هاری چیست؟

در این مقاله همه چیز در خصوص هاری چیست بررسی شده است، با ما همراه باشید؛

هاری چیست؟

بیماری هاری، یک آسیب ناشی از ویروس زئونوز، که منجر به التهاب مغزی حاد می‌شود، انتقال از حیوانات به انسان را با گازگرفتن حیوانات مبتلا نشان می‌دهد. بزاق مبتلایان نیز منبع اصلی ویروس هاری است. همچنین، تاریخچه‌ای دیرین این بیماری را از دوران ابوعلی‌سینا و محمّدابن زکریای رازی تا پیدایش انستیتو پاستور ایران رد می‌کنیم.

ویروس هاری، که در سرتاسر جهان شایع است، به ویژه در کشورهایی چون آمریکا، اروپا و ایران، اهمیت یافته و به دلیل حساسیت حیوانات خونگرم نسبت به این بیماری، میزبانان اصلی نظیر سگ، گرگ و شغال را دارد. این بیماری سالانه مرگباری را به ارث می‌گذارد، به خصوص در آسیا که سالانه بیش از ۳۵,۰۰۰ نفر از آن جان می‌دهند.

همچنین، برنامه‌های کنترل در بسیاری از کشورها با بهبود واکسیناسیون سگ و کاهش مرگ و میر انسان توسط سگ‌ها، به موفقیت‌های قابل توجهی دست یافته‌اند. تا سال ۲۰۳۰، جهان به هدف کاهش مرگ و میر انسان در اثر بیماری هاری از طریق سگ‌ها دست یابی خواهد کرد.

ویروس هاری، یک RNA تک رشته‌ای با ساختار بی هوازی و نوروتروپ، اصلی ترین عامل بیماری است. انتقال این ویروس از طریق نفوذ به داخل زخم یا غشای مخاطی حاصل می‌شود و اصلی‌ترین منابع انتقال حیوانات خونگرم به انسان، از جمله سگ‌ها و گرگ‌ها، می‌باشند.

انتقال هاری از راه گزش:

این راه انتقال در حیوانات رخ می‌دهد و ویروس می‌تواند از طریق بزاق حیوان مبتلا به هاری به بدن قربانی وارد شود. این اتفاق از طریق سوراخ‌های ناشی از گزش در پوست و عضلات انجام می‌شود. علاوه بر این، ریختن ترشحات بزاق حیوان آلوده بر روی خراش‌های دست نیز می‌تواند به انتقال هاری منجر شود. در گربه‌ها نیز این بیماری می‌تواند از طریق کشیدن پنجول منتقل شود.

انتقال هاری از راه‌های غیر گزش:

علاوه بر انتقال از طریق گزش، موارد دیگری هم وجود دارند که ممکن است به انتقال هاری منجر شوند:

1. انتقال از راه پوست:
   اگر کوچکترین خراش یا زخمی در پوست وجود داشته باشد، انتقال از راه پوست نیز ممکن است.
2. انتقال از راه مخاطات:
   این انتقال از طریق لیسیدن لب، چشم و بینی توسط حیوانات به سرایت می‌پذیرد، به ویژه در زمان انتهای دوره کمون بیماری.
3. انتقال از راه تنفس:
   این انتقال از طریق استنشاق ذرات آلوده یا آئروسل‌ها ممکن است، اگر غلظت ویروس در هوا بسیار بالا باشد.
4. انتقال از راه پیوند اعضاء:
   ویروس هاری در سلول‌های طحال، کلیه، پانکراس و مایعات بدن شخص هار پخش می‌شود و انتقال از طریق پیوند اعضاء نیز امکان‌پذیر است.
5. انتقال از راه دستگاه گوارش:
   انتقال از این راه نیز بعید است، اما ممکن است در صورت خوردن گوشت و فرآورده‌های دام مبتلا به هاری اتفاق بیافتد.

علائم هاری در انسان و سایر حیوانات:

• در انسان:
  ترس از نور، ترس از آب، درد شدید در گلو، کبودی روی پوست، فلجی فک، سوزش و گزگز محل زخم، تب، سردرد، حالت تهوع و استفراغ، اسهال، فلجی دست و پا (نادر است)، ترشح شدید بزاق (انسان در نهایت به علت خفگی جان خود را از دست می‌دهد).

این اطلاعات به ادامه بحران‌های بهداشتی و اقدامات پیشگیری نسبت به انتقال بیماری هاری کمک می‌کند.

علائم هاری در سگ:

• افزایش بزاق و کف کردن دهان:
  یکی از بارزترین علائم فیزیکی در سگ‌های مبتلا به هاری، افزایش بزاق و کف کردن دهان است. این امر ناشی از از دست دادن توانایی بلع توسط سگ است.
• حساسیت شدید به نور، صدا و لمس:
  در مراحل پیشرفته بیماری هاری، سگ‌ها حساسیت زیادی به نور و صدا اظهار می‌کنند. حتی لمس کردن آن‌ها نیز واکنش ناخوشایندی ایجاد می‌کند. تشخیص زودهنگام در مراحل ابتدایی اهمیت دارد تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.
• ناتوانی در بستن دهان:
  در موارد پیشرفته، سگ‌ها ممکن است ناتوانی در بستن دهان داشته باشند. این علامت نشان‌دهنده وضعیت خطرناک بیماری است و نیاز به مراقبت فوری دارد.
• تنفس سنگین:
  با پیشرفت بیماری، تنفس سگ دشوار می‌شود. سگ تلاش می‌کند نفس بکشد، اما عفونت در این فرآیند مانع می‌شود. تشخیص زودهنگام می‌تواند به تسهیل تنفس کمک کند و از تعداد موارد شدید جلوگیری کند.

در ادامه علائم:

• تغییر رفتار:
  در بیشتر موارد، سگ دچار اضطراب و بی‌قراری می‌شود. حالت درندگی و وحشی‌گری به طور ناگهانی ظاهر می‌شود و ممکن است به صورت مرحله‌ای تشدید شود.
• تشنگی و گرسنگی:
  به دلیل از دست دادن توانایی بلع، سگ احتمالاً تشنگی و گرسنگی را تجربه خواهد کرد. این موارد ممکن است منجر به افت وضعیت سلامت عمومی شوند.
• نزدیک شدن به صاحب یا پنهان شدن:
  در برخی موارد، سگ ممکن است احساس حاجت به نزدیک شدن به صاحب یا پنهان شدن کند. این علائم ناشی از اضطراب و تغییرات در رفتار سگ مبتلا به هاری می‌باشند.
• فلج اندام‌ها و دستگاه تنفسی:
  با پیشرفت بیماری، ممکن است فلج اندام‌ها اتفاق بیافتد و دستگاه تنفسی تحت تأثیر قرار گیرد، که به تدریج منجر به مشکلات جدی تنفسی و در نهایت فوت سگ می‌شود

با توجه به اهمیت تشخیص زودهنگام و درمان موارد شدید هاری در سگ‌ها، نگهداری از وضعیت سلامت حیوانات و ارتباط با دامپزشک در صورت مشاهده علائم اولیه ضروری است.

مدت زمان بروز علائم هاری:

مدت زمان بروز علائم هاری متناسب با عوامل مختلفی می‌باشد که می‌تواند تأثیرگذار باشد. عواملی مانند واکنش بدن فرد، محل ورود ویروس، و میزان بار ویروس وارد شده به بدن همگی نقش مهمی در تعیین زمان بروز علائم دارند. این دوره کمون یا نهفتگی معمولاً بین ۲ تا ۸ هفته طول می‌کشد. از این‌رو، ممکن است علائم بیماری هاری در افراد مختلف در بازه زمانی متفاوتی اظهار شوند، از یک روز بعد تا یک سال بعد.

چگونه بفهمیم سگ هاری دارد؟

با شناسایی علائم بیماری هاری سگ مانند حساسیت به نور، تغییرات در رفتار، افزایش بزاق، و کف کردن دهان، معمولاً ممکن است تشخیص داده شود. این بیماری عمدتاً از طریق علائم بالینی تشخیص داده می‌شود، ولی تست آنتی بادی فلورسنت مستقیم پس از مرگ حیوان می‌تواند تشخیص قطعی‌تری فراهم کند.

واکسن هاری سگ:

به عنوان یک نکته مهم، از آنجایی که واکسیناسیون بهترین راه پیشگیری از هاری در سگ‌هاست، صرفاً تمرکز بر تزریق واکسن نکته کلیدی نیست. افراد باید توجه کافی به اصول بهداشت حیوانات خود داشته باشند. همچنین در صورت مشاهده هر گونه علامتی از بیماری هاری در حیوانات خود، فوراً به دامپزشک مراجعه کنند.

در این راستا، مسئولیت دارندگان حیوانات باید اطمینان حاصل کنند که حیواناتشان به موقع و منظم واکسینه شده باشند. و همچنین از تماس غیرضروری با حیوانات مشکوک به این بیماری خودداری کنند. به عنوان نمونه، در موارد تماس با حیوانات وحشی یا حتی حیوانات خانگی ناشناس، استفاده از وسایل حفاظتی مانند دستکش و ماسک توصیه می‌شود.

به طور کلی، ایجاد فضایی تمیز و بهداشتی برای حیوانات، توجیهی اساسی در پیشگیری از انتقال بیماری‌ها، از جمله هاری، به انسان‌ها است. از این رو، آگاهی و اجرای اصول بهداشت حیوانات، نقش بسزایی در سلامت حیوانات خانگی و پیشگیری از انتقال بیماری‌ها به انسان‌ها دارد.

سخن پایانی:

در نهایت، هاری سگ نه تنها یک بیماری جانبی برای حیوانات خانگی ماست بلکه اگر با دقت و پیشگیری نشناخته شود، می‌تواند به انسان‌ها نیز منتقل شود. اهمیت واکسیناسیون به موقع، آگاهی از علائم، و اقدامات پیشگیرانه نه تنها سلامت حیوانات ما را تضمین می‌کند بلکه به حفاظت از جامعه انسانی نیز کمک می‌کند. با اطلاعات به‌دست‌آمده، امیدوارم توانسته باشم شما را در درک بهتر و پیشگیری از بیماری هاری یاری کنم. اگر سوال یا نیاز به اطلاعات بیشتر دارید، همواره آماده‌ام که کمک کنم.

در این مقاله همه چیز در خصوص هاری چیست بررسی شد.

جهت دریافت اطلاعات رایگان بیشتر به وبسایت و پیج ما مراجعه کنید.

بهترین کلینیک دامپزشکی تهران کجاست؟

کلینیک دامپزشکی روژان

۰۹۱۲۹۲۶۳۰۵۵- ۷۷۴۶۱۳