Fatemeh hashemiرفتار جنسی و تولید مثلی همستر:
عادات رفتاری نر بطور ذاتی این گونه است که جنس ماده را در بیرون از لانه برای جفت گیری جستجو می‌کند. به کمک حس بویایی او را می‌یابد و بعد از صرف زمان کوتاهی برای جفت گیری به شبکه بزرگ زیر زمینی خود باز می‌گردد.
این همستر ها یک جفت غدد چربی دارند. که به صورت لکه‌ای تیره در هر پهلو مشخص است هنوز معلوم نیست. که چه مقدار از این غدد متصاعد کننده بو برای ردیابی و نشان گذاری ترشح می‌شود ولی بهرحال برای یافتن جفت در همستر های طلایی طبیعت که تنها زندگی می‌کنند ضروری است.
همستر های نر اواسط ماه‌های فروردین تا خرداد که فصل جفت گیری آنها می‌باشد وارد قلمرو ماده می‌شوند و ورود خویش را با بویی که بجا می‌گذارند نشان می‌دهند اغلب اوقات با زرو خورد شدید روبرو شده و از طرف ماده به بیرون رانده می‌شوند و روزها این خشونت ادامه می‌یابد ولی حیوان نر از رو نمی‌رود و آنقدر سماجت نشان می‌دهد تا ماده تسلیم شود. بعد از دو تا سه روز دوباره جدال آغاز می‌شود.
اگر چه زمان قدرت تولید مثلی از ۱۲ هفتگی تا ۱۲ ماهگی است بهترین سن تولید مثل ۵ تا ۶ ماهگی گزارش شده است. آمیزش دادن همستر طلائی سخت‌تر از جربیل های Mongolian است ولی روش کار یکسان می‌باشد. آمیزش دادن نر و ماده بهتر است در یک منطقه بیطرف صورت گیرد ولی چنانچه از قفس استفاده می‌شود ماده باید به نزد نر برده شود و چنانچه ماده پذیرا باشد ۲۰ دقیقه زمانی برای این منظور کافی است.
همانطور که گفته شد ماده بسیار قلمرو طلب است و اگر نابه هنگام مبادرت به این کار شود اقدام به راندن و جنگ و ستیز تا سرحد مرگ می‌کند مگر اینکه نر توسط صاحبش جدا شود و نجات یابد به همین علت نباید آنها بدون نظارت به حال خود گذاشته شوند.
پوشیدن دستکش‌های محکم و ضخیم در این گونه موارد توصیه می‌شود تا چنانچه شروع به جنگ و نزاع کنند بتوان آنها را از هم جدا نمود که بهر حال کار آسانی هم نیست. چون اغلب افراد فقط یک همستر در یک قفس نگهداری می‌کنند بندرت آمیزش آنها را مشاهده می‌نمایند.
همستر ها حیوانات همراه خانواده‌ای نیستند و در اسارت نیز مانند محیط طبیعی، نر نیاز دارد که به مأوا و آشیانه خصوصی خود، بلافاصله پس از جفت گیری، برگردد و بدین ترتیب تمام مسئولیت والدینی به عهده مادر می‌افتد.
دوره فحلی:
ماده‌ها حداقل ۴ ساعت هر ۴ روز در طول سال فحل می‌شوند، مانند تمام جاندارانی که زندگی شبانه دارند (در شب فعال می‌باشند) مایل‌اند که نرها را فقط شب هنگام آن هم بعد از ۱۰ شب پذیرا باشند.
حتی برای اشخاص حرفه‌ای هم دشوار است که به یقین بگویند چه موقعی ماده فحل است روش معمولی برای این کار این است که ۵ شبب متوالی آنها را کنار هم قرار می‌دهند تا اینکه آمیزش صورت پذیرد. چنانچه ناموفق بود بهتر است جفت دیگری پیشنهاد و امتحان گردد. ممکن است ماده‌ای با یک نر خاص جفت نشود و ناهماهنگ باشد ولی با دیگری به راحتی جفت گردد و اگر دیده شد در رویارویی با نر از او دوری می‌کند و خود را پنهان می‌سازد بهتر است قبل از اینکه حالت تهاجمی پیدا کند از هم جدایشان کرد.
حالتی که ماده در هنگام فحلی دارد حالت Lordosis است. ستون فقرات خم و بلند شده حالت کمانی به بدن می‌دهد و یک خیرگی خاص در نگاه و صورت حیوان به چشم می‌خورد. طول دوره تولید مثلی ماده‌ها ۱۲ ماه و نرها تا ۱۵ ماه است و دوره زندگی در اسارت بطور متوسط ۲ تا ۳ سال است و نرها معمولاً از ماده‌ها بیشتر عمر می‌کنند. ماده‌ها در صورت زایمان طول عمر کمتری خواهند داشت.
نر و ماده:
متوسط وزن بالغین بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم و ماده‌ها کمی بزرگ‌تر از نرها هستند لگن ماده‌ها بزرگ‌تر و بدن گردتر از نرهاست و غدد چربی دار در پهلوهای نر واضح‌تر است. همستر های طلائی ماده ۱۴ عدد سرپستان دارند که در دو ردیف واقع شده و یک ماده تازه بالغ را هم اینگونه می‌توان شناسائی کرد بدین صورت که حیوان در دست گرفته شده و موهای زیرین به آرامی کنار زده شود. در ماده‌ها مجرای تناسلی و مقعد خیلی بهم نزدیک هستند و در نرها فاصله دارند.
در حیوان نر آلت تولید مثلی (۶/۰ تا ۲/۱ سانتیمتر) از مخرج فاصله دارد.
تولید مثل و نگهداری همستر – زایمان و شیر دهی:
نوازدان ۱۶ الی ۲۰ روز پس از جفت گیری متولد می‌شوند. تعدادشان بین ۶ تا ۱۲ است و تا ۸ هفته پس از تولید آماده جفت گیری می‌باشند.
جایگاه شیر خواران باید در روز دوازدهم حاملگی برایش مهیا گردد. پس از آن نباید مداخله‌ای صورت گیرد. باید مقدار مناسبی از علف خشک و نرم تهیه گردد تا او بتواند یک آشیانه با دمای مناسب که در واقع لانه‌ای است. روباز در فضای گرم یا سرپوشیده در شرایط سردتر بسازد. بعد از اینکه نوزادان متولد شدند تا ۱۴ روز نباید هیچ گونه مزاحمتی ایجاد شود. یا نوزادان دستکاری گردند. تعویض غذا و آب و تمیز کردن گوشه‌های خیس قفس بطور روزمره باید بدون مضطرب کردن و برآشفتن آنها صورت گیرد. و در طول این ۱۴ روز در هنگام نظافت کلی ماده و توله‌ها می‌توانند به یک جعبه انتقال یابند.
در این دوره حساس دو هفته‌ای چنانچه بیش از حد مزاحمت ایجاد شود. ماده عصبی شده و بعضی از توله‌ها را می‌خورد و تعداد را کاهش می‌دهد. برای جلوگیری از این امر حتی می‌توان دور قفس شیشه‌ای را با روزنامه پوشاند تا آرامش حاصل شود.
یک همستر طلائی فقط در صورت داشتن وضعیت مناسب قادر به زایش زیاد در یک وهله خواهد بود. او با تکرار زایمان‌های پشت هم خسته و از پا در آمده می‌شود. نباید انتظار داشت که بیش از سه بار در طول عمرش زایمان کند.
در صورت زایش در خیلی جوانی یا سن بالا تعداد زایش‌ها و کیفیت آن کاهش می‌یابد. حداقل یک ماه بین زایش‌های ماده همستر باید فاصله باشد و نیز نرها هم باید به قدر کفایت استراحت داشته باشند تا نوزادانی با کیفیت خوب حاصل گردد.
تولید مثل و نگهداری همستر – ایجاد کلنی در توله‌ها:
تمامی توله‌ها باید در روز ۲۷ از جایگاه شیرخوارگی برداشته شوند. تا هم مادر استراحت کند و هم اینکه از جفت گیری قریب الوقوع (بلوغ جنسی حول و حوش یک ماهگی شروع می‌شود) با او جلوگیری شود. توله‌ها باید بر اساس جنس به دو دسته تقسیم گردند.
در ابتدا توله‌ها قدری ممکن است با هم کنار بیایند ولی در عرض چند هفته باید به زندگی انفرادی خود برسند. آنها در نوع خود بسیار جنگجو هستند. نکته مهم در این است که نوزادان در کمال صلح در کنار هم در طول روز می‌خوابند. ولی همین‌ها در هنگام شب با هم جنگیده و ممکن است به یکدیگر آسیب برسانند.
در این مقاله همه چیز درباره تولید مثل و نگهداری همستر بررسی شد…
جهت مطالعه مقالات بیشتر به پیج و وبسایت ما سر بزنید.
بهترین کیلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟
کیلینیک دامپزشکی روژان
۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳۶۸-۰۲۱
