقه‌های مو همانند تخم‌های شپش (nits) چسبیده‌اند، می‌توان مشاهده نمود.

به نظر می‌رسد تخم‌ها خط میانی پشتی را در حین بروز larval تقسیم نموده باشند و تخم ساختار دو بالی پیدا کرده باشد (کیروان و همکاران، ۱۹۹۸). کوتیکول­های خالی پس از موی­ریزی روی موها می‌مانند و به خز، ظاهر “نمک و فلفل” را می‌دهند. کوتیکول­ها همچنین پس از کشته شدن کرم‌ها با acaricidal همچنان باقی می‌مانند. Leporacarus gibbus را می‌توان با چشم غیر مسلح دید که تمایل به حرکت در نور مستقیم دارند. معمولاً آلودگی فاقد نشانه است ولی  واکنش حساسیت شدید گزارش شده است (پاتل و رابینسون، ۱۹۹۳).

Demodex cuniculi:

Demodex cuniculi در خراش‌های پوستی خرگوش‌های آمریکایی دیده شده است (هاروی، ۱۹۹۰) ولی شایع نیست. به نظر می‌رسد کرم تمایل به زیستن روی پوست خرگوش‌های نرمال بدون علائم بالینی داشته باشد. خارش‌های متعددی بیان شده‌اند ولی اهمیت D. cuniculi از لحاظ بالینی ثابت نشده است.

Sarcoptic mange:

Sarcoptic mange در ارتباط با آلودگی Notoedres cati و Sarcoptes scabiei در خرگوش‌های آزمایشگاهی یا تجاری گزارش شده است. زخم‌های خارشی به­ویژه در صورت، بینی، لب‌ها و genitalia بیرونی یافت شده‌اند (پرسی و بارثولد، ۱۹۹۳). سایر نواحی ازجمله pinnae و گردن نیز ممکن است مبتلا شوند (لین و همکاران، ۱۹۸۴). در این وضعیت، پوست با پوسته scaly زردی پوشیده می‌شود. Sarcoptic mange در آمریکا نادر است ولی در سایر بخش‌های جهان مانند آفریقا شیوع دارد (اسکات و همکاران، ۱۹۹۵). Ivermectin یک درمان مؤثر است.

کرم‌های Psorergatid:

بوردیو و همکاران (۲۰۰۱) گونه‌های فرعی جدیدی از Psorobia lagomorphae شناسایی کرده‌اند که علت خارش‌های خفیف در خرگوش‌ها گزارش شده‌اند. هیچ گزارش منتشرشده­ای در مورد درمان آن‌ها وجود ندارد ولی آن‌هایی که متأثر از سایر گونه‌های کرم هستند، باید ابتدا بررسی شوند.

کرم‌های محصول:

کرم محصول موسوم به Neotrombicula autumnalis ممکن است خرگوشی را که با زیستگاه‌های بیرونی آلوده به کرم دسترسی دارد، مبتلا کند. کرم‌های بالغ تخم‌هایشان را در خاک می‌ریزند و larvae پس از بیرون آمدن به سمت گیاهان کوچک حرکت کرده و منتظر یک میزبان مناسب می‌شود. Larvae می‌تواند تا ۳۰ روز خارج از بدن میزبان  زنده بماند. زمانی که میزبان در دسترس قرار گرفت، larvae به سطح پوست می‌چسبد تا از آن تغذیه کند. زمانی که تغذیه انجام شد، به زمین می‌افتد و پس از یک دوره سکون، پوست­اندازی کرده و به شکل nymphs غیر انگلی ظاهر می‌شود و از حشرات و تخم حشرات تغذیه می‌کند. larvae تغذیه­نشده رنگ قرمز تندی دارد. larvae کاملاً تغذیه­شده بزرگ بوده و رنگ زرد کم­رنگ دارد (هافینگ و کرایوس، ۱۹۹۴).

Larvae کرم محصول بیشتر در گوش‌ها، مقعد، canthi، چشم‌ها و پاهای خرگوش یافت می‌شود. فرآیند تغذیه موجب خارش شدید و شکل­گیری لکه‌ها و جوش‌های پراکنده می‌شود. درمان این بیماری دشوار است و این بیماری فصلی و خود محدود است. جدا کردن خرگوش از منبع کرم‌های محصول از آلودگی‌های بیشتر جلوگیری می‌کند.

شپش‌ها:

شپش مکنده موسوم به Haemodipsus ventricosus می‌تواند خرگوش خانگی را مبتلا کند. این شپش را می‌توان در زیستگاه‌های پرورشی (به­ ویژه اگر استانداردهای پرورش ضعیف باشند) یافت.

معمولاً این شپش خرگوش‌های وحشی را مبتلا نموده و در مورد اینکه می‌تواند به­صورت ناقل مکانیکی myxomatosis عمل کند یا خیر، بحث وجود دارد (اوون، ۱۹۹۲). شپش معمولاً ناقل tularaemia است و می‌تواند در قسمت‌های پشتی و جانبی بدن و اطراف perineum  یافت شود. تخم‌های شپش در بدن میزبان ریخته می‌شوند  و به­صورت محکم به موها می‌چسبند. آن‌ها بیضی­شکل بوده و operculum متمایزی از larvae بیرون­آمده دارند. نوزاد شبیه به کرم بالغ بوده و قبل از بالغ شدن سه ecdyses یا پوست­اندازی را تجربه می‌کند. چرخه کلی حیات شپش ۲-۵ هفته است و به شرایط محیطی بستگی دارد (اوون، ۱۹۹۲).

کرم‌های Tapeworm cysts:

Taenia serialis یک tapeworm است که سگ‌ها و روباه‌ها را مبتلا می‌کند. در مرحله larval، می­توانCoenurus serialis را در بافت‌های زیرپوستی و درون­عضله­ای خرگوش یافت. Onchosphere از تخم‌های بلعیده­شده در روده کوچک بروز می‌یابد و خود را به بافت زیرپوستی رسانده و به درون کیست به قطر ۴-۵ سانتیمتر می‌رود. کیست‌های  Coenurus serialis در مکان‌هایی در خرگوش‌های خانگی ازجمله فضای retrobulbar، گونه و زیر بغل گزارش شده‌اند (بنت، ۲۰۰۱؛ ویلز، ۲۰۰۱). این کیست با مایع پر شده و جوانه‌ها با scolex معکوس ظاهر می‌شوند (اون، ۱۹۹۲). کیست‌ها باعث مبتلا شدن خرگوش نمی‌شوند و با جراحی بیرون می‌آیند. همچنین می‌توان کیست را  سوراخ نمود و محتویات آن را بیرون کشید. از Praziquantel می‌توان برای کشتن کرم نواری استفاده کرد.

کرم حلقوی:

Trichophyton mentagrophytes و Microsporum canis می‌توانند خرگوش را مبتلا کنند و باعث  چرخش، پوسته شدن، erythematous، نواحی alopecic که خارشی هستند، شوند. زخم‌ها معمولاً در بخش­هایی یافت شده که دائماً تمیز می‌شوند، مانند نوک گوش و پوزه ولی به سایر نواحی بدن ازجمله پنجه‌ها نیز منتشر می‌شوند. زخم‌های ثانویه روی پاها یافت شده و شامل بسترهای ناخن می‌شود (فرانکلین و همکاران، ۱۹۹۱).

راهنمای بالینی برای ectoparasites خرگوش:

•کک‌های سگ و گربه، خرگوش‌ها را آلوده می‌کنند. انتشار کک‌های سگ و گربه متفاوت از کک خرگوشی است که روی سر و به خصوص روی گوش‌ها و اطراف چشم‌ها ایجاد می‌شوند. معمولاً کک‌های سگ و گربه در پشت یافت می‌شوند؛
•انتشار کک‌ها ممکن است به شدت خارشی باشد. Imidacloprid را می‌توان برای از بین بردن کک‌ها به کار برد؛
•Cheyletiella parasitovorax و Leporacarus gibbus (به طور رسمی Listrophorus gibbus نام دارد) را می‌توان در خز خرگوش و به صورت فاقد نشانه بیماری یافت. این کرم‌ها commensal هستند؛
•مشکلات اساسی تمیز کردن به C.parasitovorax امکان تکثیر و ایجاد بیماری را می‌دهد؛
•معمولاً نواحی بزرگ پوسته سفید در امتداد پشت به ویژه بین تیغه‌های شانه و ابتدای دم یافت می‌شود؛
•Cheyletiella parasitovorax از کراتین تغذیه می‌کند و به ویژه پوست مرده و موی خز را که شانه شده می‌خورد و تعداد انگل‌ها را کاهش می‌دهد؛

در ادامه نکات:

•درمان علت اساسی مانند چاقی، تمیز کردن ضعیف یا بیماری دندان به اندازه درمان کرم‌ها مهم هستند؛
•درمان حشره کش با selamactin یا ivermectin برای کشتن کرم‌ها مؤثر است. Fipronil نیز مؤثر است ولی سازندگان استفاده از آن را برای خرگوش‌ها توصیه نکرده‌اند زیرا عوارض کشنده ای دارد. Imidacloprid غیر مؤثر است؛
•Cheyletiella parasitovorax یک zoonotic است و ممکن است موجب زخم‌های خارشی خفیف در انسان‌ها شود؛
•معمولاً کرم خز خرگوش موسوم به L. gibbus بدون نشانه بوده ولی واکنش‌های حساسیت‌های شدید نیز گزارش شده است؛
•Demodex در خرگوش‌های خانگی بدون نشانه گزارش شده است؛
•Sarcoptic mange نیز اتفاق می‌افتد ولی در خرگوش خانگی نادر است؛
•شپش‌های مکنده Haemodipsus ventricosus ممکن است در خرگوش‌های خانگی یافت شوند و معمولاً در خرگوش‌های خانگی که در شرایط دشوار نگه داشته می‌شوند، وجود دارند؛
•ممکن است عفونت Dermatophyte، معمولاً Trichophyton mentagrophytes و Microsporum canis خرگوش‌ها را مبتلا کنند و سبب حرکت چرخان، پوسته شدن، erythematousو alopecic خارشی شود. معمولاً زخم‌ها در گوش‌ها و صورت یافت می‌شوند. درمان این بیماری شبیه سایر گونه‌هاست.در ادامه

و در ادامه نکات:

Trichophyton mentagrophytes بیشتر در خرگوش‌های آزمایشگاهی و خارج از خانه یافت می‌شوند ولیM. canis معمولاً در خرگوش‌های خانگی یافت می‌شود (مرددیت، ۲۰۰۶). Microsporum canis زیر نور چوبی نمایان می‌شوند ولی T. mentagrophytes خیر. به ­علاوه، Microsporum gypseum، Trichophyton verrucosum و Trichophyton schoenleinii نیز یافت شده‌اند (اسکات و همکاران، ۱۹۹۵). کرم حلقوی در خرگوش‌های نوزاد و به­ویژه در جاهایی که پرورش زیربهینه است، بیشتر یافت می‌شود. Dermatophytosis با stressors زیرین مانند بیماری هم­زمان، تغذیه ضعیف یا دستکاری تجربی مرتبط است (فرانکلین و همکاران، ۱۹۹۱). کرم حلقوی در خرگوش‌های خانگی شایع نیست ولی لازم به ذکر است که به ­طور بالقوه zoonotic است. عفونت‌های فاقد نشانه نیز گزارش شده‌اند (وانگیل و همکاران، ۲۰۰۰).

برس کشیدن کل خرگوش با یک برس دندان استریل و برس کشیدن روی مکان انتخابی را می‌توان برای شناسایی حیوانات آلوده به کار برد. درمان این بیماری شبیه به سایر گونه‌هاست. Miconazole، clotrimazole یا enilconazole موضعی را می‌توان استفاده کرد. از تزریق هم­زمان cisapride باید اجتناب شود زیرا احتمال ایجاد تعاملات معکوس دارویی وجود دارد. Griseofulvin در ۵۵۰ میلی­گرم/کیلوگرم  به­صورت روزی یک­بار  مؤثر است ولی ممکن است موجب teratogenic در گونه‌های ماده شود. امکان تجزیه خودبه­خودی کرم حلقوی وجود دارد (ویلکینسون و هاروی، ۱۹۹۴).

در این مقاله همه چیز در خصوص هجوم کرم‌ها در خرگوش بررسی شد.

جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما مراجعه کنید.

تذکر مهم : این مطلب برگرفته از کتاب طب خرگوش است.

بهترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟

کلینیک دامپزشکی روژان

۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳